Suriyalı ermərıilər işğal olunmuş Azərbaycan rayonlarmda
Yezidi kürdlərin də Qarabağa köçü başlana
bilər
Ermənilər Azərbaycanın işğal ərazilərini əldə saxlamaq üçün “kürd
kartından” da istifadə edir. Bir vaxtlar Laçın mərkəz olmaqla burada
bir “Kürd Respublikası” da elan olunmuşdu. Vəkil Mustafayev adlı bir
satqın da bu “Respublikanın” başına gətirilmişdi. Amma Azərbaycan
kürdlərinin təpkisi ilə bu fıtnəkarlıq baş tutmadı . İndi Ermənilər İaqda
baş verən olaylarala bağlı burada yaşayan
Yezidi kürdlərinin ağır
durumundan öz məqsədləri üçün istifadə etmək istəyir Qeyd edək ki,
Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayandan bu yana ermənilərin
Azərbaycanın işğal altında olan Dağlıq Qarabağda yerləşdirilməsi
geniş hal alıb. Suriya ermənilərinin daha çox Laçın və Zəngilaria
yerləşdirildiyi bildirilir.
Bu dəfə isə İraqdan qaçqın düşmüş yezidilər Dağlıq Qarabağda
yerləşdirilə bilərlər. Separatçı Dağlıq Qarabağ rejiminin mətbuat katibi
David Babayan bununla bağıl bildirib. "Biz hesab edirik ki, baş
84
verənlər həm də erməni xalqına aiddir. Hazırda İraqda yezidi kürdlərlə
baş verənlər faciədir. Biz bunu başa düşürük və bu yaranı onlarla
bölüşürük. Yezidlər həmişə bizimlə birgə olublar və onlarla baş
verənlər qaçılmazdır. Ermənistanda olan yezidi kürdlər heç vaxt
ölkənin
problemlərinə
biganə
yanaşmayıblar
və
Qarabağ
müharibəsində də fəal iştirak ediblər. Biz Qarabağ müharibəsinin
veteranları olan yezidi kürdlərlə fəxr edirik. Hazırda Dağlıq Qarabağda
yezidi kürdlərin məskunlaşdırılması ilə bağlı konkret proqram yoxdur,
amma Dağlıq Qarabağ hər zaman onlan qəbul etməyə və öz ərazisində
y er verməyə hazırdır". 0 , bir daha qeyd edib ki, İraq yezidilərinin
Qarabağda yerləşdirilməsinə aid xüsusi plan yoxdur. Amma yaxın
zam anda bununla bağlı proqram qəbul edilə bilər.
Xatırladaq ki, Ermənistanın özündə də yezidi kürdlərinin sayı az
deyil. Həmin kürdlər də Ermənistan rəhbərlyinin yezidilərə diqqət
ayırmasını tələb edir. Yezidi kürdlər vaxtilə ermənilərlə bir sırada
Qarabağda döyüşdüklərini deyərək hökumətdən dəstək istəyirlər. Lakin
Ermənistamn özünün dilənçi kökündə yaşaması hökumətə cəmi 50 min
dollar yardım ayırmağa imkan vermişdi. Yezidi kürdlər isə etirazlarını
davam etdirirlər. Sarkisyanın mətbuat katibi Armen Saqatelyan onu da
bildirib ki, Ermənistan prezidenti XİN-ə və xaricdəki səfırliklərə
beynəlxalq arenada yezidi kürdlərə qarşı dayanmaq bilməyən
zorakılıqlarla bağlı məsələni qaldırmağı datapşırıb.
İndi isə gözlənir ki, yaranmış vəziyyətdən istifadə etməyə çalışan
Ermənistan hakimiyyəti yezidilərin Qarabağa köçünü təşkil etsin.
