68
nüşindən (keyf çəkməkdən) ötrü Azərbaycanın sərvətini xaricə
aparanları
azərbaycanlı
hesab
etmirik.
Ə
gər
onlar
Azərbaycana qayıtmaqdan imtina etsələr onlar üçün
Azərbaycanda bir haqq qail deyilik. Bundan əlavə firqə
çalışacaq çox səhl və sadə bir surətdə Azərbaycan
kəndçılərinin əksəriyyətini torpaq və əkin alətləri
cəhətdən təmin etsin.
8. Demokrat Firqəsinin mühüm vəzifələrindən biri də
işsizliklə mübarizə etməkdir. Indidən bu xətər çox ciddi bir
surətdə özünü göstərməkdədir. Gələcəkdə bu məsələ gündən
günə qüvvətlənəcəkdir. Mərkəzi dövlət və məhəlli məmurlar
tərəfindən bu xüsusda heç bir iş görülməmişdir. Əgər iş bu
münvalda belə davam edərsə, Azərbaycan əhalisinin əksəri
fəna bir hala düşməyə məhkumdur. Firqə çalışacaq bu xətərin
qabağını almaq üçün ciddi tədbirlər görülsün. Hələlik fabriklər
təsisi, ticarət genişlənməsi əkinçi təşkilatlarının təsis edilməsi,
dəmir və şosse yolları çəkmək kimi tədbirlər mümkündür bir
qədər faydalı olsun.
9. ntixabat qanunda Azərbaycan haqqında böyük zülm
edilmişdir. Dəqiq ittilaata (məlumata) görə bu ölkədə dörd
milyondan yuxarı azərbaycanlı yaşamaqdadır. Bu qeyri-adi
lanə qanun movcibincə Azərbaycana Məclisi-Şürai-Millidə 20
vəkil yeri verilmişdir. Bu qətiyyən mütənasib bir bölgü deyildir.
Azərbaycan Demokrat Firqəsi səy edəcək Azərbaycan nüfusuna
nisbət vəkil intixab etməyə haqqı olsun. Bu təqribən məclis
nümayəndələrindən üçdə birini təşkil edə bilər. Azərbaycan
Demokrat Firqəsi məclis intixabatının mütləq azad olaması
tərəfdarıdır. O dövlət işçilərin daxili və xarici ünsürlərin və
həmçinin pulluları qorxutmaq və aldatmaq yolu ilə intixabat
işinə qarışmalarına ciddi müxalifət edəcəkdir. Intixabat gərək
tamam randa bir ani-vahidə (bir vaxtda) başlanıb, çox səri bir
surətdə qurtarsın.
305
üzrə başlamağına adət etmişdilər. şin həmişə iki bəlkə neçə
tərəfi vardır. Mübarizə və siyasətlə məşğul olan adamlar və
təşkilat gərək onun hər iki və bəlkə hər tərəflərini nəzərdə
tutub, hər ehtimala qarşı tədbirlər görsün. Siz irad edə bilərsiniz
ki, bəs nə üçün 1946-ci ildə 20 Azərdə (milli hökumətin
məğlubiyyətinə işarə olunur) bu cür rəftar olmadı. rad
tamamilə doğrudur. Vaxtı gəldikdə onun illət və səbəblərini
izah etdikdə görəcəksiniz ki, bu iş bizim üçün gözlənilməz
olaraq qabağa çıxmış, bizim iradəmizin onda elə mühüm təsiri
ola bilməmişdir. Bu xüsusda yeri gəldikdə ayrıca bəhs
ediləcəkdir. əsl mövzudan uzaqlaşmayaq. Fədai dəstələri
mütləq bizim firqəmizin qabaqdan düşündüyü nəqşə üzrə
meydana çıxmışdır. Hətta firqə qurulan günlərdə onun adı
barəsində elə bəzi inanılmış firqə başçıları arasında mübahisə
aparılmışdır. Ona görə yerlərdə dəstələr meydana çıxan kimi,
hamı özlərini fədai adlandırmışdır. Bu müqəddəmədən
məqsədimiz irticai qüvvələri təslimə vadar edərək, Tehranın
vermək istəmədiyi azadlığı qorumaq yolunda aparılan xətti-
hərəkət barəsində məlumat vermək idi. Xalq yığıncaqları, xalq
konqrəsi və milli məclis qurulmadan əvvəl biz bəzi inanılmış
firqə başçıları və səlahiyyətli fədai rəhbərləri ilə məsələni
ortaya qoyduqda çoxlarının fikir və tədbiri tamamilə başqa idi.
Onlardan bəzisi məsələni başqa cür yəni ortabab adamların
fikrini və düşündüyü yolla həll etmək istəyirdilər.Bunlar
deyirdilər: “Biz kəndlərdə düzələn bu dəstələrdən fədailər bir
qismini Təbrizə toplayıb, şəhər fədailərinin köməyi ilə
birdəfəlik şəhərdə olan qoşun dairələrini və dövlət idarələrini
işğal etdikdən sonra Təbrizdə təşkil olunan qüvvələr ilə
Azərbaycanın ayrı şəhərlərini təsərrf etməliyik. Bu əvvəla bir
növ (çevriliş), məhdud təbədulad (tədbirlər) idi. Biz o fikirdə
deyildik. kincisi ogünkü şəraitdə biz ətrafdan fədailəri Təbrizə
toplaya bilməzdik. Yerlərdə tamamilə müsəlləh olan jandarmlar
bu işə imkan verməzdilər. Şəhərdə isə jandarm, qoşun və
nəzmiyyə qüvvəsi işi başlamadan onun qabağını aldıqdan sonra
Dostları ilə paylaş: |