- Qarı nədi, bu saat başı beş rnin sulu söyüş yağdıraram, m ən qız-
dan da cavanam , gözələm .
Koroğlu gülüb dedi:
Baş i'ısto, bıından sonra soni gəlin, qız dcyo çağıraram.
Sonra qarıya dedi:
- D eyəsən nökərlər gəlm ədilər, yem əyi böyük bir m əcm əyiyə
yığ, əti də üstünə qoy.
Qarı ü rəyində dedi: “varlı ailənin uşağıdı, bəy tayfasına oxşayır,
üç-dört tikə yeyib qırağa çəkilər, qalanını götürüb bir neçə gün yeyə-
rə m ” . Y azıq qarı qazandakı aşm ham ısım m əcm əyiyo çəkib üstünə də
ət döşədi. Q azanda bir düyü də qalm adı. Koroğlu dedi:
- Ana, yem əyi gəti.
Qarı dedi:
- Ay oğul, ağırdı götürə bilm irəm .
K oroğlu əlini uzadıb m əcm oyini götürüb qabağına qoydu. Sonra
qollarını çırm ayıb, “bism illah” , deyib yem əyə başladı. Qarını da ye-
m əyə çağırdı. Qarı dedi:
- Oğul, m ən bişirəndə iyindən doym uşam .
Koroğlu dedi:
- Ay ana, peşm an olarsan, qorxuram umsunasan, qiyam ətdə məni
cəzalandıralar.
Qarı ürəyində deyirdi: “Y axşı oldu, beş-altı tikə yeyib qırağa çə -
kilər, qalanm ı götürüb özüm də yeyərəm , üstəlik, qonum -qonşuya da
paylayaram ” . K oroğlu nə q əd ə r dedi, qarı yemədi. A xır babalı öz boy-
nuna deyib bir əlini şir kirni böyıiino qoydu, o biri əli ilə yem əyə girişdi.
Qarının gözü Koroğludaydı. Fikirloşdi ki, beş-altı belo tikə götürsə,
daha m əcm əyidə bir diiyii də qalm ayacaq. Koroğlu gördü ki, qarı pişik
kiıııi üz-gözünü qırışdırıb ağlayır. Qarı peşm an olub ürəyində deyirdi:
“Ay Allah, bir də toklif eləyəydi, b ir-ik i tiko yeyoydim ” . Koroğlu
yenə də qarıya “gəl nuş e lə ” - dedi. Q arı fursəti qonim ət sayıb m əc-
m əyinin üstüno cumdu. Qarı gördü qonaq tikoləri böyük-böyük götü-
rür. Ö z-özüno dedi: “Belə gctso, ac qalacağam ” . Qarı böyük bır tikə
götürüb tələsik ağzına topdi, udm aq istəyəndə düyülordən biri boğa-
zında qaldı. Qarı çeçəyib öskürm oyo başladı. Koroğlu plovu axır tik ə-
sinə kim i yeyib m ocm əyini sıvirdi. Qarıya dedi:
- A na can, süfrəni yığışdır, m ən də yarıac qaldım.
K oroğlu gördii qarı əlini yerə siirtür, dedi:
- Ana, əlini n iy ə yerə sürtürsən?
Qarı dedi:
- Ay bala, səni cavan öləsən, nənəm dən bir dəri süfrə yadigar qal-
m ışdı, onu da son yedin.
Koroğlu dedi:
- Ay gorbagorun qızı, de də. B oğazım dan gedən o son tikə sənin
süfrən imiş?
Qarı ürəyində dedi: “D əd əm vay, qəhətlik deyilən şey bu imiş, qorx
ki, bu dəfə də acıb m əni y e sin ” . Bir az söhbətdən sonra Koroğlu dedi:
- Ana can, qalx m ənim yerim i sal, yatım.
Qarı dedi:
- Oğlum , yerini harda salım ?
K oroğlu dedi:
- Ana, qapının ağzında sal ki, gecə durub ata baş çəkəcəyəm .
Qarı öz-özünə dedi: “Bu q əd ə r ki, bu yedi heç kəs bunun qabağın-
d a dayana bilm əz. H əlbət qapının ağzını kəsir ki, m ən qaça bilm ə-
y im ” . Qarı bunları fıkirləşdikdə canına üşütm ə düşüb dedi:
- A y oğul, m ən g ec ələr tez-tez bayıra çıxıram, səni narahat
ed ə rəm , qoy m ən qapının ağzında yatım.
K oroğlu dedi:
- A y qarı, qorxm a, gecə bayıra çıxıb atana xeyrat vem ıək istəsən
ayağını başım a qoyub keçərsən.
