§1.1. Murakkab masalalar yechishga o'rgatish Boshlang'ich sinf o'quvchilari sodda masalalarni o'zlashtirib olganlaridan
keyin, ya'ni ular shart va natijani ajratib olganlaridan keyin ma'lum va
noma'lumlarni qiynalmay ajratadigan bo'ladilar, masala yechishning dastlabki
ko'nikmalarini oladilar, shundan keyin darsga tarkibli masalalar kiritila boshlaydi.
Murakkab masalalarni yechishga tayyorlash sodda masalalarni yechishdanoq
boshlanadi. Eng oldin berilgan masala shartiga savol qo'yish bilan bog'liq bo'lgan
topshiriqni aytish kerak. Berilgan ma'lumotlardan foydalanib, qanday savolga
javob berish mumkinligini to'g'ri aniqlash malakasi tarkibli masala ustida bundan
keyin ishlashda muhim rol o'ynaydi. Bu malaka hamma o'quvchida bir xil va tez
shakllanmasligini hisobga olib, bu yo'nalishdagi ishni o'quvchilarning kuchlari
yetadigan materialdan foydalanib, ya'ni sodda masalalardan foydalanib ilgariroq
o'tkazish kerak.
O'quvchilarni murakkab masalalarni yechishga o'rgatishda o'quvchi aqliy
faoliyat bilan fikr yuritishi lozim. Murakkab masalalarni yechishga kirishishdan
oldin ularni turlari (xillari) bo'yicha bo'lib, so'ngra yechimini izlash metodlarini
tanlash va tadbiq etishga kirishilsa, ish ma'lum darajada osonlashadi. Murakkab
masalani sodda masalalarga ajratish va sodda masalani yechish natijasida
izlanayotganlar bilan berilganlar o'rtasidagi bog'lanish xarakteri aniqlanadi.
Buning asosida bu masalani yechish uchun arifmetik amal tanlanadi va natija
hisoblanadi.
Murakkab masalani yechish bosqichlari quyidagi reja asosida amalga
oshiriladi: 1) O'quvchilar tomonidan masala mazmunini o'zlashtirish
2) masalaning tahlil qilish va reja tuzish (murakkab masalani sodda masalalarga
ajratish va yechish rejasini tuzish)
3) masala yechish (amallar tanlash, ularni bajarish, yechishning borishini va
hisoblashlarni yozish);
