212
Dilimiz sözə yaraşır.
Sətirlərin şəfəqləri
Oxuyan gözə yaraşır.
və ya:
R
Rəngi – göy, yaşıl, qırmızı,
Yada salır soyumuzu.
Müqəddəsdir bayrağımız,
Azadlığın dan ulduzu.
Şairin “Şəhidlər” şərqisi uşaqların, eləcə də
gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsində
əhəmiyyətlidir:
Yurdumuza yaraşıq,
Vüqarı dağ şəhidlər.
Qara torpaq altında
Ey üzü ağ şəhidlər!
Vətənin yaddaşında
Həmişə sağ şəhidlər.
Şairin “Kənd muzeyi” şeiri həm uşaqların dərk
edəcəyi sadə dildə yazılmış, həm də indi
leksikonumuzdan çıxmağa üz tutmuş çoxlu sözlər
işlənmişdir. On bənddən ibarət şeirin altı bəndini
213
burada verməyi münasib bildim:
Babaların tüfəngi,
Papağı var muzeydə.
Güllədən paralanmış
Bayrağı var muzeydə.
Dəyişib neçə dövran,
Dolanıb, dönüb zaman.
Nənələrin saxsıdan,
Bir də paslı dəmirdən
Çırağı var muzeydə.
Bu kotandır, bu da xış,
Bir vaxt şöhrəti varmış.
Yerin bağrını yarmış,
İndi də mürgü vurub,
Yatmağı var muzeydə.
Körük ilə yanaşı,
Qədim dəyirman daşı.
Bilinməz onun yaşı.
Təknəsi, çaxçaxı var,
Çanağı var muzeydə.
Şana, kürək, bel, dəhrə,
Şam ağacından nəhrə.
214
Bu da ki, köhnə cəhrə...
Dişində əlçim qalmış,
Darağı var muzeydə.
Neçə aşığın sazı,
Neçə şairin sözü,
Neçə igidin izi,
Sorağı var muzeydə.
Babaların tüfəngi,
Papağı var muzeydə.
Mənə belə gəlir ki, bu şeir etnoqrafiya və
folklor baxımından, uşaqlara yeni biliklər vermək,
dilimizin
zənginliklərindən
bəhrələnmək
baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. Axıcı və
valehedici dildə yazılmış bu şeir dərslikləri
bəzəmək gücünə malikdir.
Şairin “Quzular dağa çıxdı” adlı oğlu İlhama
ithaf etdiyi poeması vardır. Poema yeddilik
üstündə qurulmuşdur. Quzu otaran çoban uşaqları
ətrafına yığıb, onlara sevdiyi işindən məhəbbətlə
söz açır:
Tütəyim var, sazım var,
Xoş səsim, avazım var.
215
Kölgəliyə toplaşın,
Sizə çoxlu sözüm var.
Mən bir quzu çobanı,
Dağın, daşın soltanı.
Ad qazanıb almışam
Döşümdəki nişanı.
Çay keçib dağ aşmışam,
Quzuya söz qoşmuşam.
Qulaq asın oxuyum,
Aşıq kimi coşmuşam –
- deyə dağlardan, bulaqlardan, təbiətdən, insan
əməyindən, düzlərdən, çəmənlərdən, çobanlıq
həyatından, binələrdən, çadırlardan danışır:
Adımız-sanımız var,
Hünər dastanımız var.
Çadır kitabxanamız,
Maşın dükanımız var –
- deyə bəyan edir.
Şairin “Quzular dağa çıxdı” poemasını
oxuduqca adam özünü çobanın yanında –
dağlarda hiss edir. Bu isə şairin qələminin
216
qüdrətindən xəbər verir.
Şairin həm məna, məzmun və həcminə görə
poemaya bənzər “Gopçular” əsərində bir çox
uşaqlara xas özünüöymə kimi naqis xüsusiyyətdən
söz gedir:
... Tural dedi: mən güclüyəm,
Vüsal dedi: mən güclüyəm.
Tural dedi: lap yekə ayını da
Mən yıxaram,
Götürüb yerə çaxaram.
Vüsal dedi: mən ayını aşıraram,
Bir çeçələ barmağımla
Yuvasını uçuraram...
Tural dedi: yaxşı, yaxşı,
Çox da belə gop eyləmə,
Quyruqlu yalan söyləmə.
Hünərin var bu saatca
Tez ol, dur gedək meşəyə...
Özlərini öyə-öyə,
Döşlərinə döyə-döyə...
Onlar təpədən aşdılar,
Ağaclığa yanaşdılar.
Ağacların arasından
217
Qəfil bir qaraltı çıxdı.
Moo-moo deyə-deyə
Boylandı onlara baxdı,
Onlar qorxudan əsdi,
Geri qaçmağa tələsdi...
Dönüb geriyə baxmadan
Qaçırdı özünü öyən
Bu iki gopçu pəhləvan...
Kəndə yetişdilər daha,
Çatdılar, şükür Allaha...
Dallarınca gələn nədir?
Bəs o qıllı ayı hanı?
Darvazanın qabağına
Gəlib çatdı moo-moo – qara balağ –
Camışlarının balası...
Turalın da, Vüsalın da
Üz-gözündən tər töküldü,
Bir də gopçu pəhləvanlar
Özlərini öymədilər,
Döşlərinə döymədilər.
Şairin bu şeiri tərbiyəvi əhəmiyyəti olmaq
baxımından fərqlənir.
Məlumdur ki, uşaq ədəbiyyatının məqsəd və
218
vəzifəsi uşaq və gənclərin etik və estetik
tərbiyəsini düzgün istiqamətləndirmək, milli və
bəşəri ideyaları, insana xas olan vətənpərvərlik,
humanizm, dostluq, sədaqət, doğruluq, tələbkarlıq
kimi keyfiyyətləri aşılamaq və s.-dən ibarətdir.
Çəkinmədən deyə bilərik ki, şair Hüseyn
Kürdoğlunun həyat hadisələrini poetik dillə
tərənnüm edən uşaq şeirləri bu ülvi ideyaların
təbliğinə xidmət edir.
219
Şairin əbədi məhəbbəti
Dahi Səməd Vurğun “Aygün” poemasında
doğru deyibmiş: “Məhəbbətin nə ilki, nə sonu var”.
Sən demə, heyranlıqla qələmə aldığım Hüseynin ilk
məhəbbəti şairin əbədi məhəbbətilə qoşalacaqmış.
Onun əsl məhəbbəti IV kursda oxuyanda başlayıb
və “Hüseyn-Fəridə” dastanı yaranıb. Fəridə
xanımın şairin “Sənə könül bağladım” kitabına
yazdığı, oxuduqca insanı haldan-hala salan, kədər
və sevinc dolu “Sevgi dastanı” adlı ön sözdə
oxuyuruq: “Bizim sevgi dastanımız 1956-cı ildə
universitetdə keçirilən bir poeziya axşamında
doğulub.
Filologiya fakültəsinin jurnalistika
şöbəsinin 1-ci kursuna qəbul olunan qubalı bir qızın
tələbə dəftərinə yazdığı ilk qələm təcrübələrini
qorxa-qorxa, ürəyi əsə-əsə, qoşmaları universitet
tələbələrinin dilindən düşməyən, IV kurs-da
oxumasına baxmayaraq artıq ədəbi dairələrdə bir
şair kimi yaxşı tanınan, mərkəzi mətbuatda və
almanaxlarda
şeirləri dərc oluan
Hüseyn
Dostları ilə paylaş: |