G ecə yarıya kim i qarının gözünə yuxu getm ədi. Geco yarı K oroğ-
lu yerində öskürdü, gördü qarı h ələ yatmayıb. K oroğlu somşdu:
- Qarı, h ələ yatm ayıbsan, ayıqsan?
Q arı çox ayıq, dünyagörm üş adam idi. K oroğluya dedi:
- A y oğul, səni and verirəm o bir yaradan A llaha, əgər T ərcəm
elin d ən olan N ə zər C əlalisənsə, de!
Q arı ürəyində dedi: “Bu düz adama oxşam ır” .
K oroğlu dedi:
- Yox, m ən N ə z ə r C əlali deyiləm .
Qarı dedi:
- Giziroğlu M ustafa b əy sen sə, de.
K oroğlu cavab verdi:
- Y ox ana can, G iziroğlu M ustafa b əy də deyiləm .
Qarı dedi:
- U rfa şəherindən olan Ə rəb Reyhan deyilsən ki?
K o ro ğ lu c a v a b v erd i:
- Y o x , o d a d e y ilə m .
Q a n d ed i:
- Ç ə m li b e ld ə y e d d i y ü z y e tm iş y e d d i d o lisi o la n C ə la li K o ro ğ lu -
sa n sa , de.
K o ro ğ lu d e d i:
- A n a , g e t b a z a r d a c a r ç ə k ki, K o ro ğ lu Ç o m lib e ld ə n S u lta n M u ra d
x o tk a rın q ız ı N ig a r x a n ım ı a p a rm a ğ a g ə lib .
Q o rx u d a n q a r ın ın d ili tu tu ld u .
K o ro ğ lu d e d i:
- Q a rı q o rx m a .
Q a rı d ed i:
- A y o ğ u l, R u m v ila y ə tin d o a ğ la y a n u şa ğ ı q o r x u tm a q ü ç ü n d e y ir -
l ə r “ c a n a v a r g ə l d i, tü lk ü , y a a s la n g ə l d i ” , u şa q so sin i k ə s m ir, d e y ə n d ə
k i, “ K o r o ğ lu g ə l d i ” , u şa q te z s ə s in i k o s ib y atır. B a x g ö r m o n d ə n ə ü r ə k
v a r k i, s ə n in lə b ir o ta q d a y a tm ış a m .
K o ro ğ lu d c d i:
- A y q a rı, A lla h a a n d o ls u n s o n ə a n a m kim i h ö r m ə t e d irə m . A m m a
ə g o r b u sirri b ir y c r d ə d e s o n , g ö y d ə o ls a n , k ə m ə n d a tıb y e ro ç ə k ə r ə m ,
cin o lu b y e rin a l tın a g irs ə n , m a ş a ilo ç o k ib ç ıx a rıb q iy m ə - q iy m ə d o ğ -
r a y a ra m . Q a n d e d i:
- A y o ğ u l, a rx a y ın ol, m o n h c ç z a m a n b e lo q ə lo t e lə m ə n ə m .
K o ro ğ lu d e d i:
- A y q a rı, d o ğ ru d a n da, ırıon S u lta n M u ra d x o tk a rın q ız ı N ig a r x a -
n ım ı a p a r m a ğ a g ə lm iş ə m . D c g ö rü m , S u lta n M u ra d h a rd a d ı?
Q a rı d ed i:
- A y o ğ u l, S u lta n M u ra d z iy a r o t ü ç ü n M ə k k o y o g c d ib . O ğ lu B ü rc ü
S u lta n a ta s ın ın y e r in d o o y lo ş ib .
K o ro ğ lu d e d i:
- A n a , N ig a r x a n n n h a rd a d ı?
Q a rı d cd i:
- N ig a r x a n ım y c d d i h a sa ı iç in d ə d i. H o r h a s a r d a b ir m ız ra q ç ı, yoni
g ö z ə tç i d a y a n ır.
S ə h o r g ü n ç ıx m a m ış K o ro ğ . . n a ın a z ın ı q ılıb Q ır a ta b a ş ç ə k d i. G ü -
n o rta y e m o y in i y c y ə n d o n s o n ra dedi:
- A n a c a n , m ə n b a z a ra g c d iro m , so n is ə q ap ın ı m ö h k ə m b a ğ la .
K o ro ğ lu b a z a r a g ə lib ö z iin o b ir d ə s t a ğ m o lla p a lta rı tik d ird i. S o n ra
n e ç o a rş ın ağ, b e z ald ı, S u lta n M u ra d ın a d ın a b ir m Ö hür d ü z ə ltd ird i.
O O 60 r o
K o ro ğ lu fık irlə ş d i k i, N ig a r x a n ım ın y a n ın a g e ts ə m , o , m ə n n ə n s a z la
d a n ış m a q is tə y ə c ə k , m ə n d ə ö z ü m lə sa z g ö tü rm ə m iş ə m .
İsta n b u ld a Y a q u b a d lı b ir s a z b ə n d v a r idi. Y a q u b h ə r il K o ro ğ lu y a
b i r b u r ğ u lu ' s a z d ü z ə ld ir d i. B c lə v a x tla r b u rğ u lu s a z ın b ə n d lə r in i açıb
c i b i n ə q o y u rsa n , ç a lm a q i s t ə d iy i n v a x t is ə b o n d lə rin i q o şu b ç a lırsa n .
S a z b ə n d Y a q u b K o r o ğ l u n u ig id , s ə x a v ə tli b ir p ə h l ə v a n k im i ta n ıy ırd ı.
E l ə b u n a g ö rə d ə h ə r il K o r o ğ lu y a b ir b u rğ u lu sa z b a ğ la y ıb y o lla y ırd ı.
K o r o ğ l u s a z b ə n d Y a q u b u n ö k ə r li y ə q ə b u l e tm iş d i, ild ə y ü z tü m ə n d ə
o n a ə n a m y o lla y ırd ı. B i r d ə n K o ro ğ lu n u n y a d ın a d ü şd ii ki, n ö k o ri s a z -
b ə n d Y a q u b b u r a d a y a ş a y ır. K o ro ğ lu s e v in ə r ə k ö z - ö z ü n ə d ed i: “ Y a x ş ı
o ld u , in d i g e d ə r ə m Y a q u b d a n b ir sa z a lıb N ig a r x a n ım ın y a n ın a g e d ə -
r ə m ” . K o ro ğ lu d ə r h a l k ə r c a m i k ə p ə n ə y i n i2 ç iy n in ə a tıb Y a q u b u n d ü -
k a m n a g ə ld i. K o r o ğ lu Y a q u b a “ A lla h q ü v v ə t v e rs in u s ta ” - d e d i. O da
“ x o ş g ə l ib s ə n ” - d e y ə , c a v a b v e rd i. U s ta Y a q u b b ir n e ç ə şa g ird i ilo iş -
l ə y ir d i. 0 , K o ro ğ lu n u y a x m d a n g ö r m ə m iş d i. K o ro ğ lu : “ B ir sa z is t ə y i-
r ə m ” - d ed i. Y a q u b ş a g ir d i n ə ü z tu tu b : “ b u n a b ir sa z v e r ” - d e d i. Ş a -
g i r d d u ru b k ö h n ə b ir s a z g ə t ir d i. K o ro ğ lu b a x ıb g ö r d ü k a ra g ə l ə n sa z
d e y i l, d ed i:
- U s ta d , m ə n ə s ə d ə f li, b u r ğ u lu b ir sa z ver.
Y a q u b ə s ə b il ə ş ib d e d i:
- A y a r v a d ın ı... b o y ə m K o ro ğ lu s a n ki, s ə d ə fli, b u rğ u lu y ü z tü m ə n -
lik s a z is tə y irs ə n ?
K o ro ğ lu a ltd a n - a l td a n g ü ld ü . Y a q u b h ir s lə n ib d e d i:
- B a s b a y ıra , y o x s a ə l im d ə k i b u k ə rk i ilə b a ş ın ı y a ra ra m .
K o ro ğ lu ü r ə y in d ə d e d i: “ B u a rv a d ın ı ... m ə n i ta n ım a d ı, g o ro k b u n u
b i r t ə h ə r b a ş a s a l a m ” .
K o ro ğ lu s a z la rd a n b ir in i g ö tü rd ü , s in ə s in ə b a s ıb o x u m a ğ a b a ş la d ı:
Ç ə m lib eld ə n səni deyib gəlm işəm ,
U sta, qulun olum yola sal məni.
S azım sınıb m ə n sərgərdan qalm ışam ,
U sta, qulun olum , >o]a sal moni.
S azım duvardeydi durub endirdim ,
E ndiribən sinom üst.; nıindirdim ,
E yvazınan sorxoşluqda sındırdım ,
U sta, qulun olum , yola sal moni.
1 Sökiilüb-yığılan m ənasında
2 Yapıncı
Cxo 6i ro
Dostları ilə paylaş: |