Residivə görə cəza təyin edilməsi barədə Vəkillərin İxtisas Komissiyasının üzvü
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə
Yüklə 0,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə 33
- Beynəlxalq təcrübə Aİ ölkələri
- 34 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə
- Böyük Britaniya
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə 33 Həmçinin fərdi məlumatların informasiya sistemlərinin dövlət reyestrinin aparılması, fərdi məlumatların informasiya sistemlərinin dövlət qeydiyyatına alınması və dövlət qeydiyyatının ləğv edilməsi üzrə fəaliyyətin həyata keçirilməsi də Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinə həvalə edilmişdir. Qaydalara əsasən, informasiya sistemlərini dövlət qeydiyyatından keçirdikdən sonra onlarda fərdi məlumatların toplanılmasına və işlənilməsinə yol verilir. Fərdi məlumatların informasiya ehtiyatlarının formalaşdırılması və informasiya sistemlərinin yaradılması, onlara xidmətlərin göstərilməsi sahəsində fəaliyyət xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında həyata keçirilir. Fərdi məlumatların informasiya ehtiyatlarının formalaşdırılması və informasiya sistemlərinin yaradılması, onlara xidmətlərin göstərilməsi lisenziyalaşdırılan fəaliyyət növlərinin siyahısına daxil edilmişdir və bu sahədə fəaliyyətin lisenziyalaşdırılması Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinə tapşırılmışdır. Bundan başqa, Azərbaycan Respublikası ilə digər dövlətlər arasında bağlanmış beynəlxalq müqavilələrə uyğun olaraq, bu dövlətlərin hüquqi və fiziki şəxslərinin Azərbaycan Respublikası ərazisində həyata keçirdikləri maliyyə əməliyyatları barədə məlumatlar Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi hədlərdə və qaydada birbaşa və ya Vergilər Nazirliyi vasitəsilə həmin xarici dövlətlərin səlahiyyətli orqanlarına verilir. Qeyd edilən səlahiyyətlərə baxmayaraq, bu sahədə əlaqələndirmənin aparılması ilə bağlı səlahiyyətlərin olmaması fərdi məlumatların mühafizəsi ilə bağlı qanunvericiliyin pozulması hallarına qarşı kompleks mübarizənin aparılmasında çətinliklər yaratmaqdadır. Azərbaycan Respublikasının Əlavə Protokola qoşulacağı təqdirdə öz üzərinə fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə vahid müstəqil qurum yaratmaq öhdəliyi götürəcəyi və ölkəmizdə yaxın gələcəkdə bu cür qurumun fəaliyyət göstərəcəyi gözlənilir. Bu baxımdan nəzarət qurumlarının yaradılmış olduğu və fəaliyyət göstərdiyi bir sıra ölkələrin təcrübəsinə nəzər salmaq, onların üstün və çatışmayan cəhətlərini araşdırmaq faydalı olardı. Beynəlxalq təcrübə Aİ ölkələri: Şəxsi məlumatların mühafizəsi və bu cür məlumatların sərbəst axını ilə əlaqədar fərdlərin mühafizəsi üzrə Direktivə uyğun olaraq Aİ ölkələrinin hər biri öz ərazisində bir milli nəzarət qurumu təyin etməli olsa da, Avstriya, Niderland kimi ölkələr ümumi səlahiyyətlərə malik bir fərdi məlumatların mühafizəsi qurumu və sektorlar üzrə (məsələn, səhiyyə, poçt və ya telekommunikasiya) bir neçə nəzarət qurumu təyin etmişdir. Almaniya və İspaniyada bir milli nəzarət qurumu və regional və federal səviyyədə onunla eyni funksiyaları yerinə yetirən bir neçə nəzarət qurumları fəaliyyət göstərir. Xatırladaq ki, Əlavə Protokol AŞ üzv‐dövlətlərinə milli hüquq sisteminin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq bir və ya daha çox nəzarət qurumu yaratmaq seçimi verir. Bir çox Aİ ölkələrində (məsələn, Rumıniya) fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə qurumun təsis edilməsinə qədər şəxsi həyatın toxunulmazlığı hüququna hörmət edilməsinə nəzarət Ombudsman təsisatlarına həvalə olunsa da, Finlandiya kimi bəzi üzv‐dövlətlərdə hələ də bu funksiyanı Ombudsman həyata keçirir. Struktur səviyyəsində bəzi ölkələrdə nəzarət qurumlarının müstəqil olmaması Aİ‐də narahatlıq doğuran məsələlərdəndir. Litva, Latviya, Estoniya, İrlandiya və Birləşmiş Krallıqda nəzarət qurumları məmurlarının öz vəzifələrini müstəqil şəkildə yerinə yetirə bilməməsi onların təyin edilməsi proseduru ilə əlaqələndirilir. Maliyyə müstəqilliyi və ixtisaslaşmış peşəkar heyət nəzarət qurumları üçün yalnız fərdi məlumatların effektiv mühafizəsi üçün deyil, həmçinin hökumətdən asılılığın aradan qaldırılması üçün vacib amillərdir. Belə ki, Avstriya, Bolqarıstan, Rumıniya, Kipr, Fransa, Yunanıstan, İtaliya, Latviya, Niderland, Portuqaliya və Slovakiya kimi ölkələrin nəzarət qurumlarının məhdud iqtisadi və insan resursları səbəbindən öz funksiyalarını lazımi qaydada həyata keçirə bilmirlər. Operativ səviyyədə üzv‐ölkələrdə nəzarət qurumlarının təhqiqat aparmaq, fərdi məlumatların işlənməsi zamanı müdaxilələr həyata keçirə bilmək, hüquqi məsləhət vermək və prosessual fəaliyyətə cəlb oluna bilmək kimi səlahiyyətlərə malik olmaması narahtalıq doğurur. Məsələn, 34 A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ V nömrə Avstriya, Macarıstan və Polşada nəzarət qurumları fərdi məlumatı qeyri‐qanuni işləyəndən bu cür fəaliyyəti dayandırmaq xəbərdarlığı ilə bağlı qərarını həyata keçirmək hüququndan məhrumdur. Belçika və Almaniyada isə nəzarət qurumu məlumatın silinməsi, məhv edilməsi və ya işlənilməsinə qadağa qoyulması kimi hüquqlara malik deyil. Birləşmiş Krallıq və Fransada nəzarət qurumunun mümayəndələri məhkəmə orderi olmadan fərdi məlumatların işləndiyi binalara daxil ola bilməz. Bundan əlavə, qanunverici üçün konkret tələb nəzərdə tutulmadığından əksər Aİ ölklərində şəxsi həyat və fərdi məlumatların mühafizəsinə təsir göstərən qanunvericlik aktları hazırlanarkən nəzarət qurumunun mümkün rəy və tövsiyələri nadir hallarda nəzərə alınır.
