Поверхностное натяжение жидкостей

Mayenin s
əthi 
F
ə
 
F
ə.
F
ə.
F
ə
F
ə

---

Свойства твердых тел и жидкостей 
С.Агакишиев
2 
 
Kapilyar hadis
ələr 
Bu hadisələr səthi gərilmə qüvvələrinin təsiri 
nəticəsidir.
En kəsiyinin sahəsi çox kiçik olan borulara 
kapilyar boru deyilir.
İsladan mayenin kapilyar boruda qalxması və 
islatmayan mayenin kapilyar boruda enməsi kapilyar 
hadisə adlanır.
Mayenin bərk cismi islatması hadisəsinə baxaq. 
Bu halda maye kapilyar boruda yuxarı qalxır. Mayenin 
qalxması o vəziyyətə qədər davam edir ki, səthi gərilmə 
qüvvəsi boruda olan mayenin çəkisi ilə bərabərləşsin.
F
səthi gərilmə 
= P.
Dairəvi boru üçün alırıq:
F
s.g 
= σ ∙ l = σ ∙ 2 π r
.
Sükunətdə olan mayenin çəkisi
P = mg.
Bərabərləşdirərək, alırıq
2πrσ = mg.

Buradan da, 
k
apillyar borudakı mayenin kütləsi
𝒎 =
𝟐𝝅𝒓𝝈
𝒈
.
m=ρV
düsturunu 
2πrσ = mg 
- də
yerinə qoyaraq, alırıq
2πrσ = ρVg
→ 

K
apillyar borudakı mayenin həcmi
: 
𝑽 =
𝟐𝝅𝒓𝝈
𝝆𝒈
.
V = Sh = πr
2
∙h
düsturunu 
2πrσ = ρVg
- də yerinə qoyaraq, alırıq
2𝜋 ∙ 𝑟 ∙ 𝜎 = 𝜌 ∙ 𝜋𝑟
2
∙ ℎ
⏟
𝑉
𝑔
⇒

Kapillyar boruda olan mayenin hündürlüyü 
𝒉 =
𝟐𝝈
𝝆𝒈𝒓
.

Əgər kapillyar boru maye ilə birlikdə şaquli yuxarı yönəlmiş