İgidin gərəkdü zatı,
M isriqılıc, Ə rəbatı,
Bir m ərdin yerində...
Q alxm aqdan qalxm am aq yeydii.
Biçarə Bolu bəy baxıb gördü ki, qoşunu tam am seyrəlib. T əşv işə
düşüb dedi:
- Ey Cəlali Koroğlu, Allaha bax, gəl hökm et, dava dayansm.
Koroğlu dedi:
K oroğlu, saldun savaşı,
M eydanda kəsdürdiin başı,
Bir y erə çağrılm am ış kişi,
G etm əkdən getm əm ək yeydü.
Bolu bəy donub qalmışdı. O, Eyvaza: - “İt oğlu, tez ol gəl barış” ,
- dedi.
Eyvaz qabağa getm əyə cəsarət etm ədi. B olu bəy Eyvaza m öhkəm
bir yum ruq vurub yenə də: “keç barış” , - dedi. K oroğlu görəndə ki,
Bolu bəy Eyvazı dürtm ələyir qəzəblənib dedi:
- Ay vələdüzna, uşağı niyə vurursan?
Bolu bəy dedi:
- Ey Koroğlu, səninlə barışm aq istəm ədiyinə görə vururam.
Koroğlu: - M ən barışan deyiləm , - dedi.
Bolu bəy əlacsız qalıb dedi.
- Elə isə hökm elə, dəlilər davanı dayandırsınlar.
Koroğlu öz-özünə dedi: “D əli M ehtər qoşunun işini bitirənə qədər
bunlarm başlarını qatacağam ” .
Koroğlu dedi:
- Hə, Bolu bəy, yaxşı deyirsən, bir türkü də deyim, sonra işlori
qaydasına qoyaq.
Koroğlu dedi:
M ən sə n ə neylədim , fələk ,
K əsildi aralar m əndə.
N azh y ar getdi əlim dən,
Göy geyim , qaralar m əndə.
M ərd igid b ək lər b ərə sin ,
E ldən d ö n d ərm əz yörəsin,
Lotu R eyhanm yarasın,
A çdığım g ö rələ r m əndə.
Koroğlu dedi:
U caları ala qarlı,
A lçaqları qən im ərli,
K oroğlu der, dürlü-dürlü,
B u şum sita rə lə r m əndə.
Koroğlu sözünü qurtaran kimi B olu bəy Eyvazın qolundan tutub
yaxına gətirib dedi:
- Ey K oroğlu, A llah xatirinə, Eyvazın günahm dan keç, barış.
Eyvaz K oroğlunun əlindən öpdü. K oroğlu ona m əhəl qoymadı.
Koroğlu, Bolu bəy, Eyvaz üçü də dağın başında dayanmışdılar.
Koroğlu baxıb gördü ki, Dəli M ehtər, d əlilər elə vuruşurlar ki, heç
Rüstəm belə vuruşm ayıb. K oroğlu dəliləri belə m ərd görüb fərəh lən -
di, ürəyindo D əli M ehtərə “d uz-çörəyim sənə halal olsun” , - dcdi.
Bolu b əy dedi:
- Ey C əlali K oroğlu, qoşunuın tam am qırddı. DoliJor elo bilirJor,
biz bir-birim izə düşm ənik. Buyur gedək, görsünlər ki, dostuq.
Koroğlu ürəyində dedi: “Bir türkü ilə D əli M ehtəri başa salm alı-
yam ki, bir n əfər də qoşundan sağ qalm am alıdı” . Koroğlu Bolu bəyə
dedi ki, qulaq as, bir türkü deyim. Sonra belə bir türkü söylodi:
İki sərdar bir araya gələndo,
Ç ağrışurlar çorxçiyo gəl olur,
D um an kosər sür lokənün gözünü,
M isriqılınc o vaxt ə ld ə dal olur.
Elə bu zam an Dəli M ehtər Koroğlunun səsini eşitdi. Dəli M ehtər
elə bilirdi Koroğlu ölüb. Səsini eşitdikdə bildi ki, sağdı. D əli M chtor
sevinib “Allah, kərəm in ə şükür olsun, Koroğlu sağdı” - dedi. Doli
M ehtər dönüb dəlilərin sərk ərd ələrin ə dedi:
- Cavanlar, başınız uca olsun, K oroğlu sağdı. O haram zada Eyvaz
ağanı yaman darda qoyubdu. Görünür, o ağanın yanındakı da qoşunun
serkərdəsidi.
Koroğlu “M isriqılınc o vaxt əldə dal olur” deyəndə Dəli M ehtər başa
düşdü ki, qılınclarla biçin deyir. D əli M ehtər d əlilerə hökm edib dedi:
- Qılıncları şim şək kim i çalm!
Qılıncların cingiltisi, atların kişnəm əsi ərşə çatırdı. Bolu beyin
ürəyi qana dönm üşdü. O, ö z-ö zü n ə dedi: “İt oğlu it Eyvaz, sən məni
bu günə salıb evim i yıxdın” .
