|
Rəyçilər Ə. A. Sadıqov T.Ə. Sadıqov
130
Birinci halda:
müsbət fərq
223.2
saylı “Bank hesablaşma hesablan” hesabının debeti 801
saylı “Ümumi mənfəət (zərər)” hesabının krediti
mənfi fərq
801 saylı “Ümumi mənfəət (zərər)” hesabının debeti
223.2
saylı “Bank hesablaşma hesablan” hesabının krediti
İkinci halda:
müsbət fərq
223.2
saylı “Bank hesablaşma hesabları” hesabının debeti 332
saylı "Məzənnə fərqləri üzrə öhdəlik" hesabının krediti
mənfi fərq
332 saylı "Məzənnə fərqləri üzrə öhdəlik" hesabının debeti
223.2
saylı “Bank hesablaşma hesabları” hesabının krediti
İkinci halda məzənnə fərqinin qalığı ilin axırında 332 saylı "Məzənnə fərqləri
üzrə öhdəlik" hesabından 801 saylı “Ümumi mənfəət (zərər)” hesabına silinir və
ona aşağıdakı mühasibat yazılışı tərtib olunur:
332 saylı "Məzənnə fərqləri üzrə öhdəlik" hesabının debeti 801 saylı
“Ümumi mənfəət (zərər)” hesabının krediti, yaxud 801 saylı “Ümumi mənfəət
(zərər)” hesabının debeti 332 saylı "Məzənnə fərqləri üzrə öhdəlik" hesabının
krediti Bu əməliyyatın yeni bir qaydasını (şərtini) mütəxəssislərin nəzərinə
çatdıraq: məzənnə fərqi digər növ gəlir və xərclərdən ayrı "Məzənnə fərqi" analitik
hesabında uçota alma bilər.
Yoxlama anında müvəkkil bank hər şeydən əvvəl mütləq satılmayan valyuta
daxilolmalarından əldə edilən məbləği təşkilatın cari valyuta hesabına köçürür. Bu
cür köçürmələrə daxili valyuta bazarından alınmış valyuta, ezamiyyə xərci üçün
əvvəlcədən cari valyuta hesabından götürülmüş, lakin istifadə olunmadığına görə
müvəkkil banka təhvil verilmiş nağd xarici valyuta, ezamiyyə xərclərinin ödənilməsi
üçün satışdan müvəkkil banka verilmiş xarici valyuta daxildir.
' Respublika təşkilatının vasitəçi təşkilat vasitəsilə öz məhsulunu ixrac etməsi
hallarında sözügedən əməliyyatdan olan gəlirin bir hissəsi vasitəçi təşkilat
tərəfindən onu ixrac edənin - malgöndərən təşkilatın cari valyuta hesabına
köçürülməlidir.
Mütləq satışdan daxil olan məbləğlər həmin satış aparılana qədər tranzit
valyuta hesabında saxlanılır. Valyuta daxilolmalarının
131
mütləq satışı aparılan kimi yerdə qalan məbləğ 223.2 saylı "Bank hesablaşma
hesabları" hesabına köçürülür.
Müştərinin tapşırığına əsasən, tranzit valyuta hesabından mütləq satılan
artıq xarici valyuta manata satıla bilər.
Mütləq satış aparılana qədər tranzit valyuta hesabından yükün daşınmasına,
sığortalanmasına, ekspedisiyasına görə qeyri-rezidentlə- rə, həmçinin göstərilən
əməliyyatlar xarici dövlətlərin ərazisində, eləcə də beynəlxalq tranzit
yükdaşımasında həyata keçirilən hallarda rezidentlərə də ödənilə bilər. Bu cür
proses ixrac kömrük rüsumları və gömrük əməliyyatları, həmçinin müvəkkil bankın
xeyrinə komisyon haqları üzrə də yerinə yetirilə bilər.
Təşkilatın 223.2 saylı "Bank hesablaşma hesablan" hesabına tranzit
hesabdan mədaxil olunan və bilavasitə cari hesaba köçürülən məbləğlər daxil olur.
Qüvvədə olan qanunvericiliyə və respublika Mərkəzi Bankının təyin etdiyi qaydaya
uyğun, həmçinin valyutanın könüllü satışı hallarında əmələ gələn bütün
hesablaşmalar cari valyuta hesabından aparıla bilər.
Nağd xarici valyuta ancaq xarici ölkələrə ezamiyyə üçün verilir. Müstəsna
hallarda Mərkəzi Bankın icazəsi ilə digər məqsədlərə də xarici valyuta verilə bilər.
Mərkəzi Bankın icazəsi ilə təşkilat rezident üçün müəyyən məqsədlər,
xüsusilə: nümayəndəliyin saxlanması, təsərrüfat fəaliyyətinin həyata keçirilməsi,
tikinti obyektləri üzrə işlərin aparılması üçün xaricdə də valyuta hesabı açıla bilər.
Bu cür vəsaitlərin uçotunu aparmaq üçün 223.2 saylı "Bank hesablaşma hesabları"
hesabından istifadə edilir.
Təyin olunmuş smeta dairəsində hüquqi şəxsin-rezidentin cari valyuta
hesabından xaricdəki valyuta hesabına vəsait köçürülə bilər.
Pul vəsaitinin qeyri-rezidentin bankında saxlanılmasına görə faiz kimi, eləcə
də əvvəllərdə götürülmüş və səhv silinmiş vəsaitlər də xaricdəki valyuta hesabına
daxil ola bilər.
Xaricdəki valyuta hesabından vəsaitin silinməsinə də məhdudiyyət
qoyulmuşdur. Bu hesabdan əsasən respublikada yerləşən cari valyuta hesabına pul
köçürməsi, nümayəndəliyin saxlanması üzrə xərclərin ödənilməsi (binanın icarəsi,
kommunal ödənişləri və i.a.), bank hesabının aparılması üzrə bankın
qeyri-rezidentə göstərdiyi xidmətin ödənilməsi, kontragentə səhv köçürülmüş
məbləğin qaytarılması aparıla bilər.
Dostları ilə paylaş: |
|
|