Şəkİ və onun TƏbabəT tarİxİ
Yüklə 0,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
romaşka) çiçəyini dəmləyib uşaqlara bir çay qaşığı, böyüklərə isə bir xörək qaşığı içmək məsləhətdir. Mədə-bağırsaq yara və xorasından əziyyət çəkənlərə 10 gün yeməkdən əvvəl gündə üç dəfə bir çay qaşığı reyhan şirəsi içmək məsləhətdir. Böyrəklərində daş, gəc olan xəstələrə yarpızı dəmləyib, hər gün yeməkdən əvvəl bir fincan içmək məsləhətdir. Ayaq, daban ağrısı, barmaqlar arası pıçrıq (bişməcə) olanlara cır alma və ya turş alçanı qaynadıb ağrıyan yerə yaxmaq məsləhətdir. Sonra ayağı, barmaqların arasını təmiz qurulamaq, bu müalicəni 15-20 gün yatmazdan əvvəl davam etdirmək lazımdır. Oynaqları ağrıyan, yel xəstəliyindən əziyyət çəkən xəstələrə yetişmiş tutu iri çəlləyə yığıb qıcqırtdıqdan sonra 10-15 gün axşam-səhər çəlləkdə 40-45 dəqiqə vanna etmək məsləhətdir. Mədə-bağırsaq xəstəliyi olanlara hər gün səhər tezdən acqarına tut yemək məsləhətdir. Sarılıq, qaraciyər və böyrək ağrılarından əziyyət çəkənlərə tut bəhməzi yemək məsləhətdir. Əsəbləri pozulan xəstələrə tütün (tənbəki) yarpağını və gövdəsini (özəyini) qaynadıb 10-15 gün hər axşam 30-40 dəqiqə onun suyunda ayaqlarını vanna etmək məsləhətdir. Ürəyi ağrıyan, qan təzyiqi yuxarı olan xəstələrə 10-15 gün (səhər, günorta, axşam) yeməkdən əvvəl heyva çiçəyini, heyva çöpünü dəmləyib içmək, yaxud heyva mürəbbəsi ilə çay içmək məsləhətdir. Mədə-bağırsaqda əmələ gələn yara-xoraların müalicəsi üçün darçını dəmləyib içmək məsləhətdir. Oynaqlarında şiddətli ağrıları olan xəstələrə hər gün yeməkdən əvvəl üç dəfə qaymaqçiçəyi dəmləməsini içmək məsləhətdir. Təngnəfəs (astma) xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə dağ baldırğanını maşından keçirtdikdən sonra 10- 15 gün yeməkdən əvvəl üç dəfə şirəsinə azca şəkər tozu qatıb bir fincan içmək və ya ət maşınından keçirilmiş baldırğanın özünü yemək məsləhətdir. Qan təzyiqi yuxarı olanlara hər gün yeməkdən əvvəl üç dəfə, 10-15 gün əvəliyin çiçəyini (toxumunu) dəmləyib içmək məsləhətdir. İshal xəstəliyinə tutulanlara bir həftə, gündə üç dəfə yeməkdən əvvəl daş armudun (cır, yabanı armudun) ya özünü, ya qaxını, ya da şirəsini içmək məsləhətdir. Babasil xəstəliyinə tutulanlara bir ay, hər gün yatmamışdan əvvəl yarpızın qaynadılmış suyunda vanna qəbul etmək məsləhətdir. Sinəsi bəlğəmdən tutulan adamlara bir həftə, hər gün yeməkdən əvvəl üç dəfə nar çiçəyini dəmləyib, bal ilə qarışdırıb içmək məsləhətdir. Bu qəbil müalicə üsulu sinəni bəlğəmdən təmizləyir. Sinəsi tutulan, göyöskürək və bəlğəmli xəstələrə bir həftə, hər gün yeməkdən qabaq yasəmən çiçəyini dəmləyib içmək məsləhətdir. Sinəsi bəlğəmli, qanlı öskürəyi olan xəstələrə moruq mürəbbəsini bal ilə qarışdırıb çay ilə, yaxud moruq mürəbbəsini bal ilə şərbət edib axşam yatmamışdan qabaq və səhər obaşdan acqarına bir fincan içmək məsləhətdir. Sinəsi bəlğəmli, göyöskürəyə tutulanlara dağ baldırğanının gövdəsini qaynadıb suyunu süzdükdən sonra bir həftə, gündə üç dəfə (səhər, günorta, axşam) bir fincan içmək məsləhətdir. Sarılıq xəstəliyinə tutulanlara sərçə əti və yumurtası yemək məsləhətdir. Sarılıq xəstəliyinə tutulanlara nar şirəsini qaynanmış südlə qarışdırıb içmək məsləhətdir. İshal, qarın ağrısı xəstəliyinə tutulanlara yetişmiş əzgil yemək və ya əzgili qaynadıb suyunu gündə üç dəfə yeməkdən əvvəl içmək məsləhətdir. Qızılca xəstəliyinə tutulanlara gündə üç dəfə əsməgül çiçəyi dəmləməsi içmək məsləhətdir. Diş ağrısından əziyyət çəkənlərə gündə üç dəfə