K oroğlu dedi:
Top çökülür, qunbarələr atulur,
Q urğuşuna çox hiylələr qatulur,
Baş kəsülür dülək kimi atulur,
Q anlar axar, su yerində sel olur.
D əli M ehtər bunu eşidib dedi:
- C anım cavanlar, başları qovun-qarpız kimi kəsib qatar-qatar
düzün, K oroğlu görüb ruhlansın, qoşun sərkordosinin üroyi dağlansın.
K oroğlu dedi:
M üx ən n ət olanlar irəli varm az,
D eyər bəs, daldada qalanlar ölm əz,
Q oçağı haqq saxlar, heç b əla görm əz,
Q əza oxu m üxonnətə bol olur.
Doli M ehtor: “canım igidlor, qılınc vurun” , - dedi.
K oroğlu ilham a golib dedi:
Q ulaq asın xan Eyvazın felinə,
Ö zgə bülbül qondurm aram gülüno,
K oroğlu der, inanm ayun dilinə,
Qarı düşm ən haçan bizo yar olur.
Dəli M ehtor doliloro dedi:
- Canım eavanlar, qoşunun sorkordosi dağın başında Koroğlu ilo
dostluq binası qoym aq istoyir. Qarı düşm əndon dost olmaz, vurub on-
ları darm adağın eloyin!
Bolu boy dedi:
- Koroğlu, qoşunum tam am qırıldı, Allaha bax, dolilori sakitləşdir.
K oroğlu dedi:
- M ən bacarm aram , qoy Eyvaz gedib sakitləşdirsin.
Bolu boy Eyvaza dedi:
- Allah xatirino, get dəliləri sakitləşdir.
Eyvaz dağdan aşıb özünü tez D əli M ehtəro çatdırdı, “sən mənim
canım , əl sax la” , - dedi.
D əli M eh tər dedi:
- Ay haram zada, m əclisdə badəni başım da qırdığm yadından çıxıb?
Sonra şeşpəri qaldırıb Eyvazın belindon elə vurdu ki, ilan kimi
qıvrıldı.
Koroğlunun Eyvaza yazığı gəldi. Qıratı m inib özünü D əli M chtorə
çatdırdı, “Eyvazı niyə v urursan?” - dedi.
Dəli M ehtər dedi:
- Bu evi yıxılm ış vələdüznanm m eym un kimi səni tora saldığı bəs
deyil, hələ ona ürəyin d ə yanır.
Koroğlu D əli M ehtərin xətrini çox istəyirdi. B una göro do sözün-
dən incimədi. D əli M ehtər dedi:
- Bunları son nəfərino q əd ə r qırm ayınca əl çəkən deyiləm . H ör-
mətini saxla, yoxsa Eyvaza vurduğum şeşpərdən birin do sənə vuraram.
Koroğlu gülüb geriyə qayıtdı.
Bolu bəy nə q ədər iltim as elədi, D əli M ehtər qəbul etm odi. Bolu
bəyin oli h ər yandan üzülüb N əzər C əlaliyə üz tutub dedi:
- Ə1 m ənim , ətok sənin, Allah xatirinə sən de, yoxsa ordudan bir
n əfər də sağ qalm ayacaq.
N ə zər Cəlali qonaq idi. Qonağa ehtiram vacib olduğundan Dəli
M ehtər onun sözü ilə davanı dayandırdı.
Bolu bəyin atlılarının qırılanı qırılm ış, sağ qalanı isə qaçmışdı. Sağ
qalan tək -tü k atlılar isə B olu boylo birlikdo tutuldular. Koroğlu qabaq-
da, dolilor arxada Ç əm libelo sarı yol aldılar.
Bolu bəy əsir düşmüş athları ilə birlikdə bir müddot Ç əm libeldo
qaldı. O, bir gün N ə zər C əlaliyə dəxil düşüb dcdi:
- Səni A llaha and verirəm , K oroğluya de, m oni buraxsın.
Koroğlu N ozor C əlaliyo dcdi:
- Bolu boyin gözol, ism ətli bir qızı var. Qoy Ayrum lu elinin baş-
çılarına bir namo yazıb bildirsin ki, qızı bir kocavəyo qoyub tontono ilo
Ç om libclo yollasınlar.
N ozor Colali Koroğlunun fıkrini B olu boyə çatdırdı. Bolu boy
əlacsız qalıb m otlobi elin başçılarına belo yazdı: “Qızı kocavoyo
qoyub təm təraqlı bir toy-düyünlə Ç əm libelə yollayın” .
Ayrumlu elinin başçıları Bolu bəyin buyruğuna omol edib qızı ko-
cavəyo qoyub təm təraqla Ç əm libelə yollandılar. Golin gəlib Ç om li-
belo çatdı. Ycddi gün, yeddi gecə toy m əclisi quruldu. Yeddinci geco
gəlinin əlini D əli M ehtərin əlinə verib gərdəyə yolladılar. Doli M eh-
tər murada çatdı. Nağılı dey ən də, eşidən də, onu q ələm ə alan da m u-
rada çatsınlar.
Dostları ilə paylaş: |