Ramiz Dəniz
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
81 bir sərkərdə kimi çox yaxşı bilirdi ki, qısa müddətə düşmən darmadağın edilməsə, onda araukanları məğlub etmək xeyli mürəkkəbləşəcək. Nəzərdə tutulan vadiyə daxil olmaq heç də asan olmayacaq, amma buna baxmayaraq polkovnik yürüşü davam etdirmək fikrində idi. Halbuki bu qədər əsgərlə o, araukanların qurduqları pusquları keçməkdə çətinlik çəkəcək. Onun bu işinin həyata keçməsi üçün ixtiyarına keçən süvari dəstəsi mühüm rol oyanayacaq. Süvari dəstəsi ildırım surəti ilə düşmənə gözlənilməz zərbələr endirə bilər. Lakin o, süvari dəstəsini özü ilə meşənin sıx çığırları ilə apara bilməzdi. Araukanların ox atanları çətinlik çəkmədən süvariləri lokallaşdıra bilərlər. Burda başqa tədbirə əl atmaq lazım idi. Süvari dəstəsi başqa yol ilə vadiyə tərəf getməlidir. Köhnə konkistadorların dediyinə görə vadiyə Anqud körfəzinin şərq sahilboyu ilə getmək olar. Lakin onlar vadiyə çatana qədər, Anqud körfəzinə sürətlə tökülən iki çayı keçməlidirlər. Polkovnik Alonso bir sərkərdə kimi bu plandan istifadə etməyi qərara aldı. Əsas qüvvə vadiyə çatana qədər süvari dəstəsi düşmənə arxadan sarsıdıcı zərbə endirməli idi. Lakin onu da nəzərə almaq lazımdır ki, vadidə araukanların həddindən artıq çox qüvvəsi yerləşə bilərdi. Süvarilər sadəcə olaraq, onları məğlub etməkdə çətinlik çəkəcəklər.
82 Onda polkovnikin ağlına yaxşı bir fikir gəldi; süvari dəstəsi 50 nəfərdən ibarət idi. Əlbəttə bu qüvvə düşmənin çoxsaylı qoşununu darmadağın etməkdə çox çətinlik çəkəcək. Polkovnik süvarilərin sayını 80 nəfərə çatdırmağı qərara aldı. Arkebuz və muşketlərlə silahlanmış 30 nəfər əsgər kapitan Alonsonun ixtiyarına verildi. Atların 20-sində tək adam, 30-da isə iki adam uzun yolu qət etməli idi. Bununla da o, öz dəstəsini xeyli zəiflətmiş olurdu. Anqud körfəzindən hücuma başlayanda onun başçılıq etdiyi dəstədə 110 nəfər adam vardı. Birinci döyüş nəticə- sində həmin dəstə yaralılarla birlikdə 20 adam itirir. İndi də 30 nəfər süvari dəstəsinə keçəndə, həmin dəstədə 60 nəfər adam qalırdı. Bu qədər qüvvə ilə düşmən əhatəsində vadiyə doğru hərəkət etmək çox təhlukəli idi. Lakin polkovnik Alonso çox bacarıqlı sərkərdə idi və nə etdiyini yaxşı bilirdi. Onun ixtiyarında 60 nəfər adam var və onların hamısı da atıcılar idi. Bu qədər əsgər ilə o, düşmənin 500 nəfərlik qüvvəsinə qarşı müvəffəqiyyətli hərbi əməliyyat apara bilər. Hər ehtimala qarşı o, bu haqda qardaşı Xuan ilə məsləhətləşməli oldu. Polkovnik onu yanına çağırtdırıb öz qərarını qardaşına söylədi. Xuan qulaq asandan sonra dedi: - Mən Araukaniyaya gələndə elə bilirdim ki, buranın aborigenləri Meksikanın aborigenləri kimi eynidirlər. Lakin araukanlar öz inadkarlıqlarına və cəsarətlərinə görə heç bir
83 hindu tayfasına oxşamırlar. Hər bir qərar çıxarılanda biz yüz dəfə ölçüb, bir dəfə biçməliyik. - Başa düşmədim, çıxardığım qərar sənin xoşuna gəlmədi? - deyə polkovnik müəmmalı tərzdə dilləndi. – Bu qərara dair fikrin varsa, söylə? - Biz hamımız elə hey hücum barəsində fikirləşirik, amma arxa tərəfimizdə düşmənin xeyli qüvvəsi var. - deyə Xuan aludəliklə dilləndi. - Sən istehkam qurulan kənddəki hinduların qüvvəsini nəzərdə tutursan? - deyə Alonso həmin tərzdə dilləndi. - Əlbəttə! - deyə Xuan tərəddüd etmədən cavab verdi. - həmin kənddə araukanların üç yüz nəfərlik qüvvəsi cəmlə- şib. Onlar hər an bizə arxadan zərbə endirə bilərlər. - Hələlik aborigenlər müdafiə haqqında fikirləşirlər. Hücum etmək onların yadına düşmür. Biz cənubdakı vadini ələ keçirəndən sonra süvari dəstəsini həmin kəndə göndərərik. Vadini ələ keçirmək üçün bizə üç-dörd gün vaxt gərək olacaq. İnanmıram ki, həmin müddət ərzində araukanlar hücum barəsində fikirləşsinlər. - Birdən bizim hücum əməliyyatımız bir həftəyə kimi uzandı, onda necə olacaq? - Xuan, mən həmişə risq etməyə vərdiş etmişəm. Həmişə də risqin sayəsində mən müvəffəqiyyətlər qazanmışam. Bu dəfə mən risqə əl atmasam, onda Araukaniyadakı muharibə
84 xeyli uzanacaq. Mən isə istəməzdim ki, buradakı hərbi əməliyyatlar bir aydan çox uzansın. - Bu məsələyə bir balaca ciddi yanaşmaq lazımdır. İndiyənə qədər heç bir ispan ekspedisiyası Araukaniyada başlanan müharibəni müvəffəqiyyətlə başa çatdırmayıbdır. Çünki onlar vaxtı ilə çoxlu hərbi taktiki səhvlərə yol veriblər. Həmin səhvləri təkrarlamağa heç bir ehtiyac yoxdur. - Xuan, sən uşaqlıqdan həmişə başını böyük qalmaqal- lara qatırdın. İştirak etdiyin döyüş əməliyyatlarında təhlü- kəli risqlərə əl atırdın. İndi isə risq etmək istəmirsən. Bu ondan xəbər verir ki, sən artıq araukanların döyüş taktikasına və qəliz xasiyyətlərinə bələdsən. Ancaq buna baxmayaraq mən risq etməliyəm. - Alonso, mən heç nədən yox, yalnız bu kənddə (əli ilə kəndi göstərərək) qalan silahdaşlarımızdan qorxuram. Araukanlar bir həmləyə onları məhv edə bilərlər. - Düşmən nə qədər inadkar olsa da, onlar hələlik bura gəlməkdən ehtiyat edəcəklər. Ona görə ki, həm şərqdə, həm qərbdə, həm də cənubda bizim qüvvələr yerləşir. Araukan- lar elə biləcək ki, həmin kənddə az qüvvə yerləşdirməklə, biz onlara tələ qurmuşuq. Onlar özlərinə gələnə kimi biz cənubdakı hərbi əməliyyatları başa çatdırarıq. Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|