Y ezidilər isə indiki şəraitdə Ermənistan hakimiyyətinin köməyilə
Qarabağa getməyə maraq göstərə bilər. Yezidilərin özləri ənənəvi
olaraq İraqın şimalı, Suriyanın şimal-qərbi və Türkiyənin cənub-şərqi
boyunca kiçik təcrid olunmuş icmalarla yaşayırlar. Adı indi dünyanı
lərzəyə
salmaqda
olan
İŞİD-in
"şeytana
sitayiş
etməkdə”
günahlandırdığı yezidlər xilas olmaq üçün dağ aşırımlan ilə ağlasığmaz
dərəcədə çətin yollarla Suriyaya keçib, oradan isə Peşxabar sərhəd-
keçid məntəqəsindən keçməklə İraqın Ərbil şəhərinə çatıblar. Orada
kürd rəsmiləri yezidlərə müvəqqəti sığınacaq verib, onlan aclıqdan
xilas etmək üçün yemək paylayıb. Oradan isə Qarabağa gəlməyi
planlaşdırırlar. Ermənistan bu işə yardım edəcəyini öhdəsinə götürür.
85
Ermənilərin Ağdamda “Tiqranakert” təxribatı
və onun arxasmda gizlənən niyyətlər
İş o yerə çatıb ki, ermənilər Qarabağın gözü olan Ağdam şəhərini
və bu bölgəni də “erməni yurdu” adlandırmağa başlayıblar.
Adım
dəyişdirərək Aqna qoyduqları
Ağdamda “erməni
sür-sümüyü”
axtarmağa başlayıblar. İrəvan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinin
dekanı Edik Minasyanın Ağdamla bağlı fıkrini oxuyarkən adamda belə
bir sual doğur ki, görəsən bu xalqın tarixçilərinin hamısımı
belə
saxtakardır, yoxsa içərilərində obyektiv olanı da var? Və yenə istər-
istəməz adamda haqlı bir sual da yatramr: Axı nədən bu vandallara
belə imkan verildi ki, onlar gəlib bu torpaqlara yerləşdilər, kök atdılar,
sonra sənin hər şeyinə göz dikdilər və buranı özlərinin tarixi vətəni elan
etdilər? İndi də minillər boyu Türk yurdu olduğuna heç kəsin şübhə
etmədiyi Qarabağın mərkəzi olan Ağdama iddia ortaya qoyurlar.
"Ermənistan "alimləri" indiki Ağdam ərazisində yerləşmiş tarixi
Gövürqala şəhərini "Tiqranakert" kimi tanıtdınrlar. 2006-cı ildə
ermənilər bir qrup dünya alimləri ilə birgə Ağdam rayonu ərazisində
yerləşən və Qarabağ xanlarımn yay imarəti olan Şahbulaq Qıfılı saray
86
kompleksində qədim Tiqranakert (Tarixi Tiqranakert şəhəri Böyük
Ermənistamn paytaxtı olub və xarabalıqlan hazırda Van şəhəri
yaxınlığındadır) şəhərinin xarabalıqlannı tapmaq üçün qazıntılara
başladılar. Bu qazıntılar zamanı guya saray xarabalıqlan arasından
əldə edilən çoxlu sayda xaçkarlar ortaya çıxanldı. Bundan sonra
müxtəlif ölkələrdən olan alimlər dərhal ekspedisiyanı tərk edərək
qazıntıdan uzaqlaşdı. Çünki burada da erməni hiyləsi üzə çıxmışdı. Ən
savadsız tarixçiyə belə bəlli-dir ki, Tiqranakert şəhərinin mövcud
olduğu dövrdə hələ xristianlıq yox idi.
Ağdamın daşını daş üstə qoymayan ermənilər indi ortaya bir
“Tiqranakert məsələsi” atıblar. 2007-ci ildən başlayaraq Ağdam
ərazisində yerləşən bu tarixi arxeolji məkam qazmağa başlayıblar və
2006-cı ildən
guya burada bir şəhərin qalıqlanm tapıblar, adı da
Tikranakertdir. Qazıntılar zamanı məlum olmuşdur ki, bu tarixi
tapıntılar qazıntılar erkən xristian lığa aiddir, dini kompleksin bir
parçasıdır, oyulmuş mağarada və onun yan- yörəsindəki hörgü divar
xristian dinini andınr, 2007-ci ilin aprel ayında burada qazmtılar daha
intensiv başlayıb və guya maddi çətinliklər səbəbiylə dayandınhb. İndi
yenidon Tiqranakert təxtibatı işə düşüb. Ağdamın ərazisindo olan bu tarixi
87