Resmi İdeoloji ve yargisal aktiVİzm nilüfer coşkun öZ
Yüklə 292,06 Kb. Pdf görüntüsü
|
Nilüfer COŞKUN DÜHFD, Cilt: 22, Sayı: 36, Yıl: 2017, s. 59-86 73
toplumsal güçlerin yaşam ifadesi değil, planlanmış bir düzenin bünyesindeki kuralsızlık olarak görmektedir. 55 Burke’nin “bir devleti inşa etmek, restore etmek ya da iyileştirmek -herhangi başka bir deneyimsel bilimde de olduğu gibi- a priori öğretilemez ve bize bu pür pratik olan bilim konusunda ders verebilecek deneyim, sadece kısa bir geçmişe sahip olan bir deneyim olmamalı” cümlesinde ifade bulan ideoloji aristokratik idarenin meşrulaştırılmasına ve aristokrasi ve bürokratik muhafazakârlarla gerilimli bir ilişki içinde bulunan burjuva tabakasının toplumsal taşıyıcılarının olduğu tarihselci muhafazakarlık görüşüdür. 56
bilimsel siyaseti, parlamentolarla, seçim sistemleriyle ve uluslararası kurumlarla siyasi mücadelenin gerçek sahnesini oluşturan burjuva öğretisi 57 , liberal-demokrat burjuvazi konumlandırılır. 58 Kapitalist teorinin 59 karşısında, proletarya sınıfını evrensel sınıf olarak nitelendiren ve üretim ve mülkiyet ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi yoluyla proletaryanın, başlarda burjuva devlet aygıtının yerine başkaca bir devlet
55 Mannheim, s. 142. 56 Mannheim, s. 143. 57 Modern burjuvazi, oluşumu gereği başından beri çift yönlü bir toplumsal kökene sahiptir. Bir yanda bizatihi sermayenin taşıyıcıları, diğer yanda ise tek sermayeleri eğitimleri olan bireyler. Bu yüzden eğitimli sınıftan ve sermaye sınıfından ayrı bahsedilmektedir. Bkz. Mannheim, s. 180. 58 Mannheim, s. 145; Burjuva demokrasisinin ayrıntılı eleştirisi için Bkz. Althusser,
Louis (Çeviren: Alp Tümertekin): İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, İthaki Yayınları, 3. Basım, İstanbul 2008, s. 11-59. Althusser, Lenin’in “burjuva demokrasisi, burjuvazinin diktatörlüğüdür” sözünü örnekleyerek bu akımın emekçiler bakımından ciddi sorunların merkezinde olduğunu savunmuştur. 59 Liberal / kapitalist ekonomi, özel mülkiyete ve mallarla hizmetlerin gönüllü şekilde değişimine dayanan bir mübadele sistemi olmasının yanında üretimi ücret-emek ilişkisi doğrultusunda gerçekleştiren işletmelerin varlığını öngören bir istihdam sistemidir. Bu da belirli bir azınlığa -sermaye sahipleri ile onların temsilcilerine- özel amaçlarının karşılanmasında kullanabileceği etkili bir yönetim yetkisi vermektedir. Başka bir deyişle, piyasanın önemi kadar liberal düşünürlerin otoriter damgasını yapıştırmaya hazır oldukları kurumlar olan şirketlerin oynadıkları rol de büyük önem arz eder. Kapitalist ekonomi modeli ile liberal demokratik devlete dair farkların yer aldığı örnek için de ayrıca bkz. Bowls, Samuel / Gintis, Herbert (Çeviren: Osman Akınhay): Demokrasi ve Kapitalizm, Ayrıntı Yayınları, 1. Basım, İstanbul 1999, s. 128-129, 167.
Resmi İdeoloji ve Yargısal Aktivizm DÜHFD, Cilt: 22, Sayı: 36, Yıl: 2017, s. 59-86 74
aygıtı koyarak, sonrasında devlet iktidarının yıkılışını sağlamak için iktidarı ele geçirmesini savladığı sosyalist teori yer alır. 60
Meşrulaştırma İşlevi Olarak İdeoloji İdeoloji sosyal düzlemde en basit anlaşılış şekliyle katı fikir kümelerinden oluşmaktadır. Bunun yanında iktidar meselelerine ilişkin önemli bir kavram olduğu da su götürmez bir gerçektir. İdeolojinin hâkim toplumsal grup veya sınıfın iktidarını meşrulaştırmakla ilişkisi olduğu veya tahakküm ilişkilerini sürdürmeye hizmet eden asli unsurlardan bir olduğu ideolojinin muhteviyatına dair görüşlerden en çok kabul edilenidir. 61 Egemen iktidar meşrulaştırma sürecini ideolojik bağlamda altı farklı strateji kullanarak yapar. 62 Öncelikle kendine yakın inanç ve değerlerin tutunmasını sağlar, bu tür inançları kendinden menkul ve görünüşte kaçınılmaz şekilde doğallaştırarak ve evrenselleştirerek kendisine meydan okumaya kalkışan fikirleri karalar. 63 Daha sonra ise rakip düşünce sistemlerini, açığa vurulmayan ama sistemli bir mantıkla dışlayarak, toplumsal gerçekliği kendine uygun yollarla çapraşıklaştırır. 64
ideolojisinin devletin organlarına yansıyış şekli, şiddeti ve derecesi demokrasi ve hukuk açısından büyük önem arz etmektedir. (Siyasal) ideolojinin devlet organlarına tezahürü farklı şekillerde olmaktadır. Bu tezahürlerden ilki, farklı
partilerden oluşan
parlamentoların siyasal niteliğinden kaynaklı olarak, asli düzenleme yetkisini hukuksal endişelerin yanında politik amaçlara hizmet edecek şekilde kullanarak anayasanın ilke ve kurallarına aykırılık durumu meydana getirmesi ihtimalidir. Bu ihtimalde, yasama işlemlerinin anayasa yargısı tarafından denetlenmesi hususu gündeme gelmektedir. Bu tezahürün ikinci görünümü, anayasa yargıcının yasama işleminin anayasa ilke ve kurallarına aykırı olup olmadığını tespitte izleyeceği yolda, yorum yönteminde kendini gösterir. Anayasa yargıcı anayasa kuralını
60 Sosyalizmin ve komünizmin sosyalist teori olarak tek başlıkta yer verilmesinin nedeni, tarihsel olguların çokluğundan ziyade modern düşünceyi özsel olarak belirleyen eğilimsel karşıtlıkların olmasıdır. Bkz. Mannheim, s. 147. 61 Eagleton, s. 23. 62 Eagleton, s. 23. 63 Eagleton, s. 23. 64 Eagleton, s. 24. Yüklə 292,06 Kb. Dostları ilə paylaş:
|