Redaksiya şurasi misir Mardanov

Oyunlar 

Hamı : 

- Lov  gala  ha,  lov  gala . 

Bir  nafar : 

- Boynu  var  bir  bela. 

Hamı : 

- Lov  gala  ha,  lov  gala. 

Bir  nafar : 

- Tapsa  Kim  bu  heyvanı , 

Hamı : 

- Alacaq  o ,   meydanı . 

3 73 

Dastaya  bölünan  uşaqların  hansı  söylanan  quşu  taparsa  o, 

oyunda  qalib  galir. 

Yamanam,  ha  yamanam 

Bir  uşaq  ilin  axır  çarşanbasinda  nanasina  bayram  sovqatı  apa­

rırmış .  Gecadan  qar  yağıb  KÜça-bacanı  sürüşKan  etmişdi .  Uşaq  ev­

dan  çıxanda  anası  deyir: 

- Ehtiyatlı  ol ,  ay bala,  buz  yaman· olur,  sani  yıxar . 

Uşaq  deyir: 

- Qorxma,  ay  ana,  buz  nadi  Ki,  mani  yıxsın? 

Man  yamanam ,  man  yaman ,  - malınısını  oxuya-oxuya  KÜçaya 

çıxır. 

Uşaq  KÜçada  buzun  üstünda  ehtiyatla  yeriyir  Ki ,  sürüşüb  yı­

xılmasın .  Amma  birdan  ayağının  altında  buz  parçası  qalıb  onu  yı­

xır .  alindaKi  sovqatı  da  dağılır.  Part  olmuş  uşaq  ayağa  qalxıb  de­

yir: 

- San  na  yamansan ,  ay buz ,  adam  yıxansan,  ay buz . 

Buz  deyir: 

- Yaman  olsaydım  gün aş  m ani ari tm az di . 

- San  na  yamansan,  ay  Günaş? 

Günaş  deyir: 

- Yaman  olsaydım ,   bulurl  üstümü  almazdı . 

- San  na  yamansan ,  ay  bulud? 

Bulurl  deyir : 

- Yaman  olsaydım,  yel  mani  qovmazdı . 

- San  na  yamansan,  ay  yel ? 

Yel  deyir : 

- Yaman  olsaydım ,  yağış  mani  yatırmazdı . 

- San  na  yamansan ,  ay  yağış? 

Yağış  deyir: 

- Yaman  olsaydım ,  ot  mandan  bitmazdi . 

- San  na  yamansan ,  ay  ot? 

Ot  deyir: 

- Yaman  olsaydım,  qoyun  mani  yemazdi . 

- San  na  yamansan,  ay  qoyun? 

Qoyun  deyir: 

- Yaman  olsaydım ,  qurd  mani  yemazdi . 

- San  na  yamansan , 

ay 

qurd? 

---

3 74 

Azarbaycan  şifahi  xalq  adabiyyatı  antologiyası 

Qurd  deyir: 

- Yaman  olsaydım ,   KÖpaK  mani  boğmazdı. 

- San  na 

yamansan,  ay  KÖpaK? 

KöpaK  deyir: 

- Yaman  olsaydım,  çoban  mani  döymazdi. 

- San  na 

yamansan,  ay  çoban? 

Çoban  deyir: 

- Yaman  olsaydım ,   xanım  mani söymazdi. 

- San  na  yamansan,  ay  xanım? 

Xanım  deyir: 

- Yaman  olsaydı m ,   siçan  torbanı  dağıtmazdı . 

- San  na  yamansan,  ay  si 

çan? 

Siçan  deyir: 

- Yaman  olsaydım,  mastan  mani  yemazdi. 

- San  na  yamansan,  ay  mastan? 

Yamanam,  ha  yamanam, 

Bığlarımı  buraram, 

YüK  üstünda  duraram, 

Xanım  qapıdan  galsa, 

Man  bacadan  qaçaram 

Siçanları  tutaram, 

Palang  Kimi  udaram . 

Yamanam ,  ha  yamanam . 

---

TAPMACALAR 

---

---

Tapmscalar 

Tabiat  va  tabiat  hadisalari 

Ağ  sandığım  açıldı, 

İçindan  nur  saçıldı. 

(Sübh  çağı) 

Adam  deyil  hey  qaçır, 

Meşa  deyil  sas  salır. 

(Çay) 

Ayağı  yoxdur  qaçır, 

Qanadı  yoxdur  uçur. 

(Bulud) 

Araba  gedar  izi  yox, 

Yanar,  yanar,  Közü  yox . 

(Günaş) 

Atarnın  yeddi  oğlu  var, 

Y eddisi  da bir boyda. 

(Hafta  günlari) 

Babamın  bir  donu  var, 

İçi  d ol u  abbası, 

Gündüz  girar  Kisaya 

Geca  çıxar  eşiya. 

(Göy,  ulduzlar) 

Babamın  bir  çuxası  var on  iKi  cibi, 

Cibin  har  KÜncünda  otuz  düyma, 

Har  düymanin  bir üzü  ağ,  bir üzü  qara. 

(İl ,   ay,  gün) 

Bayırda  dağdı, 

Pambıqdan  ağdı, 

Eva  galar, 

Suya  dönar. 

(Qar) 

Basdırmışam  iKi  toyuq, 

Biri  isti,  biri soyuq. 

(Yay,  qış) 

Bir  atım  var ağ  alaca, 

Özü gedar yalıari  qalar. 

(Axan  çay  üstünda  Körpü) 

3 7 7  

---

3 78 

Azarbaycan  şifahi  xalq  adabiyyatı  antologiyası 

Bir  atım  var  samandi, 

Na  ucu  var,  na bandi, 

Özü  açılar,  özü  yumular, 

Heç  Kas bilmaz  bu  fandi . 

(Geca  va  gündüz) 

Bir qızıl  ÖKÜzüm var 

Harda  yatsa  ot  bitmaz . 

(Od) 

Bir  Kilimi m  var, 

Min bir  naxışı, 

Yel  baba  süpürar 

Payızı,  qışı. 

(Yer) 

Bir  Kişinin  dörd  evi  var, 

Biri  yaşıldı,  o  biri  al, 

Biri  sarı dı,  o  biri  ağ. 

(Fasillar) 

Bir  sinida  iKi  toyuq 

Biri  isti,  biri  soyuq. 

(Günaş,  Ay) 

Bir  tabaq  almaz , 

Sabaha  qalmaz . 

(Ulduz) 

Biri  gerlar  galmaz , 

Biri  yatar  durmaz . 

(Tüstü,  Kül) 

Burdan  vurar  qılıncı, 

Bağdadda  oynar  ucu. 

(ŞimşaK) 

Buxarı  ha buxarı, 

Buxarıdan  yuxarı, 

Ordan  bir  oğlan  çıxdı, 

Çiyni  qara  çuxalı. 

(Tüstü) 

Qara  toyuq  qaqqıldar, 

Qanadların  şaqqıldar. 

(Bulud,  göy  gurultusu) 

---

Tapmacalar 

Qanda  banzar  dadı  yox, 

Göyda  gazar  qanadı  yox. 

(Qar) 

Dağdan-daşdan  qan  galir, 

Qı vrılmış  ilan  galir. 

Qabağında  durmayın, 

Qudurmuş  aslan  galir. 

(Sel) 

Dağlarda  qar  aridi, 

Ayaq  tutub  yeridi, 

Dara  görüb  bağırdı, 

Darya  görüb  Kiridi. 

(Çay) 

Dam  üsta  day laq  oynar, 

Yera  dayib  oyular. 

(Dolu) 

al  ila  tutmaq olmaz 

Söz  ila  görmaK  olmaz 

(KülaK) 

alamat,  ay  alamat, 

İşi  tamam  qiyamat, 

ali  yox  ŞaKil  çaKir, 

Dişi yoxdu dişlayir. 

(Şaxta) 

İşım-işım  işıldar, 

Y arpaq  Kimi  xışıldar. 

(Qar) 

Yaxşıca  gözaldi  ha mı ya  baxar, 

Ü 

züna  baxanı  yandır ar,  yaxar. 

(Günaş) 

Y erda  bir  süfra  var, 

Pambıq  Kimi  parıldar. 

Göyda  doğular, 

Y erda boğtt,lar. 

(Qar) 

(Yağış) 

3 79 

---