65
soldan zərbə endirmək istəyirlər. Əslində isə onlar başqa
fikirdə idilər. Kənarlara çəkilərək Migeli ox ilə vurmaq
uçün onun qarşısını açmışdılar. Cavan zadəgan o dəqiqə
düşmənin hiyləsini başa düşdü və cəld sol tərəfə çəkilən
hindunun üzərinə pişik kimi tullandı. Bir göz qırpımında
dalbadal endirilən qılınc zərbələrilə rəqibinin sinəsində
dərin yara açmaqla onu məhv etdi. O, biri düşmən isə oz
hücumunu cəngavərin üzərinə yonəltmişdi. Migel dostunun
köməyinə gedərdi, amma artıq geç idi. Ağacların arasında
dayanan ox atanlar onu nişan alaraq kamanlarını boşalt-
dılar. Belə bir vəziyyətdə yeganə müdafiə üsulu varsa, o da
yerə uzanmaq idi. Migel elə də etdi və oxlar başının
üstündən uçub getdi. O, cəld ayağa qalxaraq Diasın qarşı-
sındakı aborigenin üzərinə şığıdı. Lakin həmin hindu dərhal
döyüş meydanını tərk etdi və ox atanlara konkistadorları bir
daha məhv etmək üçün imkan yaratdı. Bu dəfə Migel
cəngavərin sağ qolundan yapışaraq cəld onu yaxınlıqdakı
ağacın arxasına dartdı.
Belə bir vəziyyətdə kapitangil də köməyə gələ bilmirdi.
Çünki öz movqelərini tərk edən kimi ox atanlar onları məhv
edə bilərdi. Döyüşün son dəqiqələrində artıq risk etməyin
də heç bir xeyiri yox idi. Onsuz da süvari dəstəsi ildırım
sürətilə meşənin sərhədinə yaxınlaşırdı. Geri çəkilən hindu-
lar ağacların arasında mövqe tutdular.
66
Yuxarıda gedən döyüş də səngidi. Belə başa düşmək olar
ki, araukanlar tutduqları mövqelərdən geri çəkilirdilər.
Deməli, polkovnik Alonsonun dəstəsi üçün bütün yollar
açılmışdı. Çox keçməmiş həmin konkistadorlar aşağıda
görünəcəklər. Bundan sonra araukan döyüşçülərinin təqibi
başlanaçaq. Yuxarıda qeyd olunmuşdu ki, hinduların bir
hissəsi də vadidən şərq istiqamətdə döyüşmüş və çox yəqin
ki, onlar çənub istiqamətində geri çəkiliblər.
Migel cəngavəri ölümün pəncəsindən qurtarandan sonra
nəinki Diasın özü, hətta bütün silahdaşları tərəfindən təşək-
kürə layiq görüldü. Onun göstərdiyi şəxsi igidlik və
qəhrəmanlıq hamıda xoş təəssürat yaratdı. Belə bir ağır
vəziyyətdə o, nəinki düşmənə qarşı döyüşmüş, hətta
yaralanmış dostunu da təhlükəli yerdən uzaqlaşdırmışdı.
Süvari dəstəsinin başında həqiqətən də kapitan Alonso
dururdu. Atlılar bura yaxınlaşan kimi kapitan Xuan qarşıla-
rına çıxaraq, onları dayandırdı. Məlum məsələ idi, kapitan
onları nəyə görə dayandırdı. Süvari dəstəsinin meşəyə
girməsi məqsədə uyğun deyildi. Çünki hər bir ağacın arxa-
sında gizlənən hindular meşədə çox güclü pusqu qurmuş və
hücuma keçəcək süvari dəstəsinə möhkəm zərbə endirə bi-
lərdi. Konkistadorlar həddindən artıq böyük itki verə bi-
lərdi. Neçə olsa da, həmin meşənin ağacları sıx şəkildə bitir
67
və atların sürətli manevr etməsinə böyük maneəçilik
törədirdi.
Kapitan Alonso atdan düşərək sevinc hissi ilə kapitan
Xuanı qucaqladı. Qraf Filipp də onu sağ gördüyünə görə
sinəsinə basdı. Onlar ümumiyyətlə, bu dəstənin bütün
üzvlərilə görüşdülər (kənddə qalan yaralılar da bura axışıb
gəlmişdi). Hamı bu dəqiqələri sevinc hissilə yaşayırdı.
Zarafat deyildi, düşmən əhatəsində qalan bu dəstə bütün
təzyiqlərə və hücumlara şərəflə tab cətirmişdi.
Yarım saat keçməmiş polkovnik Alonso da öz dəstəsiylə
meşənin sərhədinə gəlib çıxdı. Qohumlar, kapitan Xuanın
ən ağır əməliyyatlardan sağ-salamat qalmasına və həmin
mübarizədən qalib çıxmasına az qala onu duz kimi yalayır-
dılar. Onların sevincinin həddi-hüdudu yox idi. Əməliy-
yatlar zamanı əzizlərindən xəbər olmayanda qohumların
hansı hisslərlə yaşadıqlarını təsəvvür etmək çətin deyildi.
Araukanların necə rəzil, vəhşi, qaniçən və amansız hindu
tayfası olduqlarını hamı yaxşı bilirdi. Neçə ispan ekspedisi-
yasının Araukaniyada yerli hindular tərəfindən darmadağın
edilməsindən hamı hali idi və bura göndərilən kəşfiyyat
dəstəsinin düşmən əhatəsindən sağ çıxmasına heç bir ümid
yox idi. Lakin həmin dəstənin müəyyən bir hissəsi bu qanlı
mübarizədən sağ-salamat çıxa bilmişdi. Onlar həqiqətən də
Araukaniyada keçirilən hərbi əməliyyatlar nətiçəsində
68
misilsiz qəhrəmanlıqlar göstərmişdilər. Kəşfiyyatçılar
öhdələrinə düşən tapşırığı artıqlaması ilə yerinə yetirmiş və
onları lokallaşdırmağa çalışan düşmənin xeyli qüvvəsini
məhv etmişdilər. Bu əməliyyat zamanı araukanlar kon-
kistadorlar tərəfindən sarsıdıcı zərbələr alaraq, müharibənin
bu mərhələsində ilkin məğlubiyyətlə üzləşmişdilər. Bu o
demək idi ki, ispanlar bu müharibəyə ciddi hazırlaşmış və
bunun üçün sıralarını peşəkar döyüşçülər ilə genişlənmiş-
dilər. Konkistadorlar tərəfindən planlaşdırılan bütün
əməliyyat uğurla nəticələnmişdi. Bir neçə istiqamətdə
hərəkət edən ispanlar düşmən qüvvəsinə bir-birinin ardınca
sarsıdıcı zərbələr endirmişdi. Hərçənd ki, araukanlar özləri
bir neçə yerdə pusqu quraraq ispanların qarşısını kəsməyə
cəhd göstərsələr də, hər yerdə də uğursuzluqla üzləşiblər.
Kapitan Alonsonun başçılıq etdiyi dəstə nəzərdə tutulan
marşrut üzrə istehkam tikilən kəndə gedib çıxır və orada
hərbçi hindulardan başqa heç kimi görmürlər. Kənd hər
tərəfli aborigenlər tərəfindən ciddi muhafizə olunurdu.
Alonsonun dediyinə görə hər tərəfdən möhkəm səddlərlə
əhatə olunmuş kəndi üç yüzə yaxın hindu müdafiə edir.
Əlbəttə kapitan Alonso risqə getməyərək, yolunu hündür
olmayan dağların arası ilə davam etdirərək bu vadinin şərq
sərhədinə yaxınlaşır və orada kapitan Karlın dəstəsilə
rastlaşır. Həmin yerdə süvari dəstəsi pərən-pərən düşmüş
Dostları ilə paylaş: |