|
Преподавание зыка и литературы anguage and literature-guruh:
Ibratning zamondosh shoirlar bilanuzb-2019 4-son5-guruh:
Ibratning zamondosh shoirlar bilan
munosabati. Ijodiy hamkorlik va izdoshlik.
Ushbu
guruh shoirning ijodiy faoliyati madrasa tahsili davri-
dayoq boshlanganligi, badiiy ijodga qiziqish uni shoirlar
davrasiga yetaklagani, o‘sha paytlarda u Muqimiy, Fur-
qat, Zavqiy, Nodim, Haziniy, Muhyi, Nisbat, Muhayyir
kabi taniqli ijodkorlar bilan tanishgani, ular bilan adabiy
majlislarda, mushoiralarda ishtirok etishi, bunday muhit
uning ijodiy kamolotida muhim ahamiyat kasb etganli-
gi haqida ma’lumotlarni yetkazadi. Madrasa tahsili bi-
lan cheklanib qolmasdan buyuk Sharq olimlari asarlari,
arab, fors, rus tillarini chuqur o‘rgandi. U rus va o‘zbek
tillarida chiqadigan Turkistonning ilk gazetalari, Ismoil
Gaspiralining “Tarjimon” gazetasi bilan ilk bor Qo‘qon
madrasasi tahsili davrida tanishdi. Turkistondagi jadid-
chilik harakatining sardorlari Mahmudxo‘ja Behbudiy va
Munavvarqori Abdurashidxonovlar bilan yelkama-yelka
turib maktab va madrasalarni tubdan isloh qilish ma-
salasiga butun kuch va g‘ayratini, bilimini, moddiyatini
safarbar qildi.
6-guruh:
“Ibrat – publitsist”
mavzusida quyidagi
javoblarni tayyorlashlari mumkin: XIX asr oxiri – XX
asr boshlarida madaniy, ijtimoiy-siyosiy va falsafiy fikr
taraqqiyotida matbuot, nashriyot muhim ahamiyatga
ega bo‘ldi. Is’hoqxon Ibrat ijodiy faoliyatida ham mat-
buot, noshirlik, publitsistika muhim jarayon hisoblana-
di. Qator maqola va she’rlarida matbuotning xalqning
ma’naviy-madaniy hayotidagi ahamiyatiga yuksak
baho berdi. O‘z navbatida, hajm, mazmun, mavzu e’ti-
bori bilan diqqatga sazovor maqolalar, she’rlar e’lon
qilishga muvaffaq bo‘ldi. Uning bizgacha yetib kelgan
maqolalari soni 45 tadan ortiq bo‘lib, shulardan 35 tasi
“Turkiston viloyatining gazeti” sahifalarida bosilgan-
ligi haqidagi qaydlar adabiyotshunos U.Dolimovning
“Ma’rifatga bag‘ishlangan umr” maqolasida uchraydi.
Ibrat publitsistikasining asosiy urg‘u qaratilgan jihatlari
ma’rifatparvarlik g‘oyalari bo‘ldi. Ilk chiqishlaridan bosh-
lab yurtimiz boshiga tushgan mustamlaka voqealari va
uni keltirib chiqargan sabablar, uning oqibatlari, xalqni
g‘aflat uyqusidan tezroq uyg‘otish haqida yozdi. Birinchi
navbatda, eski usuldagi o‘qitish tizimining noqis o‘rinla-
rini taftish qilish, yangi o‘quv tizimini isloh etish zarurligi
haqida bong urdi.
Guruhlarning ma’ruzasi tinglanib, taqdimotlari izoh-
langach, “Aqliy hujum” usulidan foydalanib savollar
beri ladi.
O‘quvchilarning javoblari tinglanib, o‘qituvchi to-
monidan fikrlar umumlashtiriladi. Bu jarayonga ko‘p
vaqt sarfl angani bois bir-ikki topshiriq bajariladi: masa-
lan, “Tafakkur” intellektual o‘yini. Shartga ko‘ra guruh
sardorlari raqam tanlaydi va qaysi yo‘nalish bo‘yicha
savollarga javob berishi kerakligi aniqlab olinadi. Bun-
da ayni shu mavzuda tayyorlanib kelgan guruhga bu
yo‘nalish tushmasligi kerak, ularni tinglagan guruhlar
tanlashi kerak bo‘ladi. Har bir savol darajali bo‘lib, bal
-
lari ham shunga muvofiq. Ular savollarga ketma-ket
yoki ixtiyoriy javob berishi mumkin. Javoblarga qo‘yil
-
gan ballar hisoblanib, g‘olib guruh aniqlanadi.
Taxminan quyidagi savollar bo‘lishi mumkin:
Dostları ilə paylaş: |
|
|