B olu bəy qəzəblənib qeyzlə K oroğluya dedi:
- A y haram zada, m ən b ir d əfə də olsun o ə c la f Koroğlunu g ö r m ə -
m işəm , sən isə öz evim də m əni söyürsən.
K oroğlu dcdi:
- Paşa sağ olsun, bunlar K oroğlunun sözləridi, siz istediniz, m ə n
də oxudum. X oşunuz gəlm ir, oxumayım.
B olu bəy dedi:
- Birini də de görüm, o necədi?
K oroğlu ürəyində dedi: “Y am an yerdə girə düşm üşəm . Y a x şısı
budu paşanı qəzəbləndirim ki, m əni qovsun, yoxsa buradan sağ q u r -
tarm aram ”.
K oroğlu sazı götürüb dedi:
Ö züm ü sə n ə bildürrəm ,
A xan göz yaşın sildürrəm ,
Saqın ki, vallah öldürrəm ,
B olu, m ən səni, m ə n səni.
B olu bəy qəzəblənib dedi:
- Yanşaq, o axm aq K oroğlunun belə yav a-y av a sözləri çoxdu.
Yoxsa, m ən ona neyləm işəm ki, o, m əni öldürə?
K oroğlu dedi:
- Paşa sağ olsun, dedin Koroğlunun türkülərindən de, m ən d ə
dedim. İstəm irsən, dem əyim . Paşa doğru deyirsən, sənin nə günahın
var ki?
K oroğlu sazı bağrına basıb dedi:
V errəm gözlərün oydurram ,
Y erinə al qan qoydurram ,
Sallax tə k dərün soydurram ,
Bolu, m ə n səni, m ə n səni.
Bolu bəy hirsindən sakit otura bilm ədi, qeyzlə taxtından ayağa
qalxdı.
Q abaqlar K oroğlunun iki m ehtəri var idi. B unların birinin adı
M əm m əd, o birinin adı isə Q ə n b ər idi. M əm m ədlə Q ənbər qardaş
idilər. B ir gün K oroğlu tövləyə gəlib gördü atların belini toz-torpaq
basıb. Q əzəblənib Q ənbərin başm a bir pam baca vurdu. Q ənbər elə o
saat öldü. Q ənbərin qardaşı M əm m əd isə qaçıb gəlib B olu bəyin töv-
ləsində m ehtər oldu.
Elə bu zaman m ehtər M əm m əd Bolu bəyin çadırmın qabağmdan ke-
çirdi. 0 , Koroğlunun sosini eşidib onu tanıdı. Koroğlu saz çalıb dcyirdi:
Sallax tək d ərün soydurram ,
Bolu, m ən səni, m ən səni.
M aym aq osm anlılar da heç nə başa düşm ədən K oroğluya qulaq
asırdılar. M əm m əd astaca gəlib paşanın ayaqqabılarım götürüb onun
qarşısında dayandı. Osm anlıların belə bir adəti var idi: kim böyük ada-
mın ayaqqabılarını götürüb ona göstərsə, böyük adam dərhal başa dü-
şərdi ki, o adam ona gizli bir söz dem ək istəyir. Paşa m ətləbi başa
düşdü. Ç ölə çıxıb m ehtər M əm m əddən soruşdu: - N ə sözün var?
M əm m əd dedi:
- Paşa sağ olsun, bu qoşunu götürüb hara getm ək istəyirsən?
Bolu bəy cavab verdi ki, Ç əm libelə gedib Koroğlunu tutmaq isto-
yirəm.
M ehtər M əm m əd dedi:
- Paşa sağ olsun, Çom libelə getm ək lazım deyil, Koroğlu öz ayağı
ilo gəlib bura çıxıb. Oxuyan yanşaq elə Koroğlu özüdü.
Paşa qo zəb lən ərək dedi:
- Ay köpək oğlu, nə zayıllayırsan? K oroğlu aslan üroyi ycyib ki,
tokbaşına golib monim çadırımda oxusun?
M əm m od dcdi:
- Paşa sağ olsun, ırıən neçə illər K oroğluya m ehtərlik etmişom,
onu yaxşı tanıyıram. Y anşaq o özüdü.
Sonra M əm m od dedi:
- Paşa, siz o vələdüznanı yaxşı tanım ırsınız. Onun əlli min haram -
zado dəlisi var.
Paşa dedi:
- Cam aatı qorxuya salma, bu Koroğlu deyil!
M ehtər M əm m əd dedi:
- Paşa, m ən K oroğlunu yaxşı tanıyıram. O nun bir xasiyyəti var,
desən ki, dustaqsan, tez əllərini bir-birinin üstünə qoyacaq. Gedin belo
deyin, o, əllərini bir-birinin üstünə qoydu, bil ki, Koroğlu özüdü, yox
elə etınəsə, əm r ver, m əni öldürtdür.
Bolu bəy çadıra gəlib dedi:
- Yanşaq, daha bəsdi, sözünü qurtar!
K oroğlu sazı götürüb dedi:
Y olda duran yol oğluyam ,
M ən m ərd igidlor quluyam ,
Y əqin bil ki, K oroğluyam ,
Bolu, m ən səni, m ən səni.
K oroğlu sözünü qurtaran kimi paşa dedi:
- Yanşaq, dustaqsan.
Koroğlu özündən asılı olm ayaraq əllərini bir-birinin üstünə q o y d u .
Bolu b əy əm r edib: “tutun bu yaram azı” , - dedi. B ir neçə adam K o -
roğlunun başına tökülüb onu tutmaq istədi. O, sağ əli ilə sağdakıları,
sol əli ilə isə soldakıları gəbərdib yerə sərdi. Paşa əlacsız qalıb q o ş u n u
köm əyə çağırdı. Koroğlunu tutub qollarını bağladılar. Bolu bəy s e v in -
cək dedi: “Daha ürəyim dəki arzuya çatıb düşm əni ə lə keçirdim ” .
Koroğlunu ayaqyalm, qolu bağlı, boynu zəncirli atların q ab a ğ ın a
salıb İstanbula doğru yollandılar. Koroğlu olmazın əzab-əziyyətə q a tla -
şıb bu m invalla səkkiz m ənzil yol gəldi. B olu bəy h ə r m ənzilə ç a td ıq -
da çadırın qabağm da m ıxtövlə vurub K oroğlunun boynunun zən cirin i
ona bağlayırdı. Bolu bəy əti yeyib sümüyünü Koroğlunun başm a v u -
rurdu. Yazığın başına min bir oyun açırdı. A xır biçarə Koroğlu ca n a
gəlib Bolu bəyə dedi:
- A y vələdiizna, mon səno yalvaran deyiləm , birdəfəlik m ən i
öldür, sən də rahat ol, mon do.
O nlar Çom libeldən sokkiz m ənzil uzaqlaşdılar. Bolu bəy yenə də
m ıxtövloni yero vurub Koroğlunu ona bağladı. Paşa yenə də əti yeyib
süm üyünü Koroğlunun başına clo vurdu ki, yazığın başı yarılıb, ü z-
gözü qana bulandı. Koroğlu Bolu boyo dcdi:
- Hökm elo əllorim i açsınlar, bir türkü dcyiın ondan sonra əm r ver
məni öldürsiinlər.
Paşa dedi:
- Ay haramzada, boyom görm odin no m üsibətlo qollarını bağla-
dıq? İndi də qollarımı aç dcyirson?
K oroğlu qolu bağlı belo bir türkü dedi:
L a f ey ləm ə Bolu paşa,
Sən bülürsən, m ən bəbirəm .
Saqun, qanuva bularam ,
D inim don dönm üş k əbirəm .
Bolu b əy dedi:
- Ay axmaq, qolu bağlı, boynu zəncirli indi də bəbirlik eşqinə dü-
şübsən?
Koroğlu ürəyində: “m əni qolu bağlı, boynu zəncirli görüb kişilə-
şirsən?” - deyib, sözünə belə davam etdi:
M əni xakda görüb şad olm a düşm ən,
[Bu gün] m ən i isə, danla sənündür.
K oroğlu dedi:
- Paşa, indi yox, inşallah vaxtı gəlib çatanda qanına bulayaram.
K oroğlu köksünü ötürüb belə bir türkü dedi:
V arub m eydanda duranda,
Ç əkib bığlarım buranda,
D işlərim qam aşduranda,
İstərəm polad gom irəm .
M ərd igidi m ən əy ə rəm ,
Qoşun qabağın kəsərəm ,
Saqun ki, B olu döyərəm ,
Ç eynənm iş qara dəm irəm .
Bolu boy dcdi:
- Ey K oroğlu, qocahbsan, bu sözlər daha sono yaraşınaz.
Koroğlu Bolu b əyin sözünün qabağında dedi:
Koroğlu der acalm ışam ,
Xotkarlardan bac alm ışam ,
Ə gər ki, yüz qocalm ışam ,
Y eno B abayi-O m irom .
Koroğlu fikrə gedib öz-özünə dcdi: “Bolu boy düz deyir, mon bo-
birəm, gobirəm , dəm irəm sözlərindon iş çıxm az. Qolu bağlı, boynu
zəncirli bir adamın özünü öyməyi gülüncdü. M ənim Koroğlu olm a-
ğımı M əm m əddən başqa kimsə bilmir. Bir m chtor sözü ilo də məni öl-
dürm əzlər. Yaxşısı budu ki, Koroğlu olm ağımı danım ” .
Koroğlu fıkrini başına yığıb Bolu bəyo dedi:
- Ay qardaş, m əni hara aparırsan, yanşağa bu qodər ozab-əziyyot
verməzlər, bu yekəlikdə də zarafat olar, m ən d ə yazığam axı, Allah
sənin ənam ını da kəssin, atını da, x ələtini də.
Dostları ilə paylaş: |