|
![](/i/favi32.png) O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya institutiryU6rEB1aP1u5glNNBelwdrzBmnFIcA6LHAdDmysKiritilgan kapital daromadi
balans bo‘yicha foyda (zarar) miqdorining
jami passiv miqdoriga nisbati sifatida hisoblanadi. Bu ko‘rsatkich lizing
oluvchining asosiy va aylanma vositalardan foydalanish samarasini tavsiflaydi
hamda tarmoq yoki mintaqaning boshqa korxonalari ko‘rsatkichlari bilan
solishtiriladi.
Shuningdek, lizing oluvchining o‘tgan davrdagi faoliyatini baholash va
uning istiqbollarini aniqlash uchun foydalilik ko‘rsatkichlari “Sotilgan mahsulot
hajmida foydaning ulushi”, “Aylanma vositalarining bir so‘miga to‘g‘ri keluvchi
foyda”
ni qo‘llash tavsiya etiladi.
“Likvidlik”, “asosiy va aylanma kapitallarning aylanuvchanligi”, “jalb
qilinuvchi vositalardan samarali foydalanish” ko‘rsatkichlarini hisoblash uchun
balans moddalarini quyidagi yo‘nalishlar bo‘yicha guruhlash lozim:
korxonaning o‘z mablag‘lari, joriy aktivlar, likvidli aktivlar, tez sotiluvchi
aktivlar, joriy majburiyatlar.
Likvidlik balans aktivi va passivi bo‘yicha mablag‘larni taqqoslash yo‘li
bilan aniqlanadi. Bunda balansning aktiv qismida lizing oluvchining pul
mablag‘lari hisobiga tezroq joylashtirish muddatlari bo‘yicha taqsimlangan
aylanma vositalarga (asosiy fondlarga) joylashtirilgan mablag‘lari, passiv
qismida esa to‘lanishi lozim bo‘lgan muddatlar bo‘yicha joylashtirilgan
mablag‘lar aks ettirilishi lozim. Balans likvidligi tahlili qarzlarning qaysi qismi
ishlab chiqarish jarayonini buzmasdan tezda to‘lanishi mumkinligini ko‘rsatadi.
Likvidlik koeffitsiyenti
tez sotiluvchi aktivlarning joriy majburiyatlarga
(qarzlarga) nisbati sifatida hisoblanadi. Bu koeffitsiyent darajasi qanchalik
yuqori bo‘lsa, qarzdor shunchalik ishonchli bo‘ladi.
Balansni qoplash (to‘lov layoqati) koeffitsiyenti
korxonaning o‘z
majburiyatlari bo‘yicha unga tegishli bo‘lgan barcha aktivlarni sotish yo‘li bilan
hisob-kitob qilish istiqbollarini tavsiflaydi. U joriy aktivlarning joriy
majburiyatlarga nisbati sifatida aniqlanadi. Balansni qoplash va likvidlik
koeffitsiyentlarini tahlil qilishda lizing oluvchining zaxiralari va debitorlik
qarzlarini ham hisobga olish zarur. Baholashda debitorlik qarzlaridan
foydalanishda
Dostları ilə paylaş: |
|
|