Saodat toxirovna toshaliyeva r e k r u t m e n t

3.3.1-rasm. Ish saytlarining an'anaviy tuzilishi 
Eng mashhur mahalliy va xorijiy ish saytlari 3.3.2-rasmda keltirilgan. 
3.3.2-rasm. Ish saytlariga misollar 
O‘zbekiston saytlari 
Xorijiy saytlar 
www.hh.uz
  
www.rabota.uz
  
www.myjobs.uz
  
www.superjob.uz
  
www.uzjobs.uz
 
www.ishkop.uz
 
www.resume.uz
 
www.monsterboard.com
www.monster.com
  
www.bluesteps.com
 
www.job-hunt.org
 
www.cj.com
 
www.flipdog.com
  
www.EuRabota.com
 
www.ejob24.ru
 
Rossiya saytlari 
www.avito.ru
  
www.career.ru
  
www.careerclub.ru
  
www.headhunter.ru
  
www.job.ru
  
www.joblist.ru
  
www.jobsmarket.ru
  
www.rabota.ru
  
www.superjob.ru
  
www.trudvsem.ru
  
www.zarplata.ru
 

---

59 
Ish saytlarining mashhurligiga ta'sir ko‘rsatadigan asosiy omillar 
orasida jalb qiladigan bo‘sh ish o‘rinlari (ularga munosib ish qidiruvchilar 
javob beradi) va nomzodlarning yuqori sifatli rezyumelarini e'lon qiladigan 
ish beruvchilarning ko‘lami va HR-brendini ajratib ko‘rsatish mumkin. 
So‘nggi yillarda, chet ellik rekruterlarning kuzatuvlariga ko‘ra, bir 
qator ko‘rsatkichlar bo‘yicha nomzodlarning manbai sifatida ish saytlari 
ijtimoiy tarmoqlar va ish beruvchilarning martaba portallariga yo‘l bera 
boshladi. Gap shundaki, ish saytlari eng ko‘p talab etiladigan bo‘sh ish 
o‘rinlarining asosiy parametrlariga javob bermaydigan murojaat 
qiluvchilarning rezyumelari bilan to‘lib ketgan. 
Shuni ham ta'kidlash kerakki, butun Rossiya bo‘ylab ishlaydigan 
Internet saytlariga qo‘shimcha ravishda, ko‘proq ixtisoslashgan saytlar 
paydo bo‘lmoqda (masalan, maxsus dasturlarni ishlab chiquvchilar 
(www.plm-forum.ru/forum) yoki stomatologlar (www.stomarticle.ru) yoki 
mintaqaviy saytlar. Maqsadli auditoriyani toraytirish bilan, bunday saytlar 
umumdavlat saytlariga qaraganda samaraliroq bo‘lishi mumkin, shuning 
uchun rekruterlar Internetda to‘g'ri nomzodlarni qidirishda buni hisobga 
olishlari kerak. 
Mahalliy rekruterlar quyidagi qidirish mexanizmlaridan eng faol 
foydalanadilar: Google, Yandex, Mail, Bing va Yahoo! So‘nggi yillarda 
texnologiya qidiruv so‘zlarini ma'lum belgilar bilan (mantiqiy operatorlar) 
kombinatsiyalangan holda kiritishni o‘z ichiga oluvchi "Boolean search" 
texnologik jihatdan rekruterlar orasida alohida mashhurlikka erishdi. 
Bundan tashqari, rentgen qidiruvi texnologiyasi rekruter uchun foydali 
bo‘lishi mumkin - qidiruv tizimlari (Google, Yandex va boshqalar) 
yordamida ma'lum bir veb-saytda qidirish usuli. Masalan, LinkedIn-da 
ushbu qidiruv vositasidan foydalanganda, rekruter foydalanuvchi 
profillarini tanlashga ega bo‘ladi, hatto ular uning kontaktlar tarmog'iga 
kirmasa ham. Va rezyumeni umuman joylashtirilmaydigan Twitter-da, X-
Ray search sizga so‘z va iboralarni moslab kerakli odamni topishga yordam 
beradi. 
O‘z navbatida, professional Internet hamjamiyatlarining veb-saytlari 
muloqot va tajriba almashish, professional aloqalar tarmog'ini kengaytirish, 
shuningdek, professional sohadagi muhim voqealar haqida ma'lumot olish 
uchun on-layn maydonb\ sifatida yaratiladi va foydalaniladi. 
Professional onlayn hamjamiyatlarning uch turini ajratish mumkin: 
1) turli kasb vakillarini birlashtiruvchi tarmoq. Bunday tarmoqda 
bo‘sh ish o‘rinlarini qidirish muhim ahamiyatga ega. 
Maqsadli auditoriya: rekruterlar; ishlaydigan mutaxassislar; talabalar. 

