Ramiz Dəniz
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
21 sözləri xüsusilə vurğuladı. - Kral müharibədə fərqlənən döyüşçülərə İspaniyada torpaq sahəsi ayırıb. Hər biriniz komandan vəzifəsinə qədər ucala bilərsiniz. - Əgər, qüdrətli kralımız əlahəzrət II Filipp bizə ümid bəsləyirsə, onda biz hökmən İspaniyaya qələbə ilə qayıtmalıyıq. - kapitan qraf Ferdinand Morelos iradə ilə dilləndi. - Bizi hələ İspaniyada çoxlu işlər vacib gözləyir. İlk növbədə biz silahdaşlarımızı araukanların əhatəsindən xilas etməliyik. Bu sözlərlə yaşlı qraf müzakirə iştirakçılarını əsas mətləbə qayıtmağa vadar etdi. Yoxsa, onlar əsas mahiyyət- dən yavaş-yavaş uzaqlaşırdılar. Söz yox ki, belə olan halda söz yenə də polkovnik Alonsoya verilməli idi. O, dedi: - Məndə olan məlumata görə bizim silahdaşların mövqe tutduqları hindu kəndi buradan xeyli uzaqda yerləşir. Biz dayanmadan hərəkət etsək, bir gün ərzində həmin kəndə gedib çıxa bilərik. Əvvəlcə danışıldığı kimi biz istehkam yerləşən kəndə iki istiqamətdə gedəcəyik; süvari və piyada dəstəsilə. Süvari dəstəsi açıq yol ilə Lyankiue gölünün şərq sahili boyunca şimal istiqamətində, piyada dəstə isə şərqə doğru hərəkət edərək, qarşıdakı dağları aşıb vadi ilə həmin kəndə yollanaçaq. Ertəsi gün biz silahdaşlarımızın imda- dına yetişməliyik. İndi isə mən bu haqda Xuan Floresin fikrini öyrənmək istəyirəm.
22 Xuan Flores hər an bu haqda izahat verməyə hazır idi. O, polkovnikin təklifini eşidən kimi aludəliklə dedi: - İstehkam yerləşən kəndə getmək üçün paralel olaraq bir neçə yoldan istifadə etmək lazımdır. Süvari dəstəsi təpələrin arası ilə keçərək, Lyankiue gölünün şərq sahilinə çıxmalıdır. Ondan sonra yenə də açıq yoldan istifadə etmək lazımdır. Şəxsən mən özüm piyada dəstəsini dağların arası ilə keçirdərək, onları həmin kəndə aparacam. Paralel olaraq Araukaniyada döyüş əməliyyatları başlan- malıdır. Bizim başımız silahdaşlarımızın azad olunması üçün qarışsa, araukanlar asudə vaxtdan istifadə edərək, özlərinin dislokasiya yerlərini dəyişəcəklər. Araukaniyaya yürüşə başlamaqla, biz hinduları dağlara çəkilməyə imkan verməməliyik. Əgər, araukanlara dağlara çəkilmək nəsib olsa, onda onların müqavimət müddəti xeyli uzanacaq. Mən onları çox yaxşı tanıyıram, dağlarda və meşələrdə mövqe tutandan sonra araukanlar partizan hərəkatına başlayacaq- lar. Əlbəttə, bu məsələdə qoca səyyahın fikrini bilmək çox vacib idi. O, necə desə, bu ekspedisiyanın iştirakçıları eləcə də döyüş əməliyyatlarına başlayacaqlar. Bu əməliyyatın uğurlu keçməsinə dair Rodriges Kartahena bir başa məsuliyyət daşıyırdı. Qoca səyyah da bunu çox yaxşı bilirdi. Həm polkovnik Alonso, həm də ekspedisiyanın bir
23 çox üzvləri ona böyük ümid bəsləyirdilər. Qoca səyyah ayağa qalxaraq üzünü polkovnikə tutdu: - Çox güman ki, araukanlar bizim gəlişimizdən halidir. Biz paralel olaraq həm silahdaşlarımızı ağır vəziyyətdən qurtarmalı, həm də döyüş əməliyyatlarına başlamalıyıq. Bizim qələbəmizin açarı da məhz bundadır. Bu dəfə döyüş əməliyyatlarına ciddi yanaşmaq lazımdır. Silahdaşlarımızın köməyinə yalnız əlli nəfərdən ibarət olan süvari dəstəsi getməlidir. Piyada dəstəsinin həmin kəndə yollanmasına heç bir ehtiyac yoxdur. Müharibəni tez başa çatdırmaq üçün biz ilk növbədə cənuba və And dağlarına gedən yolları kəsməli və araukanların hərbi düşərgələrinə gözlənilməz zərbələr endirməliyik. Biz onları təchizat bazalarından məhrum etməli və yerli əhali ilə olan əlaqələrini kəsmə- liyik. Döyüşən hinduların yerli əhali ilə əlaqəsi olmasa, onda tezliklə İspaniyanın zəfər bayrağını Araukaniyanın bağrına sancacağıq. Biz elə etməliyik ki, yerli əhali arasında etibar və etimad qazanaq. Əvvəlki ekspedisiyalar zamanı konkistadorlar həmişə mülki adamlara divan tutmuşdu. Mülki adamların etimadını qazanmaq üçün biz onlara qarşı zorakılıq əməlləri tətbiq etməməli, əksinə onlara hər vəchlə yardım etməliyik. Xəstə olanlara dərman verməli və əhali ilə xoş ünsiyyət yaradılmalıdır. Hamı bilməlidir ki, biz silahlı adamlara
24 qarşı zor tətbiq edirik. Əhaliyə izah edilməlidir ki, mühari- bə başa çatandan sonra heç kimin torpağı əlindən alınmaya- caq və hamı sərbəst halda öz evlərində yaşayacaq. - Onda belə çıxır ki, müharibə başa çatandan sonra araukanların əksəriyyəti İspaniya krallığı qarşısında törət- dikləri cinayətə görə məsuliyyətdən kənar qalacaq? - deyə qraf Filipp qətiyyən qoca səyyah ilə razılaşmadı. - Bu ki, absurddur. Yüzlərlə həmvətənlərimiz burada öldürüldükdən sonra vəhşi araukanlara sərbəst yaşamaq hüququ verilir? Araukanların hamısı təhlükəli bir cinayətkar kimi qılıncdan keçirilərək məhv edilməlidir! Biz əsirlikdə olanda, onlar bizim başımıza olmazın işgəncələr açdılar. - Don Filipp, Araukaniyada bizə qələbə lazımdır. - deyə qoca səyyah qrafı sakitləşdirmək üçün sağ əlini qaldırdı. - Qələbə əldə etmək üçün biz müvəqqəti olsa da, araukanlara öz səxavətimizi göstərməliyik! Sizi əmin edirəm ki, cinayət törədən hər bir araukan kimliyindən asılı olmayaraq, sərt üsullarla cəzalandırılacaq. İndi isə hər bir konkistador qeyd-şərtsiz mənim təklifimi qəbul etməlidir. Əks təqdirdə biz uzun müddət düşmən üzərində müvəffəqiyyət qazana bilməyəcəyik. Qraf ilə qoca səyyah arasında gedən mübahisə qızışma- sın deyə, Alonso bir komandan kimi onların söhbətinə müdaxilə etməli oldu. O, üzünü qrafa tutub iradə ilə dedi:
Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|