QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
162 Yusif və Vaqif Səmədoğluların bacısı qızı Aygün xanım yandırdı. O Aygün xanım ki, babasından çox nənəsinin nüfuzunu qoruyurdu. ... Bir dəfə Təhsil Nazirliyindən mənə zəng elədilər ki, orta məktəbin “Ədəbiyyat” dərsliyində Səməd Vurğunun tərcümeyi-halı verilərkən onun gənclik illərində guya Dürrə adlı bir qıza aşiq oldu-ğu, ona çoxlu şeirlər həsr etdiyi barəsində yazılıb, elə şey olmayıb, xahiş edirik, düzəldəsiniz... So-ruş-dum ki, bizim dərsliyə bu tənqidi qeydi edən “mü-təfəkkir” kim idi?.. Dedilər ki, şairin nəvəsi, ev muzeyinin müdiri Aygün xanım... Üstünü vurmadım... “Narahat olmayın, baxarıq” dedim... Az keçmədi ki, rəhmətlik Aygünün özü zəng elədi. Və həyəcanla: “Nizami müəllim, hər adamın gənclik illərində səhvləri olur, onu xüsusi qabartmağa nə ehtiyac var? Əgər Səməd Vurğun Xavər xanımı sevib alıbsa, ona bu qədər şeirlər yazıbsa, Dürrə söhbətini yada salmağa nə ehtiyac var?.. Xahiş edirəm o adı dərslikdən çıxarın... Təhsil Nazirliyindən rəsmi xahiş elədim, dedilər, 163 müəllif sizsiz... Ona görə də...” Xətrini çox istədiyim (və dostum Mehmanın həyat yoldaşı olan) Aygünün sözünü kəsdim: “Aygün, Dürrə Səməd Vurğun yaradıcılığının birinci dövrünün əsas qəhrəmanıdır... Bu gün də aşıqlar xalq şairi Nəriman Həsənzadənin sözlərini, demək olar ki, hər məclisdə oxuyurlar... Bura Dilcan dərəsidi, Bizim dağlar qabaqdadı. Vurğun-Dürrə əhvalatı Hələ dildə-dodaqdadı. İndi də Aygün xanım mənim sözümü kəsdi. Və dedi ki, “Babam onu almadı ki... Nənəmi aldı... Xa-hiş edirəm, məni başa düşəsiz... Bu Dürrə söhbə-ti heç rəhmətlik nənəmin də xoşuna gəlmirdi”... Söhbət uzandı. Mən Aygünü haradasa başa düşdüm, ancaq o məni – dərslik müəllifini heç cür başa düşə bilmədi ki, bilmədi”. Burada söhbət təkcə nüfuzdan getmir və təkcə şair və aşıqların könül sazının dilləndirilməsindən də getmir. İlk məhəbbət şairin yaradıcılığında 164 dərin iz buraxır, onun yaradıcılığının nəinki müəyyən dövrünü əhatə edir, bütün həyatı boyu şair ilk məhəbbət mövzusuna müraciət edir. Bunu Hüseyn Kürdoğlunun 1958-ci ildə Bakı Dövət Universitetini bitirərkən yazdığı və nüfuzlu komissiya tərəfindən yüksək qiymətləndirilən “Sə-məd Vurğunun ilk yaradıcılıq dövrü” adlı diplom işində də görürük: “Gənc Vurğunda romantik şair təbiətinin yaranması yalnız klassik şairlərin, romantik əsərlərin təsiri nəticəsi deyildir. Şairin ilk sevdası baş tutmadığından onun ürəyində küskünlük, bədbinlik, tənhalıq və s. bu kimi hallar yaranmışdı. Nakam bir məhəbbətin acı xatirələri gənc şairin qəlbini kaman kimi titrədib ağlatmışdır. Ürəyinin sızıltıları-nı, yuxusuz gecələrdə keçirdiyi iztirabları vərəqlərə kö-çürən şairin xarakterində qeyri-adi vəziyyətlər əmələ gəlir”. İlk məhəbbətin təsiri həqiqətən də izsiz qalmır. Professor Yavuz Axundlu çox maraqlı “Xatirələr işığında. Ömür keçdi, gün keçdi” kitabında bu münasibətlə yazmışdır: 165 “Qrupumuzda (BDU-nun filologiya fakültəsində) oxuyan Əli ilə ləzgi qızı ilk gündən bir-birlərini sevməyə başladılar. Dekabrın əvvəlləri idi. Əligilə yı-ğışmışdıq. Aşıq Hüseyn Cavan da orada idi. Özünü çox sadə və səmimi aparan qızın atası Milli Təhlü-kə-sizlik Komitəsində müavin imiş. Bakını aya-ğa qaldırır. Bir neçə DTK əməkdaşı gəlib sakitcə qı-zı apardılar. O bir daha dərsə gəlmədi (Atası qızını bir neçə il kənddə saxlamış, sonra qohumlarından bi-rinə ərə vermişdi. Biz son kursda olarkən həmin qız I kur-sa bərpa olunmuşdu. Məyus-məyus gələr, heç kəs-lə danışmazdı). Bu hadisə hamımızı kədərlən-dir-di. Şair təbiətli Əli isə heç cürə özünü ələ ala bilmirdi. İllər keçdi, evləndi, oğul-uşaq sahibi oldu, lakin ilk məhəbbət unudulmadı” (Bax: Xatirələr işığında. Ömür keçdi, gün keçdi. Adiloğlu, 2014, s.59-60). İfadəyə fikir verin: “şair təbiətli”, o da olsun ana-dan şair doğulan Hüseyn Kürdoğlu. Orta məktəb şagirdinin özündən üç yaş böyük olan müəlliməsinə vurularaq onunla evlənmək is-tə-məsi az görünən hadisədir. Atası Həsən kişi 166 Hüseynlə Humay müəllimənin sevgisinə xeyir-dua da veribmiş. Lakin Hüseynin bibisinin həyat yoldaşı, Mollaəhmədli kəndindən bütöv bir müəllim-lər ordusunun yetişməsində xüsusi xidmətləri olan, La--çın rayon Maarif şöbəsinin müdiri İdris Xəlilov onun şairlik istedadını görərək ali təhsil alma-sı üçün əlindən gələni edir. Humay müəlliməni Hüseyn-dən ayırmaq üçün uzaq Yığın kəndinə məktəb direktoru vəzifəsinə təyin edir. Sevgilisindən ayrı düşən Hüseyn rayon qəzetinə qoşmalar yazır və məhəbbətini bu qoşmalarla izhar edir. İdris Xəlilov Hüseynin qarşısında şərt qoyur. Get Bakıda ali təhsil al, sonra kiminlə istəyirsən evlən. Hüseyn Bakıya gələrək Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur. Görkəmli yazıçı Mehdi Hüseynin qızı, akademik Teymur Bünyadovun həyat yoldaşı Zivər xanım Hüseyn Kürdoğlu haqqında xatirələrində incə bir mətləbə toxunur: “Onunla beş il universitetdə (ADU-da) bir sinifdə oxumuşam. Yaşar Qarayev, Tofiq Hacıyev kimi Hüseyn də yaxşı oxuyurdu (Arif Səfiyev, Şamil Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|