hüquqları və qanunvericilik öhdəlikləri olan 16 torpaqdan ibarət federal dövlətdir. Dövlətin ali səlahiyyətləri federal və torpaq hökumətləri arasında bölünmüşdür. İdarəçiliyin bu cür federal sistemi öz təsirini fərdi məlumatların mühafizəsinə nəzarətdədə göstərir. Almaniyada fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə qanunlar və tənzimləmələrlə uyğunluğa nəzarət etməyə məsul olan müxtəlif qurumlar mövcuddur. Almaniyada inzibati tapşırıq və fəaliyyətin əksər hissəsi dövlət səviyyəsində həyata keçirilir və fərdi məlumatların mühafizəsi sahəsində qanunlarla uyğunluğa nəzarət dövlət hakimiyyətinin səlahiyyətidir. Bu funksiya müstəqil nəzarət qurumlarına ‐ fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə müvəkillərə həvalə edilmişdir. Fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə Federal Müvəkkil dövlət qurumları və təşkilatları, o cümlədən yerli hökumət qurumları üzərində nəzarət hüququnu həyata keçirir. 1978‐ci ildə təsis edilmiş Federal Müvəkkil vəzifəsinə namizəd Almaniya Federal Hökuməti tərəfindən irəli sürülür, Parlament tərəfindən beş il müddətinə seçilir. 2006‐cı ildə Alman İnformasiya azadlığı Aktının qəbul edilməsindən sonra Federal Müvəkkil Fərdi məlumatların mühafizəsi və informasiya azadlığı üzrə Federal Müvəkkil adlanmağa başlamışdır. Federal hökumət nəzarəti altında federal qurumlar və digər dövlət orqanlarının fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə qanunlar və tənzimləmələrinə riayət Federal Müvəkkil tərəfindən nəzarət olunur. Federal nazirliklər, Federal Məşğuliyyət Agentliyi və digər federal agentliklər, Federal Sərhəd Polisi və Almaniya Federal Polisi Fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə Federal Müvəkkilin nəzarətindən azad olan dövlət təşkilatlarıdır. Federal Müvəkkil ildə iki dəfə öz fəaliyyəti barədə hesabat verir. Əksər torpaqlarda nəzarət fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə müvəkkillər tərəfindən həyata keçirilir. Məsələn Şimali Rayn Vestfaliya torpağında dövlət sektoru üzərində nəzarət Şimali Rayn Vestfaliya Fərdi məlumatların mühafizəsi və informasiya təhlükəsizliyi üzrə Müvəkkilə məxsusdur. Sözügedən torpaqda dövlət qurumlarına nazirliklər, gənclər üçün rifah ofisləri, polis idarələri, məktəblər, bələdiyyə xəstəxanaları, əmanət bankları, Sənaye və Ticarət Palataları və s. daxildir. Fərdi məlumatların mühafizəsi və informasiya təhlükəsizliyi üzrə Müvəkkil həmçinin Şimali Rayn Vestfaliyada inzibati funksiyalar həyata keçirən təsisatlar olaraq parlamentə, məhkəmələrə, prokurorluq orqanlarına nəzarət edir. Özəl sektorda fərdi məlumatların mühafizəsi üzərində nəzarət torpaqların səlahiyyətinə aid olsa da, telekommunikasiya və poçt xidmətləri şirkətləri istisna təşkil edir. Bu cür şirkətlərə nəzarət hüququ federal hökumət tərəfindən təyin edilən Fərdi məlumatların mühafizəsi üzrə Federal Müvəkkilə məxsusdur. Biznes şirkətinə onun mənzil‐qərərgahının yerləşdiyi bölgə üzərində yurisdiksiyaya malik olan qurum tərəfindən nəzarət edilir.
Ofisi (İMO) rəsmi informasiyanın açıqlığını və fərdi məlumatların mühafizəsini təşviq edən müstəqil qurumdur. İMO fərdi məlumatları toplayan, istifadə edən və saxlayan təşkilar və fərdlərə nəzarət etmək üçün cinayət mühakiməsi, qeyri‐cinayət məcburi tədbirləri və auditdən istifadə edir. O, həmçinin məlumatı işləyənə pul cəriməsi bildirişi göndərmək hüququna malikdir. İşin hallarından asılı olaraq İMO bu tədbirlərin kombinasiyasından da istifadə edə bilər. Bunlardan başqa İMO: təşkilatlara İMO‐nu müəyyən müddət ərzində informasiya ilə təmin etmək tələbini özündə əks etdirən informasiya bildirişləri göndərmək; Yüklə 0,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|