36-rasm. Nereis (Nereis pelagica) ning tuzilishi.
A-nereisning oldingi va B-keyingi tomoni: 1-paypaslagichlar (antennalar); 2-palp;
3-og’iz
yoki moylovlari; 4-ko’zlar;5-prostomium; 6-hidlash chuqurchasi; 7-
peristomium; 8-parapodiylar; 9-qillar; 10-orqa moylov; 11-pigidiy; 12-anal
moylovlari; 13-orqa qon tomiri.
harakatchan tana organlari bo’lib, nereislar ular yordamida harakat qiladi.
Parapodiy ikki bo’lakchadan ya'ni yelka (notopodiya) va qorin (nevropodiya)
tomonlaridan iborat. Parapodiya bo’laklarining har birida bittadan uzun moylovlar
va tutam-tutam bo’lib joylashgan tuklar mavjud (shu sababli bularni ko’p tukli
chuvalchanglar deyiladi). har bo’lakchadagi tuklar orasida bittadan ancha yo’qon
va parapodiyalarning asosidan chiqadigan tukcha bo’lib,
tayanch tukcha deb
ataladi. Nereis mayda organizmlar va chiriyotgan organik moddalar bilan
oziqlanadi.
Qon aylanish sistemasi mavjud bo’lib, u tananing
orqa va qorin tomoni
boylab joylashgan qon tomirlardan iborat. qon aylanish sistemasi yopiq. Ayirish
sistemasi har bir bo’g’imda bir juftdan joylashgan metanifridiylardan iborat.
Nereis ayrim jinsli, tuxumlari tashqi muhitda urug’lanadi. Tuxumdan troxofora deb
ataluvchi lichinka chiqadi.
Qum chuvalchangi (Arenicola marina) ham dengiz va okeanlarda o’troq
holda
hayot kechiradi. Uzunligi 15-20 mm keladi. qum ichida o’troq hayot kechirgani
uchun uning tana tuzilishi ancha o’zgargan, xususan
parapodiyalar soni kam va
yaxshi rivojlanmagan. Gavdaning o’rtasidagi parapodiyalar jabralar bilan qo’shilib
ketgan.
Dostları ilə paylaş: