Ramiz Dəniz
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
17 na başçılıq edən zabitlər olub. 56 nəfər konkistadorun birdən-birə aborigenlərə təslim olması bizim hamımız üçün biabırçılıq sayılır. Mən istərdim ki, birinci ekspedisiyanın məğlubiyyətə uğramasında əli olan adamların heç birisi, bugünkü müşavirədə öz fikrini söyləməsin. - Axı, nəyə görə? - deyə Kamaço dərhal öz etirazını bildirdi. - Biz xırda bir dəstə ilə araukanlara layiqincə müqavimət göstərmişik. Bir neçə adamın ucbatından nəyə görə biz cavabdehlik daşımalıyıq? Bəzi adamlar olmasaydı, biz düşmənə sarsıdıcı zərbələr endirə bilərdik. - Kamaço, sən zabitsən və həmin adamların adını açıq- aydın deməlisən. - deyə polkovnik oğluna qarşı üz bozartdı. - Gunahı olan adamların hamısı cəzalandırılmalıdır. Bundan sonra Kamaço qoca səyyaha tərs nəzər saldı və üzünü atasına tutaraq ikrah hissi ilə dedi: - Bu ekspedisiyanın müşaviri Rodriges Kartahena, onun nəvəsi Migel, cəngavərlərdən Sebastyan və Osvaldo. Birinci ekspedisiyanın məğlubiyyətə yuvarlanmasının əsl səbəbkarı onlardır. Düşmən üzərinə hücum etməkdə onlar bizə böyük maneçiliklər törədirdilər. Araukanlar da bu fürsətdən çox səmərəli istifadə etdilər. - Migelin inadkarlığından bəzi adamlar döyüşdən boyun qaçırtdı. - deyə Karlos hüznlə dilləndi. - Bəzi məqamlarda Migel qorxaqlıq göstərərək döyüş meydanını tərk edirdi.
18 Hər iki qardaş Migelə qarşı elə böhtanlar yağdırırdı ki, sanki qorxmaz konkistadorun tərəfdarları və şəxsən həmin müharibədə onunla iştirak edən adamlar yox idi. Lakin Migel ilə yanaşı onun babasının da adını çəkdilər. Bu məsələyə dair bir çox adamlar təkzib verə bilərdi. Ançaq nizam-intizamın pozulmasını istəməyən polkovnik özü ayağa qalxaraq hiddətlə dedi: - Adı çəkilən adamların kimliyi və döyüşdə necə fəda- karlıq göstərdikləri mənə bəllidir. Onlar olmasaydı, “Des- tino”nun bütün heyəti məğlubiyyətə düçar olardı. Bu həqiqəti heç kim dana bilməz. Onlar on nəfərlik bir qüvvə ilə, düşmənin iyirmi-otuz dəfə çox olan qüvvəsinə qarşı çıxıb, xüsusi igidlik göstərmiş və gəmini əldə saxlaya bilmişdilər. Qardaşım kapitan Xuan Anqud körfəzinə daxil olanda körfəzdə və “Destino”nun göyərtəsində yüzlərlə araukanlı- nın meyidi vardı. Köməyə çatan konkistadorlar and içirlər ki, həmin vaxt körfəzin suyunun rəngi qırmızıya çalırdı. Məndə olan məlumata görə heç kim müharibənin birinçi mərhələsində Migel qədər düşmən məhv edə bilməyib. Sizin hər biriniz əsirlikdə olanda, Migel və adları çəkilən cəngavərlər Araukaniyaya yollanan kəşfiyyat dəstəsinə könüllu yazıldılar. Qorxaq və xəyanətkar adamlar heç vaxt həmin dəstənin üzvü ola bilməzdi. İndi həmin dəstənin
19 hesabına siz azad olmusunuz, onlar isə düşmənin əhatə- sində qalaraq araukanlara qarşı qeyri-bərabər döyuş aparır- lar. Hələ dəqiq bilinmir onlar sağdır, yoxsa öldürülüblər? Mən heç kimə imkan və ixtiyar vermərəm ki, elə bir cəsur, mərd və qorxmaz döyüşçülərə qarşı ittiham sürsün. O ki, qaldı Rodriges Kartahenanı bu işdə günahkar saymaq, bu böhtandan başqa bir şey deyil. Ekspedisiyada özbaşınalıq hökm sürməsəydi, konkista- dorların müəyyən bir hissəsi faciə ilə üzləşməzdi. Sinyor Rodrigesi ona görə ekspedisiyanın müşaviri təyin etdik ki, hər bir məsələdə onun məsləhətlərinə qulaq asasınız. O, Araykaniyada olmasaydı, elə qardaşımın da dəstəsi faciə ilə üzləşəcəkdi. Məhz sinyor Rodriges onları qüvvə toplamaq üçün yolun yarısından qaytarmış və Peruya göndərmişdi. Adları çəkilən adamlar ekspedisiyanı tam məhv olmaqdan xilas etmişdi. Onların adı şərəflə çəkilməlidir. Fürsətdən istifadə edən bələdçi-konkistador öz fikrini söyləməyə imkan tapdı. O, iftixarla dedi: - Mən Araukaniyada aborigenlərə qarşı bir çox konkistadorlarla çiyin-çiyinə döyüşmüşəm. Lakin Migel kimi bir döyüşçü ilə heç vaxt rastlaşmamışam. Onun çox qəribə xasiyyəti var. Döyüş başlayanda fərqinə baxmaz qarşısında nə qədər adam var - beş, on və ya on beş. Döyü- şə elə can atır ki, sanki qarşısında bir düşmən var. Oxdan və
20 qılıncdan elə məharətlə istifadə edir ki, hər bir döyüşçü onun bacarığına həsəd apara bilər. Açığı desəm kapitan Xuan əməliyyat zamanı onun bacarığına böyük ümid bəsləyir. Ən ağır vəziyyətdən o, çox asanlıqla çıxmağı bacarır. Belə döyüşçülərimiz nə qədər çox olsa, onda araukanlar üzərində qələbə çalmaq çətin olmayacaq. - Elə biz bura, yalnız düşmən üzərində qələbə çalmağa gəlmişik. - deyə polkovnik qürurla dilləndi. - Sağlıq olsun, Allahın köməyi ilə biz İspaniyanın zəfər bayrağını Araukaniyanın ürəyinə sancaraq, Pireney yarımadasına qalib kimi qayıdacayıq! Mən, II Filippə söz vermişəm ki, bu ekspedisiya araukanların Mərkəzi Çili sahillərindəki sərbəst fəaliyyətlərinə birdəfəlik son qoyacaq. Qələbə əldə edilməyincə, mən İspaniyaya qayıtmayacam. Onu da qeyd etməliyəm ki, döyüşlərdə xüsusilə fərqlənən döyüşçü yüksək pul mükafatı ilə təltif ediləcək. - Pul mükafatı olmadan hər bir döyüşçü fədakarcasına döyüşməlidir. - deyə kapitan Filipp Odovaldo pafosla dilləndi. - Biz düşməni məhv etməklə, sübut etməliyik ki, hamımız İspaniyanın şanlı övladlarıyıq. - Hələ bu harasıdır, müharibədə fərqlənən hər bir döyüşçü Madriddə Eskorial sarayında qüdrətli kralımız əlahəzrət II Filippin xüsusi qəbulunda olacaq və ayrılmış torpaq mülkünün sahibinə çevriləcək. - deyə polkovnik bu
Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|