ağzını qızılgül suyu ilə qarqara etmək məsləhətdir. Bu həm də dişdibi yuvaqları və dişdibi ətlərini bərkidir. Barmağına dolama çıxan adamlara sərçə və ya sığırçın ətini əzib dolama çıxan barmağın üstünə qoyub sanrımaq məsləhətdir. Bu, dolamanın sağalmasına kömək edər. Bədənindən, ayağından iy gələnlərə 10-15 gün hər gün, sonra həftəaşırı axşam yatmamışdan əvvəl təzə biyan yarpağını qaynadıb suyunda çimmək məsləhətdir. Müalicəsi effektlidir. Baş-beynində yorğunluq, yaddaş unutqanlığı əmələ gələnlərə 10-15 gün yeməkdən əvvəl, gündə üç dəfə zəfəran dəmləyib içmək məsləhətdir. Sonra bunu günaşırı davam etdirmək olar. Müalicəsi effektlidir. Öd kisəsi ağrılarından əziyyət çəkənlərə şaftalı şirəsi içmək məsləhətdir. Şəkər xəstəliyinə tutulanlara hər gün yeməkdən qabaq üç dəfə ceviz (qoz) yarpağını dəmləyib içmək məsləhətdir. Tez-tez zökəm xəstəliyinə tutulanlara axşamlar yatanda balıncının altına və ya yanına üzü qabıqdan tə- mizlənmiş sarımsaq qoymaq məsləhətdir. Belə müalicə üsulu zökəmin qarşısını alır. Təngnəfəs olanlara, nəfəs alarkən əziyyət çəkənlərə gündə üç dəfə, yeməkdən əvvəl yerkökü şirəsini bal ilə qarışdırıb ağızı qarqara etmək məsləhətdir. Yanıqdan əziyyət çəkənlərə şüyüdü narın əzib bal ilə qarışdırdıqdan sonra yaranın üstünə yaxmaq məsləhətdir. Ceviz (qoz) ləpəsini ətçəkən maşında çəkib təmiz balla qarışdırıb bir ay, gündə üç dəfə (axşam, səhər, günorta) yaxmasını yemək və ya yeməkdən əvvəl bir qaşıq qəbul etmək qan təzyiqi yuxarı olanlara çox xeyirlidir. Bu, qan təzyiqini tənzimləyir, xəstədə xoş əhvali-ruhiyyə oyadır. Oynaqlarında şiddətli ağrıları olan, həmçinin yel xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə 20-25 gün axşamlar yatmamışdan əvvəl əncir yarpağını qaynadıb suyunda çimmək və ağrı olan yerlərə əncir yarpağı qoyub sarımaq məsləhətdir. Bunu həftədə iki dəfə təkrar etmək lazımdır. Zəncirotu qönçələnəndə (yaz vaxtı) onun özəyini qoparıb acqarına südlü saplağını və gündə üç dəfə isə 5-6 zoğunu yemək məsləhətdir. Bu, qaraciyər, ürək, böyrək xəstəliklərinin müalicəsinə çox xeyirlidir. Bağayarpağı (yaz və yayın əvvəllərində) yenicə yarpaqlayanda onu dərib, xörəyə qatmaq və ya kətəsini, sıxma pencərini yemək bütün daxili xəstəliklərə müalicəvi kömək edir, həmçinin ürək ağrısının, qaraciyərin, dalağın, böyrəklərin, göz ağrısının, görmə qabiliyyətinin müalicəsi üçün də xeyirlidir. Bağayarpağı toxumunu ləklərdə əkib, ondan heç olmasa həftədə 2-3 dəfə istifadə etmək məsləhətdir. Bu, min bir dərdin dərmanıdır. Novruzun son çərşənbə axşamı yerə nəfəs, ağaclara həyat gələndə 21 mart gecə saat 12 radələrində kim tənəyin qol-budağının kəsilmiş yerindən 7 damcı su şirəsi yığıb içərsə, ömrü uzun, dərd-bezardan uzaq olar, arzu-istəyinə qovuşar. Boğazı gələn, ağrıyan adama cunanı zeytun yağında isladıb boğaza sarımaq məsləhətdir, ağrı tez keçib gedər. Sarılıq xəstəliyinə tutulanlara duzsuz xörək və çörək yemək məsləhətdir. Şəkər xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə tut yarpağını dəmləyib içmək məsləhətdir. Böyrək xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə bir həftə ardıcıl olaraq hər səhər, günorta, axşam yeməyindən qabaq kəklikotu, yarpız, sarıçiçək, bağayarpağını birlikdə dəmləyib içmək məsləhətdir. Qara nanəni dəmləyib, adət halına salıb içmək məsləhət deyil, bu, sonsuzluğa səbəb olur. Sidik kisəsindəki ağrıları azaltmaq və sidiyin ifrazını asanlaşdırmaq üçün razyana dəmləməsi içmək Yüklə 0,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|