Seleksiyasi va navshunosligidan amaliy mashg

Muhokama uchun savollar
1. D uragay u ru g ‘lar m evalarning qan d ay pishish davrida olinishi lozim ?
2. U ru g ‘la m i stratifikatsiyalashdan m aqsad nim a?
3. Stratifikatsiya tartibi va davom iyligini asosiy m eva ekinlari u ch u n keltiring.
4. D uragay u ru g ‘larni ekish va k o 'ch a tlarn i yetishtirishda q an d ay agrotexnik 
ta d b irlar q o ‘llanilishi m aqsadga m uvofiq?
5. Seleksion m ak tab , seleksion pitom nik va seleksion bog‘ tu sh u n c h alari va 
ularda ko ‘ch a tla rn i ekish sxem alarini keltiring.
9-M A SH G ‘ULOT. DURAGAY 0 ‘SIMLIKLARNI
TANLASH YA BAH О LAS 11
Darsning maqsadi: 
meva va rezavor meva o ‘simliklari belgila­
rining variatsiyasi (o ‘zgarishi) ni o ‘rganishda davom etib, m or- 
fologik belgilar bilan qimmatli xo‘jalik belgilari o ‘rtasidagi bog‘liqlikni 
o‘rganish. Ba’zi belgilarga qarab o‘rganayotgan duragay o ‘simliklari 
yaxshilarini tanlab, yomonlarini brak qilish qoidalari bilan ta ­
nishish.
Mashg‘uIot uchun kerakli jihozlar: 
urug‘li va danakli meva 
ekinlarining ko‘chatlari, nam unalari, rasmlar, jadvallar.
Asosiy tushunchalar: 
seleksion material orasidan kerakli belgi 
va xususiyatlarga ega bo ‘lgan o ‘simlik formalarini, jum ladan dura­
gay o ‘simliklarni tanlash uchun o ‘simlik holati, ko‘chatlarning 
o ‘sish kuchi, b o ‘yi, yon shoxlar va novdalar miqdori, shoxlar 
rangi, novdalarning tuklanganligi, qalinligi, o ‘simliklarning gul­
lash va hosil berish darajasi va boshqa belgilarga qarab tanlash, 
duragaylarni um um iy baholash usullari.
Pitomniklarda 
o ‘simlik holati 1—5 ball bilan baholanadi. D ura­
gay o ‘simliklar b o ‘yi rnetr va santim etrlarda o ‘lchanadi. Duragay 
o ‘simliklari o ‘sish kuchi 5 balli sistemada baholanadi.
«5» ball — a ’lo, kuchli rivojlangan;
«4» ball — yaxshi rivojlangan;
«3» ball — qoniqarli rivojlangan;
«2» ball — kuchsiz rivojlangan;
«1» ball — ju d a nim jon rivojlangan.
40

---