Cavab:
Müşriklərin öz şirkləri üçün nə sağlam əqli dəlilləri, nə də elçilərdən dəlilləri yoxdur. Allah əqli
dəlillərlə müşriklərin şirklərini batil etmişdir. Uca Allah buyurur:
De: “Bir deyin görək, sizin Allahdan başqa tapındıqlarınız yer üzündə nə yaratmışlar?
Yoxsa onların göylərin (yaradılmasında) bir şərikliyi var? Əgər doğru danışanlarsınızsa,
mənə bundan əvvəl (nazil olmuş) bir kitab və ya elmdən qalan bir əsər gətirin”
21
Bu əqli və qəti dəlildir ki, həqiqətən Allahdan başqa ibadət edilən hər şey batildir. Əgər onlar bir
şey yarada bilmirlərsə, onların məxluqları onlara heç bir kömək edə bilməzlər. Yalnız buna qadir
olan tək Allahdır. Onlara (ilahlara) ibadət etmək nəyə lazımdır?
Sual 18.
(Bu dində) tövhidin önəmi nədir?
Cavab:
Əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi, tövhid - ən birinci vacib olan şeydir. Allah heç kimdən ondan
başqasını qəbul etməyəcək.
Dördüncü dərs
İmanın altı şərtində səhih əqidə
Sual 19.
İmanın altı ərkanı hansılardır?
Cavab:
1. Allaha iman
2. Onun mələklərinə iman
3. Onun kitablarına iman
4. Onun elçilərinə iman
5. Axirət gününə iman
6. Qədərə iman
Sual 20.
Allaha iman nəyin üzərində formalaşmışdır?
Cavab:
O (iman), rububiyyət, üluhiyyət və ad və sifətlər tövhidində iman etməklə formalaşmışdır.
21
Əhqaf, 4
9
Beşinci dərs
Mələklərə imanda səhih əqidə
Sual 21.
Mələklərə iman nədir?
Cavab:
Onların vücudlarına iman etmək. (Quranda) zikr olunan adlarına və əməllərinə iman etmək. Uca
Allah buyurur: “Peyğəmbər öz Rəbbindən ona nazil edilənə iman gətirdi, möminlər də (iman
gətirdilər). Hamısı Allaha, Onun mələklərinə, kitablarına və elçilərinə iman gətirdilər.”
22
Səhih Muslimdə (gələn hədisdə) Cəbrail (aleyhissələm) Muhəmməddən (sallAllahu aleyhi və
səlləm) iman barəsində soruşarkən, Allah rəsulu (sallAllahu aleyhi və səlləm) dedi: “İman –
Allaha, mələklərinə, kitablarına, elçilərinə, Axirət gününə və qədərin xeyrinə və şərinə iman
etməkdir!”
Sual 22.
Quranda varid olmuş mələklərin bəzi sifətlərini zikr et.
Cavab:
Uca Allah öz kitabında onları bu cür vəsf etmişdir:
“Göylərdə və yerdə kimlər varsa, (hamısı) Onundur. Onun yanında olanlar Ona ibadət etməyə
təşəxxüs göstərmir və (bundan) yorulmurlar.Onlar gecə-gündüz, usanmadan (Onun) şəninə
təriflər deyirlər.”
23
Həmçinin Uca Allah buyurur:
“(Kafirlər): “Ər-Rəhman (Özünə )övlad götürdü!”– dedilər. O, pakdır, müqəddəsdir! Əksinə,
(o mələklər )möhtərəm qullardır.(Mələklər) Ondan qabaq danışmazlar; onlar ancaq Onun
əmrini yerinə yetirərlər.”
24
Sual 23.
Mələklərin uluhiyyətə xas olan xüsusiyyətləri varmı?
Cavab:
Xeyr! Onlar uca Allahın qullarıdır və yaratdıqları məxluqlardan bir məxluqdur. Onlar ibadət
olunmağa layiq deyillər. Uca Allah buyurur:
22
Bəqərə, 285
23
Ənbiya, 19-20
24
Ənbiya, 26-27
10
“O gün (Allah) onların hamısını toplayacaq, sonra da mələklərə buyuracaq: “Bunlar sizəmi
ibadət edirdilər?” (Mələklər) deyəcəklər: “Sən paksan, müqəddəssən! Onlar deyil, Sənsən
bizim Hamimiz! Xeyr, onlar cinlərə ibadət edirdilər. Əksəriyyəti də məhz onlara iman
gətirmişdi”.
25
Sual 24.
Onların yaradılış sifətləri necədir?
Cavab:
Səhih Muslimdə (gələn hədisdə) Aişə (Allah ondan razı olsun) dedi: “Allah elçisi (sallAllahu
aleyhi və səlləm) buyurdu: Mələklər nurdan, cinlər tüstüsüz oddam, Adəm isə sizə vəsf olunan
şeydən (palçıqdan) yaradılmışdır!”
26
Onların yaradılış sifətlərindən – onların qanadlarının olması. Onlardan iki qanadlı, üç qanadlı və
dörd qanadlı olanları vardır. Uca Allah buyurur:
“Göyləri və yeri Yaradan, mələkləri iki, üç və dörd qanadlı elçilər edən Allaha həmd olsun! O,
xəlq etdiklərindən istədiyini artırır. Həqiqətən, Allah hər şeyə qadirdir.”
27
Səhih Buxaridə İbn Məsuddan (Allah ondan razı olsun) rəvayət edilir ki, Peyğəmbər (sallAllahu
aleyhi və səlləm) Cəbraili altı qanadlı görmüşdür.
28
Sual 25.
Mələklər başqalarının cildinə girmək qüdrətinə malikdirlərmi?
Cavab:
Bəli. Allah onlara gözəl cildlərə girmək qüdrəti vermişdir. Necə ki, Cəbrail (aleyhissələm)
Məryəm üçün cavan bir insan şəklində, İbrahimə hörmətli qonaq şəklində və Lutun qövmünə
əzan endirdikdə başqa cilddə nazil olmuşdur.
Sual 26.
Allah müşriklərin “Mələklər Allahın qızlarıdır!” – sözlərini özlərinə rədd etmişdir. Bunu izah et!
Cavab:
Uca Allah buyurur:
“(Kafirlərdən) soruş: “Nəyə görə qızlar sənin Rəbbinin, oğlanlar isə onların
olmalıdır?”Yoxsa Biz mələkləri dişi yaratmışıq və onlar da (buna) şahid olublar? Həqiqətən,
onlar yalan uydurub deyirlər:“Allah doğmuşdur”. Şübhəsiz ki, onlar yalançıdırlar. Məgər
(Allah) qızları oğlanlardan üstünmü tutmuşdur? Sizə nə olub, bu necə mühakimədir
25
Səba, 40-41
26
Muslim, 2996; Əhməd, 21104
27
Fatir, 1
28
Muslim, 174 və 3232
11
