O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

1553-yili
Italiyaning Flo rensiya shahrida italiyalik olim 
Perondino
ning 
“
Skifiyalik­ Tamerlanning­ ulug‘vorligi
” asari bosilib chiqdi. 
Bu Yevropa olimlarining Amir Temur haqidagi birinchi ilmiy 
tadqiqoti edi. Ushbu asrda ispan tarixchisi 
Pero Meksika
ning 
“
Buyuk Temur tarixi
” asari chop etiladi. 
1582-yili
Seveliyada 
mashhur Ispaniya elchisi 
Klavixo
ning “
Esdaliklari
” kitobi 
nashrdan chiqdi. Ingliz dramaturgi 
Xristofor Morlo
ning “
Buyuk 
Temur
” nomli sahna asari ham shu asrda yaratildi. Shundan 
beri buyuk Sohibqironga atalgan asarlarning keti uzilmaydi. 
Hozirgi paytga kelib Amir Temur va Temuriylar haqida 33 
mamlakatda 500 dan ziyod chet ellik tadqiqotchilarning asarlari 
chop etilgan. 
Sho‘rolar tuzumi davrida Amir Temur shaxsi va fao 
liya-
tiga adolatsizlik bilan yondashilib, bir yoqlama baho be-
rib kelindi. Shunga qaramasdan, 
I.M.Mo‘minov'>1968-yil
da faylasuf olim 
I.M.Mo‘minov
ning “
Amir Temurning O‘rta Osiyo tarixida tut­
gan o‘rni va roli
” risolasini nashr etilishi jamoatchilikning bu 
mavzuga qiziqishini yanada avj oldirib yubordi. Asar keskin 
tanqidga uchradi. Ammo 
I.M.Mo‘minov
ning Amir Temur 
shaxsini o‘rganish tashabbusi bilan chiqishi bu uning ilmiy 
jasorat va yuksak vatanparvarlik fazilatining yorqin ifodasi 
bo‘ldi.
…bunday shaxsning yuzaga kelishi davrning, zamonning taqozosi, 
Chig‘atoy ulusining zulmi, mayda feodal beklarning vahshiyona ezishi, 
mo‘g‘ul xonlari, Oltin O‘rda beklarining Movarounnahrga to‘xtovsiz 
bosqinchilik yurushlari azoblangan, xonavayron bo‘lgan, 150 yil 

---

130