O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti «turizm» kafedrasi bekjanov d

Ichki aviatashuv 
— jo‗nash joyi, borish manzili hamda barcha qo‗nish joylari bir 
davlat hududida joylashgan bo‗lib, havoda yo‗lovchi va yuk tashish.
Xalqaro aviatashuv 
— jo‗nash joyi va borish manzili ikki davlat hududida; agar 
boshqa davlat hududida qo‗nish nazarda tutilgan bo‗lmasa, bir necha davlat hududida 
joylashgan havoda yo‗lovchi va yuk tashishdan iborat.
Tashish davri 
quyidagilarni o‗z ichiga oladi: yo‗lovchi tashishda – yo‗lovchi 
aeroport perroniga havo kemasiga chiqish uchun kirgan paytdan boshlab u perronni 
tashuvchining vakolatli shaxslari kuzatuvida tark etgunga qadar davri, hamda havoda
yo‗lovchi yoki yuk tashish tashuvchi bilan tuzilgan shartnomasi asosida amalga oshiriladi.
1- jadval 
Tashkillashtirilayotgan turlarda transport vositalarining solishtirma tavsifi 
 
Qulayliklari 
Noqulayliklari 
Avto- 
turlar 

Yuqori harakatchanligi; 

Imkoniyat, yo‗llardagi 
bekatlar; 

Yuqori darajadagi 
axborotligi. 

Qo‗laylik darajasining pastligi;

Atrof-muhitning ifloslanishi; 

Kerakli transport vizalarini olishning 
shartligi; 

Katta bo‗lmagan harakat tezligi; 

Xavflilik darajasining yuqoriligi. 
Temir 
yo‗l 
turlari 

Yo‗ldagi yuqori qo‗laylik; 

Yuqori darajadagi 
axborotligi; 

O‗rtacha harakatchanlik. 

Transport vizalarini 
olish; 

Yuqori bo‗lmagan 
tezlikda
harakatlanish; 

Oxirgi manzilgacha yetib 

---

53 
bormaslik. 
Avia 
turlar 

Yuqori 
tezlikdagi 
harakatlar; 

Yo‗lda o‗rta yoki yuqori 
darajadagi qo‗laylik; 

Katta 
hududda 
harakatlanish imkoniyati; 

Tranzit 
vizalariga 
zaruratning yo‗qligi. 

Turlarda 
axborotlanganlik 
darajasining pastligi; 

Xavflilik darajasi. 
Dengiz 
sayohati 

Turistlarga 
yuqori darajadagi qo‗laylik;

Ovqatlantiris
h, bo‗sh vaqt, joylashtirish 
imkoniyatlarining kengligi; 

Dengiz 
sohiliga borish mumkinligi 
(umuman vizasiz). 

Atrof-muhit bilan 
aloqaning kamligi; 

Tezlikning pastligi; 

Yo‗l vizasi. 
Tashuvchi — havoda yo‗lovchi, yuk yoki pochta tashish huquqina beruvchi 
litsenziyaga ega bo‗lgan xizmatchi hisoblanadi. 
Havoda yo‗lovchi tashish shartnomasiga asosan tashuvchi havo kemasi yo‗lovchisini 
belgilangan manzilga chiptada ko‗rsatilgan reys bo‗yicha uchayotgan havo kemasida joy 
berish yo‗li bilan eltib qo‗yish, yo‗lovchining yonida bagaj bo‗lgan taqdirda, shu bagajni 
ham manzilga yetkazish va yo‗lovchiga yoki uning vakiliga topshirish majburiyatini oladi.
Yo‗lovchi va bagajni manzilga yetkazish muddati tashuvchilar tomonidan 
o‗rnatilgan aviatashuvlar qoidalari bilan belgilanadi.
Havo kemasining yo‗lovchisi aviatashuv uchun haq to‗lashi, yonida tashuvchi 
belgilagan bagajni bepul tashish me‘yoridan ortiq bagaj bo‗lgan taqdirda esa shu bagaj 
uchun ham haq to‗lashi shart.
Havoda yo‗lovchi yoki yuk tashish to‗g‗risidagi har bir shartnoma va uning shartlari 
tashuvchi yoki uning agentlari tomonidan beriladigan tashish hujjatlari bilan tasdiqlanadi.