QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
149 Qərq oldunuz qanlı selə, Gülyana! Mən bu dərdi necə deyim ellərə, Ürək yana, dodaq yana, dil yana, Ah, Gülyana, Gülyana! Balaların selə düşən çiçəkdi, Özün kimi nə gözəldi, göyçəkdi?! Heç bildinmi atan, anan nə çəkdi, Dözmək olmur bu nisgilə, Gülyana! Zaman burda öz köçünü ləngidə, Gün ağlaya, Ay sızlaya, il yana, Ah, Gülyana, Gülyana! Ana dağlar can qalamış oduna, Fərq olmadı yaxınına, yadına. Kürdoğlu da ağı yazdı adına, Qan-yaş tökdü gilə-gilə, Gülyana! Ağlamasın üç məzarı qazanlar, Qorxuram ki, külüng yana, bel yana, Ah, Gülyana, Gülyana! Şairin tələbə yoldaşı akademik Tofiq Hacıye-vin oğlu, Leninqradda Şərqşünaslıq İnstitutunda 4-cü kursda oxuyan gənc şair İsmayıl atasının gözü önün-də yay vaxtı Xəzər dənizində 150 batanda Hüseyn Kürdoğlu “Ruhun dənizdə yaşar” adlı ağı yazmışdı. Ürəklərə od salan həmin ağıdan üç bəndi oxuculara təqdim edirəm. Burada şair bir filosof kimi, dünyanın keşməkeşlərini dərindən duyan psixoloq kimi çıxış edir: Atan sahildə durmuş, göz dikib dalğalara, Sahil qayalarıtək onun da bağrı yara. Xəyalı səni gəzir dəryanı yara-yara, Bəlkə məskənin olmuş su altında Səbayıl, Ah, İsmayıl, İsmayıl! Açılmadı qönçədən min bir muradın sənin, Bir gözəlin köksündə çırpınar adın sənin. O mavi səltənətdə kimdir ustadın sənin, Bəlkə şerini dinlər, ölməz Müşfiq Mikayıl, Ah, İsmayıl, İsmayıl! Atan sahildə durmuş min ilin həsrətiylə, Qayalar oyum-oyum Xəzərin hiddətiylə. Ruhun dənizdə yaşar allah ülviyyətiylə, Günəş kimi, Ay kimi atan dənizə mail, Anan dənizə mail, Ah, İsmayıl, İsmayıl! 151 23.02.1991 Şairin İsmayılın xatirəsinə həsr etdiyi “Kaş ki su pərisi gerçək olaydı” adlı ağısı da var. Hüseyn Kürdoğlunun qardaşı Seyfi müəllimin xatirəsinə həsr etdiyi “İl gəldi getdi”, Aşıq Şəmşi-rə həsr etdiyi “Məzarının başında”, dünyasını vaxt-sız dəyişən gözəl şair Eldar Baxışa həsr etdiyi ağıla-rı da çox təsirlidir. Onları oxuduqca adam haldan- hala düşür. Ola bilsin ki, onları şəxsən tanıdığı-ma görə məni çox təsirləndirib. Həqiqət budur ki, şairin ağılarını ürək ağrısız oxumaq olmur. Hüseyn Kürdoğlunun ən təsirli ağılarından biri də beş il ADU-nun filologiya fakültəsində bir qrupda oxu-du-ğu, görkəmli alim Yaşar Qarayevin xatirəsinə həsr etdiyi: Sanki zülmət gecə çıraq itirdik, Sanki yanıq çöldə bulaq itirdik. Ölüm nə amansız bir qəsbkarmış, Şah dağından uca bir dağ itirdik – dördlüyü və “Nə deyim zamana, qardaş” ağısıdır. Şair sanki qüdrətli rəssam fırçası ilə ədəbiyyatşünaslıq 152 elmimizin iftixarının portretini yaratmışdır: Dərdinə loğmanlar əlac tapmadı, Tale yaman imiş, yaman, a qardaş! Nə tez qələmindən ayırdı səni, Nə deyim, nə deyim zamana, qardaş?! Gözəl arzuların açırdı gül-gül, Budaq sındırırdı barın ilbəil. Elə bil bağrıma ox batdı qəfil, Qəddimi döndərdi kamana, qardaş. Nur saçan zəkalar az yaranır, az, Xəyalın dupduru, kamalın ayaz. Gözümün yaşına yaş demək olmaz, Qandır gözlərimdən daman, a qardaş! Deyirdin sağalım, bir durub gəzək, Laçın dağlarında gəzdiyimiz tək. Neyləyim, belədir kor olmuş fələk, Baxmayır yaxşıya-yamana, qardaş. Bütün türk elləri əziz simsarın, Dönülməz diyara düşdü güzarın. Ziyarətgah olar bir gün məzarın, 153 Sorağın yayılar cahana, qardaş. Sən qalib gəlmisən zamana, qardaş! 28.08.2002 Şairin ağıları bir yandan onun qələminin qüdrətindən, digər tərəfdən də dünyasını dəyişmiş insanların ruhuna ehtiramdan söz açır. 154 Rübailər Türkdilli poeziyada geniş yayılan rübailərin ən yaxşı nümunələrinə XII əsr Azərbaycan şairəsi Məhsəti Gəncəvinin yaradıcılığında təsadüf edilir. Qoşmada olduğu kimi, bu lirik şeir formasının birinci, ikinci və dördüncü misraları həmqafiyə, üçüncü misrası isə sərbəst olur. Bəzən həmqafiyə sözlərdən sonra bir söz və ya ifadədən ibarət rədif də gələ bilər. Hüseyn Kürdoğlunun “Qaya çiçəkləri” (Gənclik, 1970) kitabının redaktoru və kitaba çox maraqlı, fikir dolğunluğu ilə seçilən “Mətanət və zəriflik” adlı ön söz yazan şair-alim Qasım Qasımzadə rübailərdən geniş söz açmışdır: “Şərq poeziyasında geniş yayılıb şöhrət tapmış rübai-dördlük forması zamanın minillik sınağından keçmiş şeir şəkillərindən biridir. Bu forma öz təravətini, təsir gücünü ləyaqətlə qoruyub hifz etməkdədir. Xəyyam, Məhsəti poeziyası bu sahədə elə siqlətli, aydın və qocalmaz ənənə-irs qoymuşdur ki, hər şair Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|