Yaqubun cavan bir şagirdi var idi. Gözü Koroğludaydı. Eyvazın
adını eşitdikdə Koroğlunu tanıyıb astaca Yaqubun qulağına dedi:
- Evin yıxılsın, ay usta, bu, K oroğlu özüdü.
Yaqub şagirdə bir şillə vurub dedi:
- Ay it balası, sən hardan bildin ki, bu Koroğludu. K oroğlunun heç
tozu da gəlib İstanbula çıxmaz.
Koroğlu gördü şagird onu tanıdı. Koroğlu baxıb gördü ki, şagirdin
baxışları Eyvazın baxışlarına bənzəyir. Koroğlu dedi:
Atı çapdım Ç ənlibelin düzünə,
Qurban olum şagirdinin gözünə,
Xırda x ə tə m 1 doğra sazın üzünə
Usta, qulun olum, yola sal məni.
Ə fəl Yaqub yenə də K oroğlunu tanım ayıb dedi:
- A y arvadm ı... m ən h ə r il K oroğluya bir saz yollayıb yüz tüm ən
alıram. Sənin canında yüz bit də yoxdu ki, m ənə verəsən.
Koroğlu dedi:
Usta, söylə görüm , dəstm uzdun neçə,
A lçaxda oturub danışm a ucə,
Əyri qılınc istər ortannan biçə,
Usta, qulun olum, yola sal məni.
K oroğlu qəzəblənib qılıncını çək m ək istəyəndə, “Allah şeytana
lənət eləsin, belə usta sazbənd ələ düşm oz” - deyə, yenə bir türkü
söylədi:
Ç əm libeldə bəy dey ərlər, bəy m ənəm ,
U sta sə n ə dolaşuban dəym ənəm ,
Beş yüz tü m ən desən, boyun əym ənəm ,
Usta, qulun olum, yola sal məni.
U sta Yaqub Koroğlunu tanıyıb ayaqlarına düşüb dedi:
- Ey Cəlali Koroğlu, səni tanım adım , m enim günahım dan keç.
Koroğlu dedi:
- Bağışladım , m ənim üçün burğulu saz bağlam ısansa, gəti.
1 S əd o f
Usta Yaqub durub torbanın içində bir saz gətirdi. Koroğlu sazı
çalıb bəyəndi. Sonra bəndlərini açıb heybəsinə qoydu, əlli tüm ən
Yaquba, iyimıi beş tüm ən d ə şagirdinə verib dedi:
- H ər il sənə yüz tüm ən verirəm, yenə də m əni tanımırsan. Bu
oğlan heç m ənim bir tikə d ə çörəyim i yem əyib, am m a m əni tanıdı.
Eşidib bilsəm ki, m ən gedəndən sonra bundan pulu alıbsan, özündən küs.
Koroğlu usta Y aquba dedi:
- D əvə gördün?
Yaqub:
- Heç qığını da g önnədim - dedi.
Sonra sağollaşıb qarının evinə sarı yollandı. Y olda bir osmanlı
m o lla ilə rastlaşdı. K oroğlu m ollaya salam verib dedi:
- M olla, qoca anam can üstədi, Allah xatirinə gedək onun başı üstə
b ir Q uran oxu.
M olla dedi ki, bəri başdan pulumu ver, sonra gedək. Koroğlu mollaya
bir bacaqlı verdi. M ollanın gözlərinə işıq gəldi. Koroğlu ilə bərabər qa-
rının evinə yollandı. Koroğlu mollanı içəri keçirib həyətin qapısını b ağ-
ladı. M olla baxıb gördü ki, qarı həyətdə gəzir, Koroğluya üz tutub dcdi:
- Ay oğul, sən deyirdin anam can üstədi, bu ki gəzib dolanır.
K oroğlu dedi:
- M en evdən çıxanda ölürdü, göriinür, m əndən sonra dirilib.
M olla dedi:
- Daha m ənə görə qulluğun yoxdursa, m ürəxxəs olum.
K oroğlu dedi:
- M olla, qələm , kağız götü, dediklərim i yaz.
M olla qələm -kağızını hazırladı.
K oroğlu dedi:
- M olla, Sultan M urad xotkarın adından qızı N igar xanım a bir
n am ə yaz.
M olla dcdi:
- Q ələt elorom, m ən belə nam ə yaza bilm ənəm .
Koroğlu “yaz” - dedi m o lla :- “yaza b ilm ə n əm ” . Koroğlu durub
m ollam n hülqumundan yapışdı. M ollanın gözləri hədoğodon çıxdı,
nəfosi kəsildi. O, macal tapıb dedi:
- Ağa, qurbanın olum, öldürm ə, yazım da.
K oroğlu dedi: - Götü yaz!
M olla: - “No yazım ?” - dedi.
Koroğlu dedi:
- Yaz ki, çavuş Rövşəni M əkkədən sənin yanına yollayıram . Belə
mömün, nam az qılıb oruc tutan, orucunu yem əyin, halal-haram bilən
bir cavan yer üzünə gəlm əyib. M ənə necə xidm ət edirdinsə, ona da elə
qulluq göstər.
M olla fıkirləşdi ki, bu savadsız bir adamdı, nam əni oxuya bilməz,
özüm istodiyim kimi yazaram. M olla yazdı: “Ey N igar xanım , çavuş
R övşən vəlodüzna, anasının əm cəyini kəsən bir əclafdı, analar bunun
kimi haranızada doğmayıb. A m andı qoym a şəhərə girsin, yoxsa şəhəri
alt-ü st e d ə r” . M olla nam əni qurtarandan sonra Koroğluya dedi:
- M öhürünü ver basım.
Koroğlu dcdi:
- Ver görüm , necə yazıbsan?
M ollanın əli getdi ürəyinə, ürəyində dedi: “D ədəm vay, bunun sa-
vadı varm ış” . Dedi:
- Bir az qalıb dayan, qurtarım sonra.
K oroğlu zorla dartıb nam əni m ollanm əlindən aldı. K oroğlu n a-
m əni oxuyub m ollanın hulqum undan tutub onu quş kimi ayağının al-
tına saldı. M olla çox yalvarıb iltimas edib dedi:
- Başına dolanım, ağa, bayaq hulqum um dan elə m öhkəm yapışdın
ki, qorxudan başımı itirib heç bilm ədim nə yazdım. İcazə vcr, sən is-
tədiyin kiıni yazım.
Koroğlu dcdi:
- Götü təzədon yaz!
M olla qələm -kağız götürüb N igar xanıma atası Sultan M uradın dı-
lindən yazdı ki: “Çavuş Rövşəni M əkkədən sənin yam na yolladım,
bclə mörnün, namaz qılıb oruc tutan, halal-haram ını bilən bir cavan
həlo yer üzüno gəlmoyib. M onə necə xidm ət edirdinso, ona da elə
qulluq göstər. Rövşəni İstanbulun dörd ağaclığında qarşıla” .
Koroğiu nam oni oxuyandan sonra Sultan M urad xotkarın adına dü-
zəltdirdiyi m öhürü onun altına basdı, sonra dedi:
- M olla bir namo do yaz yeddi hasarın gözətçilərinə.
Molla: - Neco yaznn? - dedi.
Koroğlu dedi:
- Yaz ki, çavuş Rövşəni mon M əkkədən yollam ışam , o m ənim
m ohrom im di, heç biriniz ona m ancçilik etm ədən buraxın getsin Nigar
xanım ın yanına, onunla söhbət ctsin.
M olla bu nam əni də yazıb Koroğluya verdi. K oroğlu bu nam əni də
oxuyub Sultan M uradın m öhürünü ona da basıb nam ələrin ikisini də
büküb başlarım bağlayıb saxladı.
M olla dedi:
- Ağa, daha işin yoxdursa, m əni m ürəxxəs elə gedim.
Koroğlu dedi:
- Get.
M olla getm ək istəyəndə K oroğlu dedi:
- A y molla, sənə verdiyim o bacaqlı qəlpdi, onu qaytar başqasını
verim.
M olla tez pulu qaytarıb: - “Ağa, qurbanın olum, bir yaxşısım ver
səni halal eləyim ” - dedi.
K oroğlu bacaqlını ahb cibinə qoydu. Sonra “kəsilən başın səsi
çıxm az” - deyə şeşpərini çəkib m ollanın başm ı xəşilə döndərib k ə l-
ləsi üstə cəhənnəm ə yolladı. K oroğlu m ollanm m eyidini qarının diva-
rının yanına gətirib divara bir təpik vurdu. Divarı uçurub ölünü onun
altında basdırdı. Qarı b aş-g ö zü n ə döyüb deyirdi: “A llah evini yıxsın,
ay bala, m ənim evim ə qan tökdün, niyə b elə elədin” .
Koroğlu dedi:
- Ay dinsiz, elə eləm ə ki, səni də bunun yanında basdırım.
Qarı qorxuya düşüb, “q ə lə t elədim , h ər n ə istəyirsən e lə ” - dedi.
Koroğlu bazardan aldığı ağ rəngli m olla köynək-tum anını paltar-
larınm üstündən geydi. B aşına ağ əm m am ə qoyub bir əb a da çiyninə
saldı. Əbanın altından xən cərin i belinə m öhkəm bağlayıb, bir əlində
çəlik, o biri əlində təsbeh bir gözünü yum ub N igar xanım ın cvinə sarı
yola düşdü. N igar xanım ın im arətinin bir n eçə addım hğında gözətçilər
Koroğlunu saxlayıb dedilər:
- Hacı, hara gedirsən, bura N igarın im arətidi, içəri getm ək olmaz.
Koroğlu dedi:
- Ay lənətə gəlm iş kafırlər bir - “ziyarətin qəbul olsun, ay hacı”
da dilinizə gəlm ir?
G özətçilər soruşdular:
- Sən necə hacısan?
K oroğlu dedi:
- M ənim adım çavuş R övşendi. Elə bu saat M əkkədən Sultan M u-
radm qulluğundan gəlirəm . N ə olar ki, N igar xanım gəlib bir m əni zi-
yarət edə.
Dostları ilə paylaş: |