Microsoft Word seyid c?F?R pis?V?RI. doc
Yüklə 1,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
70 mübarizəsində haqlı olduğunu isbat etmək üçün o xüsusidə bir qədər izahata keçmək olar. Hamı bilir ki, o gün Azərbaycan milli azadlıq şüarının rəsmi surətdə bir firqə namından irəli çəkilməsini görülməmiş bir iş olduğu kimi, xalqı bu şüar vasitəsilə toplayıb, böyük bir qədəm götürmək istəyən cəmiyyət üçün öz-özlüyündə böyük bir əməl idi. Xoşbəxtxanə iş olduğu kimi qüdrətinə dayanıb, meydana atılan milli azadlıq şüarları düzgün və xalqın arzularına müvafiq şüarlarımız. Təbiidir ki, müraciətnamənin qızıl xətt ilə yazılması lazım gələn aşağıdakı cümlələri oxuyan bir azərbaycanlı onun ətrafında düşünməyə bilməzdi. Haqq və həqqaniyyət (haqqlı) üzrə ürəkdən yazılan bu səmimi cümlələr düşünən bir adam isə bitərəf qalamaz. Bəzi qısa fikirli adamlar xəyal edirdilər ki, zorla od açmaq və cəngəl gücü ilə bir xalqın dilini, xüsusiyyətini, adab və rüsumunu ortadan aparmaq mümkündür bu xam xəyallılar səy edirdilər ki, əş xası vadar və məcbur etsinlər ki, hətta Azərbaycanın uzaq kəndlərində belə az ana dilindən başqa bir dil bilməyən kəndçilər üçün fars dilində danışsınlar. Bunlar təsəvvür edirlər ki, ran xalqını aldatmaq üçün yaratdıqları milli vəhdət sözü fəqət libasları və dilləri surətdə birləşdirmək vasitəsilə mümkün olacaqdır. Bunlar bilmirlər ki, dilin rişəsi anaların sinəsindən və xalqın adab və rüsumu olan olacaqlar başından qalxır. Nə qədər analar dili və ocaqlar yanmaqdadır, bir xalqın dilini və adabrüsumunu əvəz etmək mümkün olan iş deyildir. Milli birlik o vaxt müyəssər ola bilər ki, xalqın hamısı öz xüsusiyyətini və daxili azadlığını saxlamaqla tərəqqi edib, bir- birilə musavi ola bilsin. Azərbaycan xalqı mərkəzin çürümüş və kəsif ricalının siyasəti sayəsində özünün istedad və qabiliyyətnə {bacarığına} baxmayaraq, hər azadlıq və ixtiyardan məhrum edilmişdir. Onun oğullarının öz ana dilində təhsil etmək imkanları olmamışdır. Həqiqətlə dolu olan yuxarıdakı cümlələr daha möhkəm bir surətdə xalqa mənimsətmək məqsədilə Azərbaycan tarixində müxtəsər surətdə dəlillər gətirib, bu millətin öz azadlığı uğrunda uzun müddətdən bəri mübarizə 303 özünün əzm və iradəsi sayəsində almış, öz milli hökumətini vücuda gətirmişdir. Tehran əgər bu rəşid və qəhrəman milləti Ərfələr, Dirəxşanilər və Vərəhramların hava və həvəslərinə qurban vermək istəyir, buyursun bu kuy, bu da meydan. Fədai dəstələrinin fəaliyyət və fədakarlığı olduqca maraqlı və olduqca əhəmiyyətli bir məsələdir. Bəziləri bu işi çox sadə hadisə hesab edirlər. Hətta firqə içərisində və firqə rəhbərləri arasında da elə adamlar da var ki, (məsələn nehzəti özlərinin və ya 5-3 nəfər bazar adamların nüfuz və etibarları əsasında irəli getdiyinə qail idilər. Halbuki, nehzət sözdən əmələ və xəyaldan həqiqətə yetirən kəndli və kəndlini təşkil edən firqə kadrosu olmuşdur. Rəbi Kəbiri, Qulamyəhya, Məhəmmədivənd, Mərəndli Kazım, Azadvətən, Qulamrza Cavidan, doktor Cahanşahlu, Aram Zadəgan, Qulu Sübhi və qeyrilərini kəndlini təşkil etmək, onu silahlandırmaq və onun vasitəsilə irticai silahlı qüvvələri əzib və tarumar etmələri olmasaydı, on qaranlıq günlərdə Şiri-Jiyanın (aslanın), bazar tülküləri həmin 21 Azər və ya 12 Şəhrivər günlərində özlərini nüfuzlu hesab edən bu adamların dərisini boğazından çıxarardılar. Fədai qüvvəsinə mən şəxsən böyük əhəmiyyət qail olduğundan, onun quruluşunun (necə olduğunu və nə iş gördüyünün planını mən şə xsən öhdəmə götürdüm). Sarabda jandarmların mühasirəsi Miyanada onların xəlisilah edilib, Təbrizə yola salınması, Zəncanda, Mərənddə, Marağada, Miyandab və Sufiyanda bilaxirə Meşkin və Urmiyyədə aparılan qanlı mübarizələr vasitəsilə Azərbaycan xalqının sərnevişti təyin olunurdu. Mən şə xsən bu hərəkatı idarə etmək və böyük iftixarlı vəzifənin məsuliyyətini hiss etdiyim üçün özümün təsəvürümə gələ bilməyən bir tərzdə çalışıb, ağlıma belə gələ bilməyən bir ə ndazə də ehtiyat və tədbir üzrə hərəkət edirdim. Yuxarıda firqə rəhbərliyinin işi sülh və saziş ilə aparılıb, irticaı ünsürlərin ə linə bəhanə verməmək üçün hər cür fədakarlığa hazır olduğunu qeyd etmişdik. Eyni zamanda mürtəcelərin Yüklə 1,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|