R. D. Shodiyev

Qahr va g„azabni boshqarish texnikasi
.
 
Shunday qilib, norozilik va 
yoqmaydigan holat mavjud. Holatning yoqmasligi mazkur holat haqidagi sizning 
tasavvur va fikrlaringiz bilan bog‗liq. Qandaydir holatg
a, kimningdir fikriga 
nisbatan bo‗lgan norozichilik, tushunmovchilik, kelishmovchilikni ikki qismga 
ajratish mumkin. 
Birinchi qism 
–
mazkur holatni dalil sifatida e‘tirof etish, bu sizning ichki 
muvozonatingiz, garmoniyangiz, sog‗lig‗ingiz, holatga nisbatan to‗g‗ri 
munosabatda bo‗lishingiz uchun juda muhimdir. Ikkinchi qism 
- qabul qilingan va 
kelishilganlik dastlabki bosqichda konfliktlar sababini aniqlash, munosabatlarni 
transformatsiyalash hamda qahr va g‗azabni boshqarish yoki umuman atrofdagilar 
bilan yaxshi suhbat qurish imkoniyatini beradi, yoki hech narsani boshqarishga 
hojat qolmaydi chunki unga o‗rin ham bo‗lmasligi mumkin.
Qahr va g‗azabni boshqarish texnikasini quyidagi tartibda amalga oshirish 
taklif etilgan: 
1.
Konfliktga olib kelishi mumkin bo‗
lgan turli qarash va fikrlar 
mavjudligini bilib oldingiz, lekin bu qandaydir statuslari, xizmatlari teng 
va bir xil huquqqa ega bo‗lgan ikki kishi o‗rtasidagi suhbat ham bo‗lishi 
mumkinligini ham tan oldingiz. 
2.
Ikkinchi bir odamda fikr o‗zgacha bo‗lishligi
ni ham tan olish lozim, 
chunki bu normal holat. Mazkur fikrning ustma ust tushishining o‗zi 
ajablanarlidir. Shunday ekanligini tan olish, buni qabul qilish, bunga 

---

35 
xursand bo‗lish va natijada balki qandaydir yangilikni bilishingiz 
mumkin. 
3.
Bo‗lib o‗tayotgan voqeaga nisbatan o‗z fikringizni, munosabatingizni 
bildirmasdan, faqatgina betaraf bo‗lgan holatda kuzatib turish, jarayonni 
o‗rganish, turli bildirilayotgan fikrlarni tahlil etish va siz bitta to‗xtamga 
kelmaganingizni bildirish - boshqalarniki kabi bu bir variant ekanligini 
anglatish. 
4.
Hamsuhbatingiz fikrlarini tahlil etib, uni nimaga asoslanganligini, qanday 
tashkiliy hodisa va elementlardan iboratliligini va ular xulosalarga, 
yechimga qanday ta‘sir ko‗rsatishini tushunishga harakat qilish, 
haqiqatan ham shunday ekanligini aniqlash. 
5.
O‗z fikrini, munosabatini, mazkur holatga nisbatan qabul qilgan 
yechimini adolatli o‗rganish, nima uchun shunday, nimaga asoslanib, 
ijobiy, salbiy jihatlari, detallarini tahlil qilish.
6.
Mazkur holatga qanday munosabatda bo‗lis
hlik variantini tanlash. Unda 
sizga qanday munosabat bo‗ladi, siz unga qanday munosabatda bo‗lasiz, 
fikringiz o‗zgarmadimi, fikringizga aniqliklar kiritdingizmi? Shaxsan u 
sizning tanlovingiz, boshqa hech kimniki emas. Siz o‗zingiz uchun 
dalillar va tahlillar asosida intuitsiya, mantiq va qandaydir tizimli 
yondashuvlardan foydalangan holda aniq yechimni qabul qildingiz. 
Shundan so‗ng ularga ma‘lum qildingiz, istashsa mazkur yechimni qabul 
qilishsin, istashmasa yechimni muhokama qilishsin yoki muhokama 
qilishmasin. Bu yerda faqat fikrlar almashinuvi amalga oshadi. Har bir 
kishi o‗z fikrida qoldi yoki boshqa bir umumiy fikrga kelindi.
7.
Barchaga o‗z minnatdorchiligingizni bildirdingiz. Mazkur holat albatta 
sizning tajribangizni, bilimingizni oshiradi, agar ushbu 
fikrni e‘tiborga 
olishmagan bo‗lsa ham.
O‗z tanlovingiz, yechimingiz va amalga oshirilgan harakatlar bilan qabul 
qilish va u qanday tanlov ekanligini tushunish. Har bir yechim keyingi hodisalar 

---

36 
zanjiridagi xalqa bo‗lishligini tushungan holda, o‗z xatti
-harakatlari uchun 
javobgarlikni his etish 
–
yechimlardagi obektivlikni ta‘minlashga ko‗mak beradi.
Shunday ekan, o‗zingizni bosib tinchlanib oling. O‗zingizdagi g‗azab va 
qahrni bostirishga uni yengishni odat tusiga kiriting. O‗zingizni va boshqalarni 
ham sog‗ligiga putur yetkazmaslikka o‗rganing. Xarakterimizdagi g‗azab va qahrni 
bostirish siz va bizni turli noqulayliklardan, noxush vaziyatlardan saqlaydi, yaxshi 
hayot kechirishimizga zamin yaratadi.

---

37