---

60 
Masalan, kasbiy tarmoqlar orasida global etakchi Amerikaning 
LinkedIn tarmog’i hisoblanadi. Ikkinchi o‘rinda frantsuz Viadeo, uchinchi 
o‘rinni DACH mintaqasini egallagan Xing egallaydi. Rossiyada eng 
mashhurlari "Moy Krug”, «Professionalы.ru». 
2) kasbiy rivojlanishga yordam berish uchun tashkil etilgan 
mutaxassislarning tarmoq hamjamiyati. Maqsadli auditoriya ma'lum bir 
kasb vakillari bilan cheklangan. 
Masalan, ayrim sohalar vakillari uchun: 
- qurilish va arxitektura (
www.job.stroi.ru
); 
- 
oziq-ovqat 
mahsulotlari 
(
www.foodpages.ru/vacancy, 
www.conditer.ru
); 
- marketing (
www.4p.ru, www.mediaJOBS.ru, www.marketologi.ru
); 
- tibbiyot, sog'liqni saqlash, farmatsevtika (
www.doctornarabote.ru, 
www.it-med.ru/job, www.medlinks.ru, www.zdrav.ru, www.imedicina.ru, 
www.ivrach.com
); 
- sanoat (
www.prompages.ru/vacancy
); 
- sayyohlik sohasi (
www.ATWork.ru, www.tours.ru/job
); 
- audit, moliyaviy va bank faoliyati (
www.finstaff.ru, www.bankir.ru
); 
- xavfsizlik va aloqa (
www.radiooxrana.ru
); 
- xodimlar bilan ishlash (
www.hr-hunter.com, www.trainings.ru
); 
- 
axborot, 
telekommunikatsiya 
va 
media 
texnologiyalari 
(
www.itjobs.ru, www.jobit.ru, www.habrahabr.ru
). 
Vaqt o‘tishi bilan ushbu saytlarning ba'zilari munozara maydonchalari 
va axborot portallari, ish qidirish va rezyume xizmatlarini taklif etadigan 
turli xil ish saytlariga aylandi. Masalan, www.petroleumengineers.ru (neft 
va gaz sanoati) va www.ITMozg.ru (IT-sanoat) shunday yo‘l bilan 
rivojlanmoqda. 
3) iste'molchilarga mutaxassislar, ularning malakalari, ular 
ko‘rsatadigan xizmatlar va hokazolar to‘g'risida ma'lumot beradigan 
professional hamjamiyat. Ikkinchi turdagi jamiyat kabi, ushbu veb-
manbalarning har biri ma'lum bir kasbga bag'ishlangan. Asosiy xususiyat 
shundaki, u mutaxassislar bilan ularning xizmatlaridan foydalanuvchilar 
o‘zaro aloqalarini axborot bilan ta'minlashga mo‘ljallangan. Maqsadli 
auditoriya nafaqat professionallar, balki iste'molchilarni ham o‘z ichiga 
oladi. Jamiyatning bu turi nomzodlarni topishda bevosita vosita sifatida 
emas, balki kasbning o‘ziga xos xususiyatlarini, sohadagi voqealar va 
tendentsiyalarni tushunish uchun foydalidir.
Bundan 
tashqari, 
ijtimoiy 
tarmoqlarda 
(masalan, 
vk.com/turbinist_club) ko‘plab professional guruhlar va jamoalar mavjud. 

---

61 
Ijtimoiy tarmoqlar mavjud bo‘lgan 10 yildan kam vaqt ichida ularning 
manbalari nomzodlarni qidirishning texnologik jarayonining ajralmas 
qismiga aylandi. Nomzodlarning manbai sifatida onlayn hamjamiyatlarning 
samaradorligi va ahamiyati turlicha. An'anaviy ravishda ijtimoiy 
tarmoqlarni quyidagi parametrlar bo‘yicha tasniflashingiz mumkin: 
- jamoat maqsadlari (martaba, aloqa, sevimli mashg'ulotlar). Masalan, 
Instagram o‘zlarining rasmlari va videolarini dunyo bilan baham ko‘rishi 
uchun faqatgina manba sifatida joylashtirilgan. Va LinkedIn g’oyasi - bu 
professional ijtimoiy tarmoq, unda siz hamkasblar va sheriklar bilan 
bog'lanishingiz, ekspertlar maslahatlarini olishingiz, ish topishingiz yoki 
nomzod topishingiz mumkin; 
- maqsadli auditoriya. Masalan, yuqori darajali menejerlar va yuqori 
malakali 
mutaxassislarni, 
shu 
jumladan 
ingliz 
tilini 
biladigan 
mutaxassislarni LinkedIn, ijodiy kasblarning vakillarini - Facebookda, 
"VKontakte" da boshlang'ich va ikkinchi darajali mutaxassislarni, va 
freelancerlarni - 
www.fl.ru
kabi maxsus mustaqil saytlarda izlash kerak, 
degan fikr paydo bo‘ldi. 
- geografik qamrov. Alohida davlatlar va mamlakatlar guruhlarini 
qamrab oladigan ijtimoiy tarmoqlar mavjud, masalan, renren.com eng katta 
Xitoy ijtimoiy tarmog'i va shuningdek dunyoning yetakchilari bor, masalan 
Facebook va Twitter; 
- qidiruv vositalari va texnologiyalarining o‘ziga xosligi. 
Rekruter shuningdek ijtimoiy tarmoqlarda o‘z profilini yaratishi va 
doimiy ravishda yangilab turishi kerak. Profil professional darajada boy va 
kelajakdagi maqsadli auditoriya uchun qiziqarli bo‘lishi kerak.