Sarkoidozlu hastalarin izleminde inflamatuar belirteçleriN Önemi
Yüklə 252,41 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şekil 2: Sarkoidozdaki IL2R, CRP ve SAA aktivite belirteçlerinin patogenezdeki yeri
- Tablo 2: Sarkoidozda araştırılan aktivite belirteçleri KLİNİK SERUM BAL
- Makrofaj ve granülom ilişkili markırlar
- Ekstrasellüler matriks ile ilişkili markırlar
- Tablo 3: Sarkoidozda aktivite belirteçleri, bunların kaynağı ve klinik önemi: Aktivite belirteçleri Kaynağı Klinik önemi
- SARKOİDOZDA KLİNİK GİDİŞ VE PROGNOZ
- Akut sarkoidoz;
polimorfizm mevcuttur (18). Pürün metabolizması ürünü olan ve hücresel immünitenin belirleyicisi olan adenozin deaminaz (ADA) ölçümünün ise aktif ve inaktif hastalığı ayırmada neopterin, ACE gibi aktivite belirteçlerinden daha üstün olduğu gösterilmiştir. Sarkoidozda hem BAL hem de serumda yüksek ADA değerleri bildirilmiştir, fakat sensitivitesinin ve spesifitesinin düşük olması nedeniyle klinik kullanımı sınırlıdır (19). Son yapılan çalışmalarda IgE’nin kronik sarkoidoz için prognostik faktör olup olmadığı tartışılmaktadır. Sarkoidoz, lezyonun olduğu bölgede bilinmeyen bir ajana karşı hiperimmün yanıtla karakterize bir hastalıktır. İnflamatuar bir ajana karşı monosit-makrofaj aktivasyonu olur ve tümör nekroz faktör-α (TNF-α), interlökin (IL) gibi sitokinler oluşur (20). IL–1 ve IL–6, C- reaktif protein (CRP) ve serum amiloid A (SAA) gibi akut faz proteinlerinin oluşumunu stimüle ederler. CRP sistemik inflamasyonun stabil bir markırı olarak gösterilmektedir (21, 22). Drent ve Arkadaşları, az hassas CRP metodu ile CRP’de hafif yükselmenin sarkoidozla ilişkili olduğunu gösterdiler. Yüksek hassas CRP (hs-CRP) doğru şekilde takip edilirse CRP’ deki hafif yükselmeleri de anlamlı bulmakla birlikte hs-CRP’ yi değerlendiren çalışma yoktur (23). SAA artışı tek başına sarkoidoz aktivitesi ile ilişkili bulunmuştur. SAA, kortikosteroid gibi immunsupresif ilaç kullanımında daha az hassas gözükmektedir, bu yüzden hastaların takibinde önemlidir (21). Aktive monosit-makrofajlardan salınan IL–1 ve IL–6 aynı zamanda IL–2 üretimini stimüle ederler. IL–2 üretimi T hücre aktivasyonuna sebep olur. Aktive T hücreleri yüzeyinde IL–2 reseptörü (55-kDA/ 75-kDA heterodimer) mevcuttur ve 55-kDA zincirine çözünebilir IL–2 reseptörü (sIL2R) denir. sIL2R’ün aktif sarkoidozlu olgularda arttığı bildirilmiştir (6, 19). (Şekil-2). Stimulus Monosit-makrofaj Sitokinler TNFγ
aktivasyonu IL’ler IL-1,IL-6 Hepatik akut IL-2 faz reaktanları artar T hücre CRP, SAA IL-2 reseptörü belirir Şekil 2: Sarkoidozdaki IL2R, CRP ve SAA aktivite belirteçlerinin patogenezdeki yeri 9
Sarkoidozda araştırılan aktivite belirteçleri Tablo 2’de, kaynağı ve klinik önemi Tablo 3’de özetlenmiştir. (24) Tablo 2: Sarkoidozda araştırılan aktivite belirteçleri KLİNİK SERUM BAL Ateş
Üveit Eritema nodosum Lupus pernio Makulopapüler döküntü Poliartralji Splenomegali Progresif semptomlar Akciğer radyolojisinin bozulması Akciğer fonksiyonlarının kötüleşmesi Pozitif Ga 67 sintigrafisi
ACE
Kalsitiriol/Hiperkalsemi Lizozim
Karboksipeptidaz Termolizin benzeri metallopeptidaz Neopterin
IgE
β2 mikroglobülin Çözünebilir IL reseptörleri Adenozin deaminaz INFγ
İmmün kompleksler Hipergammaglobinemi Ekstrasellüler matriks ile ilişkili markırlar PCP-3
Hiyaluronan Fibronektin Lenfositler CD4/CD8 oranı Kollagenaz PCP-3
Hiyaluronan Fibronektin Vitronektin 10
Tablo 3: Sarkoidozda aktivite belirteçleri, bunların kaynağı ve klinik önemi: Aktivite belirteçleri Kaynağı Klinik önemi Kalsiyum
Kalsitriol ACE
Lizozim Neopterin Beta 2 mikroglobülin sIL–2
ADA Prokollajen peptid III Fibronektin Kollajenaz Elastaz Solubl CD27 sIL-6R SCAM–1
Aşırı kalsitriol üretimi Alveolar makrofajlar, T lenfosit Epiteloid hücre, makrofaj Epiteloid hücre, makrofaj Aktive monosit/makrofaj Aktive lenfosit Aktive lenfosit, monosit/alveolar makrofaj Lenfosit
Karaciğer hücresi, fibroblast Aktive alveolar makrofaj, karaciğer hücresi Nötrofil Nötrofil
T lenfosit T lenfosit, makrofaj Alveolar makrofaj, lenfosit +++
++ +++
+ + 0 ++ 0 + + + 0 + 0 + SARKOİDOZDA KLİNİK GİDİŞ VE PROGNOZ Sarkoidoz birden çok organ ya da sistemi tutabilir. En sık akciğer (%90) tutulumu görülmekle beraber sırasıyla; periferik lenfatikler (%50–75), cilt (%60–80), karaciğer (%60– 80), göz (%17), dalak (%15), kemik (%1–35), tükrük bezleri (%5), kalp ve eklemler (%30) de tutulur. Morbidite ve mortaliteden başlıca sorumlu en sık tutulan organ olan akciğerdir (25). Öksürük ya da nefes darlığı en çok saptanan semptomdur, %30–60 hasta ise asemptomatik olup akciğer grafisindeki lezyonlar rastlantısal olarak tespit edilir. Sarkoidozda klinik gidiş ve prognoz değişkendir. Hastaların 1/3’ünde spontan remisyon saptanır fakat %10–30 olguda gidişat kroniktir (26, 27). Klinik olarak hastalığın başlangıcına göre üç tip sarkoidozdan bahsedilir: (24) 1. Akut sarkoidoz; başlangıç anidir ve bu tip Afrika kökenli Amerikalı’lardan çok Kafkas ırkında izlenir. Löfgren sendromu bilateral hiler lenfadenopati, artrit, eritema nodozum ve sıklıkla konstitüsyonel semptomlarla karakterizedir. Eritema nodozum genellikle alt ekstremitelerde, birkaç santimetre büyüklükte, kırmızı ve hassas nodüllerdir. Artrit şiddetli 11
Yüklə 252,41 Kb. Dostları ilə paylaş:
|