Redaksiya şurasi misir Mardanov
Yüklə 4,44 Mb. Pdf görüntüsü
|
af sanalar
4 6 7 man onun xastaliyinin alacı olmadığını söylayir. Ümidsiz xasta ar tıq ölacayini yaqin edi b, yaşadığı yerdan baş götürü b gedir. Galib bir xarabalığa çatır. Ye ra uz anı b inildayirmiş. Görür Ki, bir qara Keçi peyda oldu . Haradansa bir arvad galib Keçini sağdı va südü alinda gatirdiyi qaba töKüb, oradaca qoyub getdi . Azacıq sonra bir ilan galib harnin südü içdi va harnin südü zahari ila birga ağzından qaba töKdii . dziyyat ÇaKan xasta harnin ilanın zahari qarışıq qusduğu südü içib bu aziyyatdan birdafaliK qurtarmaq istayir. Bu niyyatla sürü nüb qaba yaxınlaşır. Gözünü yumaraq harnin zahari başına çaKib içir. Uzanır, ölacayi anı gözlayir. Günlar Keçir. Vaziyyatinin yaxşı laşdığını göran xasta yavaş-yavaş qalxıb evlarina taraf üz qoyur. Galib evlarina çatır. Çox Keçmir Ki, tamamila sağalır. Xastanin ilan zaharinin KÖmayi ila sağaldığı har tarafa yayılır. Bela söylayirlar Ki, ilan zaharinin darman Kimi istifada edilmasi tabahat alamina ela o vaxtdan malum olmuşdur Ağ ilan Keçmiş zamanlarda aras malıalında Dargah adlı bir Kişi olur. O, mahir bir ovçu imiş . Quş ovlamaq maqsadi ila bir gün Arçan da ğına gedir. Çoxlu quş ovlayır, ancaq qaranlıq qovuşduğundan geri qayıtınır va dağda gecalayir. Sahar tezdan yuxudan durarKan, bir ağ ilanın onun başı üstünda duraraq dilini çıxardığını görür. Ovçu avvalca qorxur, sonra fiKirlaşir Ki, bu ilan mandan KÖınaK istayir. İlan onun fiKrini anladığından çevrilir. Bu zaman ovçu görür Ki, ağ ilanın badani tamamila yaradır. Bundan sonra ilan ge tm aya baş layır. Tez-tez dönüb geri baxır. Bu zaman ovçu tüfangini da götü rüb ilanın arxasınca gedir. Bir qadar getdiKdan sonra ilan bir quyunun yanına galir va harKdan sas çıxardır. Bu zaman quyudan qara bir ilan çıxaraq ağ ilana hücum edir. Bunu göran ovçu qara ilanı tüfangla öldürür. Ağ ilan bunu görcaK süratla quyuya girib bir muncuq gatirir va ovçu ya verir. Ovçu muncuğu da götürüb eva galir. Ravayata göra, bun dan sonra muncuq daim evi va hayati işıqlandırırmış. Simurq quşu va
ilan Bir gün Simurq quşu salırada gazirdi . Gördü Kİ, bir lilan sü rünür. Dedi: - Ey ilan, man çox yer gazmişam, amma sanin Kimi ilan görmamişam . İlan dedi : - Man şahmararn - ilanların şahıyam. Simurq quşu soruşdu: - Ey ilan, sanin layaqatin nadir? İlan dedi :
4 68 Azarbaycan şifahi xalq adabiyyatı antologiyası - Man qara daşa na fas salsam d aş alışı b yanar. İlan soruşdu Ki, has san Kimsan? Quş dedi Ki, man Simurqam . İlan dedi Ki, has sanin layaqatin nadir? Simurq · quşu dedi Ki, manim çox iti göran gözüm var. Göyün yeddi qatından baxsam tüKü tüKdan seçaram . İlan dedi Ki, man yeri deyiram , san bilirsan Ki, man ora qalxa bilmaram . Simurq quşu dedi Ki, man sani qanadımın üstüna alıb ora qal xaram .
Simurq quşu ilanı qanadının üstüna alıb göya qalxdı. Bir qa dar qalxandan sonra ilan dedi : - Ya Simurq, manim nafasim çat nur, basdi . Simurq quşu bir qadar da qalxdı. İlan dedi : - Ya Simurq, san manim hayatıının mahvina bais olmaq istayirsan? Simurq quşu dedi Ki, indi bu tuşdan yenacayiK Ki, aşağıda bir naş var. Vahşi heyvanlar onun atrafına yığılıb. Amma heç biri ge dib o naşdan yem ir. Simurq quşu ilanla birliKda aşağı endi va harnin naşin yanın da ilanı yera qoydu. Dedi Ki, ya şahmar, man gedim o naşdan ye yım .
Simurq quşu getdi, naşa çatar-çatmaz bir şaha çaKdi . İlan gör dü Ki, Simurq quşu tora düşüb. İlan dedi Ki, ay evin yıxılsın, göyün yeddi qatından bu naşi gördün, burdan-hura bu toru görmadin? Simurq quşu dedi: - Ya şahmar, bu qaza torudur, bunu görmaK olmaz . İlan
va qaranquş İlanla arı qonşu idi . Arı çiçaKdan-çiçaya qonur, şira sorur, şan düzaldir, qışda da yuvasına çaKilib baldan şirin-şirin yeyir, taza ya za Kefi KÖK, damağı çağ çıxırdı. İlan isa aylarla ov dalınca süri.i ni.ir, girina Keçandan da bir hazz, bir lazzat duymur, çox zaman ağzının acısını alınağa heç bir şey tapa bilmirdi . Bir gün arıya dedi: - A qonşu, boş-boşuna sürünmaKdan canım yerda, daşlarda, qayalarda qalır, tapdığı m da h eç bir arnala yaraınır. M ani bu aza b- af sanalar
aziyyatdan qurtar. - Na KÖmaK istasan man hazır! İlan dedi : 469
- Birca günündan mana göra Keç . Gör hansı canlının qanı şi rindir.
Arı şan-şan güldü . - A qonşu, ela bildim mani müşKül işa buyuracaqsan . Bundan asan na var Ki! . . Qaranquş öz yuvasını hörürdü . Bu qonşuların söhbatini eşit mişdi . İlandan zahlasi gedirdi , çünKi bu ilan neça dafa onun bala larını yemişdi. Qaranquş arının dalınca düşdü. Arı gah qoyunun, gah Keçinin, gah cüyürün, gah da maralın boynuna qondu . Vızıldayıb uçdu . Axırda yol gedan bir qoca Kişinin alnına yapışdı. Geriya doğru uçanda qaranquş bildi Ki, arı xabara qaçır. İlana deyacaK Ki , an şirin qan insanın qanıdır. Bundan son ra ilanlar yer üzünda salamat insan qoymayacaq, hamısını çalacaq. Qaranquş insanlardan razı idi , çünKi insanlar onun yuvasını dağıt mırdılar, balalarına tox un m urdu lar. Qaranquş arını qabaqlayıb onu dila tutdu : - Xoş gördüK , a ellar yaraşığı , neça vaxtdır sani görmüram , necasan , neca dolanırsan? Arı :
- Çox sağ ol , - dedi , - yaxşıyam , yaxşı dolanıram. Qaranquş onun ağiını oğurlaınağa başladı : - O g
n qarğa yaman öyünürdü Kİ , hamı manim sasimi tarif layir. Deyiram , sasinı yox , dilim şirindir. Man da ona dedim , heç öyünma, maniın qonşuın arının dilinin şirinliyina şirinliK çatmaz . Dilini çıxaran Kimi yera bal daınır. Qar ğa galmamiş dilini göstar görüm düzınü deınişaın , yalanım çıxmasın. Arı dilini çıxaran Kimi qaranquş onun dilini diındiyi lia KÖ Kündan qopardı , qaçdı . Arı lal oldu, vızıldaya-vızıldaya qaldı . İlana heç şey başa sala bilınadi . İlan işin n iya bela olduğu nu duydu . Qaranquşu tutınaq istadi, ancaq dişi onun quyruğundan birca lalaK qopardı . Qaranquşun quy ruğu o vaxtdan haça qaldı. İnsanlar bu işdan xabar tutdular. Qa ranquşun yuvasını öz evlarina Köçürdülar. Yüklə 4,44 Mb. Dostları ilə paylaş:
|