Qarshi davlat universiteti roman german filologiyasi roman-german tillari kafedrasi


Singular-I-e, II-st, III-t; Plural-I-en, II-t, III-en



Yüklə 141,77 Kb.
səhifə7/25
tarix29.11.2023
ölçüsü141,77 Kb.
#140903
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   25
Qarshi davlat universiteti roman german filologiyasi roman-germa-fayllar.org

Singular-I-e, II-st, III-t; Plural-I-en, II-t, III-en 
Yana o‘zagi: d, tm, gn, ffh, chn kabi undosh tovushlar bilan tugagan kuchsiz fe‘llar

II va III shaxs birligida ham, hamda II shaxs ko‘pligida "-e" qo‘shimchasini olib
keladi. Bunday toifadagi fe‘llarga quyidagilarni misol qilib keltirishimiz mumkin: 


"öffnen-ochmoq, begegnen-uchratmoq, antworten-javob bermoq, warten-

kutmoq, leiten-boshqarmoq, ordnen-tartibga keltirmoq".
Kuchsiz fe‘ldan o‘tgan zamon shaklini yasashda asosan fe‘l o‘zagiga "-(e)te" 
qo‘shimchasini qo‘shish orqali hosil qilamiz. Kuchsiz fe‘llarning bundan tashqari
o‘ziga xos maxsus guruhi ham mavjud. Ushbu guruhga: "kennen-bilmoq, 


nennen-atamoq, rennen-musobaqalashmoq" kabi ko‘pgina fe‘llarni misol qilib
keltirish mumkin. Ushbu fe‘l kuchli fe‘lga o‘xshab o‘zagidagi "-e" unlisini, 
Imperfekt va Partizip II da "-a"unlisiga almashtiradi va Imperfekt da -te, 

Partizip II da -t, qabul qiladi: kennen-kannte-gekannt; denken-dachte-gedacht.
Bundan tashqari modal fe‘llar ham o‘zining Imperfekt va Partizip II shaklini 
xuddi kuchsiz fe‘llar kabi yasaydi, lekin umlaut olmaydi.

Infinitiv

Imperfekt

Partizip II


3. Die Verben präteritopräsentia. Nemis tilining ushbu doirasidagi fe‘llarga 6 ta
modal fe‘llarni kiritishimiz mumkin. Ushbu fe‘llarning bunday atalishiga sabab 
fe‘lning eski qadimgi o‘tgan zamon shakli tilning rivojlanishida hozirgi vaqtda
bo‘layotgan ish-harakatni olib kelgan va hozirgi zamon shaklini yasab kelgan. 
Shuning uchun ushbu fe‘llar I va III shaxs birlikda hozirgi zamonda hech
qanday shaxs-son qo‘shimchasini olmagan. 
Modallikning ifodalanishi har bir tilda har xil bo‘lib, u yoki bu tilning
spetsifikasi, ichki taraqqiyot qonunlari bilan chambarchas bog‘langandir . 4. Die 



Yüklə 141,77 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   25




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə