Redaktor: bdu-nin genetika və təkamül təlim kafedrasının biologiya elmləri



Yüklə 2,79 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/65
tarix03.05.2018
ölçüsü2,79 Kb.
#41125
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   65

5.4.
 
Azərbaycan regionlarında torpaq və su ehtiyatlarından 
istifadənin prioritet istiqamətlərinin təhlili və 
qiymətləndirilməsi 
XXI əsrin son 5 ili Azərbaycan Respublikası üçün həqiqətən 
tərəqqi  və  yüksəliş  dövrü  olmuşdur.  Dövlət  quruculuğunun 
formalaşması,  ölkə  iqtisadiyyatımn  keyfiyyətcə  yeni  mərhələyə 
keçməsi, Xəzərin neft sərvətindən istifadə edilməsi, Bakı-Tbilisi- 
Ceyhan  neft  boru  kəmərindən  istifadə  edərək,  Qərb  və  Şərq  ilə 
əməkdaşlıq  siyasətinin  həyata  keçirilməsi  istiqamətində 
Respublika  Prezidenti  İlham  Əliyevin 
uğurlu  siyasi  addımları 
birmənalı  şəkildə  təsdiqləyir  ki,  Azərbaycan  dövləti  ildən-ilə  öz 
iqtisadiyyatım  inkişaf  etdirməklə  bərabər,  həm  də  bu  çətin 
problemlərin  hərtərəfli  həlli  üçün  imkanlanmn  daha  da 
genişləndirilməsinə  şərait  yaratmağa  çalışır.  Ölkə  prezidentinin 
həm  yaxın,  həm  də  uzunmüddətli  perspektiv  üçün  siyasi 
istiqamətlər barədə dərindən əsaslandınimış mövqeyi dünyanm ən 
nüfuzlu  siyasi  liderləri  tərəfindən  yüksək  qiymətləndirilir.  Artıq 
bir  neçə  ildir  ki,  bütövlükdə  ölkə  iqtisadiyyatımn  inkişafim 
səciyyələndirən ən ümumi göstərici olan ümumi daxili məhsulun 
(ÜDM)  artım  sürətinə  görə,  Azərbaycan  MDB  iştirakçısı  olan 
dövlətlər arasında liderdir. 
Qeyd 
etmək 
lazımdır 
ki, 
2009-2013-cü 
illərdə 
respublikamızda ÜDM-in həcmi - 2,5 dəfə artmışdır. Tədqiqatlar 
göstərir ki, 2013-ci ilin yekunlan üzrə ÜDM arhmı 25%-dən çox 
olmuşdur.  Bu  əlverişli  ənənənin  qorunub  saxlanması  ölkəmizin, 
dünyanm  inkişaf  etmiş  ölkələri  sırasına  gəlib  çatmasına  imkan 
verəcəkdir.  Buna  Azərbaycamn  yeraltı  və  yerüstü  sərvətlərinin 
zənginliyi  şərait  yaradır. 
Ümummilli  Liderimiz  Heydər  Əliyev 
müstəqil 
Azərbaycamn 
gələcəyə 
istiqamətlənmiş 
neft 
strategiyasım işləyib hazırlayarkən, neft hasil edən başqa ölkələrin 
külli miqdarda neft hasil etməsinə baxmayaraq, nə üçün acınacaqlı 
vəziyyətdə  yaşeıması,  hansı  səbəbə  görə  bu  neftin  başqalanndan 
ötrü baş ağnsma səbəb olmasım dərindən düşünərək, bu qənaətə 
gəlmişdir ki, neft hasil edən ölkələrin əksəriyyətinin geriliyinin və 
135 


zəif  inkişaf  etməsinin  əsas  səbəbləri  milli  sərvətlər  barəsində 
sərəncam  verməyi  bacarmamaq,  bütövlükdə  iqtisadiyyatm 
inkişafına  sistemli  yanaşmamn  yoxluğu,  korrupsiyanm  geniş 
miqyas  alması,  normal  demoqrafik  təsisatlarm  inkişaf  etməsi  və 
cəmiyyətdə konsensium olmasıdu*. 
Heydər  Əliyev  XX  əsrin  sonundan  başlayaraq  XXI  əsrin 
əwələrinədək  dünyamn  tanmmaz  dərəcədə  dəyişilməsini,  dünya 
iqtisadi  siyasətinin  prinsiplərində  köklü  də
3
dşikliklərin  baş 
verməsini  Azərbaycan  üçün  obyektiv  qiymətləndirdi.  O,  Azər- 
baycamn  milli  mənafelərinin  qorunmasım  təmin  edən  tamamilə 
başqa  yol  -  orijinal  inkişaf  modeli  seçdi,  günün  kəskin  aktual 
problemlərinin həlli  ilə yanaşı  gələcək nəsillərə  qayğı  məsələsini 
də  ön  plana  çəkdi.  Azərbaycan  dövləti  ölkədə  siyasi  sabitliyin 
təmin edilməsi, cəmiyyətin demoqrafıkləşməsi, bazar iqtisadiyyatı 
münasibətlərinin inkişaf etdirilməsi və qarşılıqlı sərfəli beynəlxalq 
əməkdaşlıq  xəttini  seçərək,  öz  təbii  ehtiyatlarından  istifadə 
məsələsinə  qətiyyətlə  və  ciddi  şəkildə  yanaşdı,  yeni  iqtisadi 
sistemin  formalaşması  üçün  əlverişli  şərait  yaratdı.  Konkret 
proqram  müəyyənləşdirdi,  omm  həyata  keçirilməsini  ciddi 
nəzarətə  götürdü.  Nəticədə  Azərbaycanda  iqtisadi  və  sosial 
tərəqqinin  sürətinin  neft  hasil  edən  bir  sıra  başqa  ölkələrlə 
müqayisədə  xeyli  yüksək  olması  təmin  edildi,  iqtisadiyyatın 
inkişafı üçün böyük perspektivlər açıldı. 
“Əsrin  müqaviləsi”-nin  1994-cü  ildə  imzalanması 
Azərbaycama Beynəlxalq arenaya çıxmasımn reallığım təmin etdi. 
Böyük  məsuliyyət  hissi  ilə  qeyd  etmək  lazımdır  ki,  artıq  neçə 
illərdir  ki,  respublikamıza  xarici  investisiyalarm  cəlb  edilməsi, 
əcnəbi inves- torlann hüquq və mənafelərinin qanunvericilik yolu 
ilə müdafiəsi, qarşılıqlı sərfəli əməkdaşlığm təmin edilməsi üçün 
hərtərəfli iş aparıldı. Bu proses bu gün də uğurla davam etdirilir. 
Ölkə  Prezidenti  İlham  Əliyev  ABŞ-da  dərc  edilən  nüfuzlu 
qəzetlərin  müxbirlərinin  suallarma  cavəb  verərkən,  bir  məqamı 
xüsusi vurğulamışdır: “Biz xarici investorlarm fəaliyyəti üçün tam 
zəmanət  yaranmasını  təmin  etməklə  bərabər,  həm  də  öz  ölkəmiz 
üçün maksimum səmərəli şəraitlər müəyyən etmişik”. Hasilatın 
136 


pay bölgüsünə gəldikdə isə, bu barədə xarici şirkətlərlə bağlanmış 
bütün sazişlər parlament tərəfindən təsdiq edilmiş qanuna əsasən 
öz  qüvvəsinə  əsaslamr.  Bundan  başqa,  Azərbaycan  inkişafının 
təkcə iqtisadi aspektlərinə deyil, həm də mənəvi aspektlərinə aid 
olmaqla,  iqtisadiyyatın  keyfiyyətcə  yeniləşməsinin  səmərəli  yol- 
lanm  axtarmaqla  güclü  səfərbəredici  amil  -  “holland  sindromu” 
deyilən vəziyyətin yaranmasmın qarantıdır. Qeyd etmək lazımdır 
ki,  qeyri-neft  sektorunun  sürətli  yüksəliş  xətti  bütün  xalq 
tərəfindən  başa  düşülür  və  dəstəklənir,  çünki,  ölkəmizin  hər  bir 
vətəndaşı  özünün  və  Azərbaycamn  gələcəyini  əhəmiyyətli 
dərəcədə  bu  strateji  xəttin  reallaşdmlması,  qloballaşmaqda  olan 
dünyada  rəqabət  qabiliyyətli  iqtisadiyyata  malik  ölkələrin 
sırasında layiqli yer tutmasında görür. Deməliyik ki, Azərbaycanın 
qədimdən  ən  mühüm  sahə  olan  kənd  təsərrüfatı  istehsalının 
inkişafı üçün əlverişli coğrafi iqlim şəraitinə və unikal imkanlara 
malik  olması  onun  bir  ölkə  kimi  tamnmasına  şərait  yaratmışdır. 
Məhz  buna  görə  də  aqrar  sektoru  onilliklər  boyu  ölkəmizin 
iqtisadiyyatında mühüm yer tutmuşdur və bu meyil indi də davam 
edir.  Lakin  müasir  dövrün  fərqləndirici  xüsusiyyətləri  ondan 
ibarətdir  ki,  kənd  təsərrüfatında  əsaslı  dəyişikliklər  edilmiş, 
kəndlilər  əsrlər  boyu  arzuladığı  torpaq  sahibi  olmuşlar  -  torpaq 
onlann xüsusi mülkiyyətinə verilmişdir. 
Son illərin yekunlan sübut edir ki, aqrar islahatlann birinci 
mərhələsinin nəticələri ümidvericidir: istehsalın həcmi xeyli artır, 
yerli mənbələr hesabına əhalinin ərzaqla təmin edilməsi üçün real 
şərait  yaradılır.  Ölkə  Prezidenti  İlham  Əliyev  aqrar  sektorda  baş 
vermiş  bu  və  digər  pozitiv  dəyişiklikləri  qeyd  etməklə  bərabər, 
belə  hesab  edir  ki,  kəndlinin  dövlət  tərəfindən  daha  səmərəli 
dəstəklənməsi,  o  cümlədən  aqrar  servisin,  maliyyə-kredit 
xidmətlərinin  və  maddi-texniki  təchizatm  səviyyəsini  daha  da 
yaxşılaşdırmağı  məqsədəuyğun  hesab  edir.  Ucqar  bölgələrdə 
yüksək  peşəkar  biliklərə  malik  olan  savadh  mütəxəssislərin 
marketinq və bazann tələbatı barədə peşəkar tövsiyələrinə kəskin 
ehtiyac hiss edilir. İqtisadçı alimlər və aqrar sahənin mütəxəssisləri 
^•'Tner  təsərrüfatlarının  inkişaf  meyillərini  və  dünya  təcrübəsini 
nəzərə 
137 


Yüklə 2,79 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə