ahmedalhasan313.wordpress.com
43
1
Dəstəmaz Babı
Dəstəmazın hökmü
Sual 1: Namaz üçün dəstəmazın hökmü nədir?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Dəstəmaz almaq fərizədir (Allahın təyin
və təqdir etdiyi bir əməldir)”
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 961. Təhzib, hədis: 1013
Dəstəmazın fəziləti
Sual 2: Namaz üçün alınan dəstəmazdan əlavə adi hallarda dəstəmaz almaq
olarmı?
Cavab: Bu barədə Əhli-beytdən (ə.s) çoxlu hədislər varid olmuşdur. Onlardan
bəziləri aşağıdakılardır:
ahmedalhasan313.wordpress.com
44
Dəstəmazlı şəxsin günahları bağışlanar.
İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Kim ki, hədəs üçün olmasa da belə (və ya
namaz üçün olmasa da belə) dəstəmazını təzələsə, Allah onun tövbəsini istiğfar
etməsə də (bağışlanmaq istəməsə də) təzələyər (yəni elə bil ki, təzə tövbə edib)
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 996
Dəstəmazlı şəxsin hacəti qəbul edilər.
İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Həqiqətən mən çox təəccüb edirəm o kəsə ki, bir
işə başlaya (və ya iş ardınca gedə) və bu halda da dəstəmazlı ola, necə ola bilər ki,
onun hacəti (istəyi) yerinə yetməsin?! ”
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 988. Fəqih, cild 1/hədis: 816
Dəstəmazlı şəxsin yatması ibadətdir.
İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Kim ki, pak olandan (dəstəmaz alandan) sonra
yatağında yerləşib yatsa, onun yatağı səcdə etdiyi yer kimidir və birdən əgər
yadına düşsə ki, dəstəmaz almayıb, bəs gərək öz üstündə olan paltardan
təyəmmüm alsın. Belə olan sürətdə, həmişə Allahın (əzzə və cəllə) zikr etdiyi
namazlarda olar.”
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 1001. Fəqih, cild 1/hədis: 1353
Və daim dəstəmazlı olmağın müsəlmanlar üçün bir çox digər xeyir və savabları da
vardır.
Dəstəmazsız namazın batil olması
Sual 3: Əhli-beytə (ə.s) düşmən olanların yanında dəstəmaz almaq təhlükəli
olarsa, dəstəmazsız namaz qılmaq olarmı?
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: “Subhanallah! Məgər dəstəmazsız namaz
qılan kəs qoxmurmu ki, yer onu udsun?! ”
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 969. Fəqih, hədis: 1128
Dəstəmazın tarixçəsi
Sual 4: İslam Dininin dini rituallarından və vacibatlarından olan Dəstəmaz
Almaq məsələsi nə zamandan və necə başladı?
ahmedalhasan313.wordpress.com
45
Cavab: İmam Cəfəri Sadiq (ə.s) buyurur: Rəsulullah (s.ə.v.v) buyurur: “O vaxt ki,
məni Meraca (göylərə) apardılar, Uca Allah mənə vəhy etdi: “Ey Muhəmməd! Sad
bulağına en (yaxınlaş), məsacidlərini (dəstəmaz üzvlərini) yuyub pak elə və Rəbbin
üçün namaz qıl. İmam (ə.s) buyurdu: Bəs Allahın Rəsulu (s.ə.v.v) Sad bulağına
yaxınlaşıb, sağ əlini suya tərəf uzatdı, onun üçün də (sünnətdir ki,) dəstəmaz almaq
sağ əl ilə başlasın, sonra Uca Allah ona vəhy edir ki, üzünü yusun, çünki sən
mənim əzəmətimə (böyüklüyümə, qüdrət nişanələrimə) diqqət eləyirsən, sonra sağ
və sol qollarını dirsəkdən yu, çünki əllərinlə mənim kəlamlarımla görüşürsən,
sonra başına və qədəmlərinin üzərinə, topuqlara qədər əllərində qalan yaş ilə məsh
çək. Bəs həqiqətən mən sənə xeyir-dua verib (səndən) razılıq edirəm və sən elə bir
yerə ayaq basdın ki, səndən başqa heç kim ora ayaq basmayıb.”
Qeyd: “Sad bulağı” Uca Allahın ərşinin sağ sütununun yanında olan bir bulaqdır.
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 1033. Kafi, cild 3/bab 485, hədis: 1
Dəstəmazın alınma qaydası
Sual 5: Dəstəmaz necə alınır?
Cavab: Hədislərimizdə dəstəmazın alınma forması bütün incəlikləri ilə bəyan
edilmişdir.Bu barədə çoxlu sayda hədislərimiz mövcuddur.
Bunlardan birində Müraciət yerimiz hədis ravisi Zürarə deyir: “İmam Muhəmməd
Baqir (ə.s) içərisində su olan bir teşt və ya bir qədəh (2,5 litr su) tələb etdi, sonra
ovuclarını yudu, sonra sağ ovcunu suya batırdı və bir ovuc su ilə üzünü yudu və
sol əlinin ovcu ilə də üzünü yumağa kömək etdi, sonra sağ ovcunu suya batırıb
sudan götürdü (sonra onu sol ovcuna tökdü) və onunla sağ qolunu dirsəkdən
barmaqlarına qədər yudu, bu vaxt suyu dirsəyə qaytarmadı, sonra sağ ovcunu
suya batırıb onu su ilə doldurdu, sonra o suyu dirsəkdən barmaqlarına qədər sol
əlinin üzərinə tökdü və bu vaxt suyu dirsəyə qaytarmadı necə ki, sağ əli üçün
etmişdi. Sonra başına və 2 qədəminə ovcunda qalan su ilə məsh çəkdi. Bu vaxt
suyu təzələmədi.”
- Təhzib c.1,bab-56,hədis-158; İstibsar c.1,bab-57,hədis-168
Qeyd: Qadınlarda qollar yuyulan zaman, su gərək dirsəyin çölündən yox, dirsəyin
içindən tökülsün.
ahmedalhasan313.wordpress.com
46
Çünki, İmam Rza (ə.s) buyurur: “Allah fərz edib (müəyyən edib) ki, qadınlar
namaz üçün dəstəmaz alarkən qollarını yuyan zaman suyu əvvəl qolun içərisinə
(bükük yerinə) tökərək, kişilər isə suyu əvvəl qollarını zahirinə (dirsəkdən) tökərək
dəstəmaz alsınlar.”
- Vəsailuş-Şiə, cild 1/hədis: 1238
Gördüyünüz kimi hədislərdə bildirilən dəstəmaz alma qaydası çox bəsit və asandır
və bunu oxuyub özünüzdə sərbəstcə yerinə yetirə bilərsiniz.
Əlavə olaraq yenə hədislərimizə əsasən, ayağa məsh çəkərkən barmaqlardan
ayağın üstünə qədər düz olaraq çəkdiyimiz məssi, sağ ayağın sağ tərəfindən
ayağımızın arxasına, yəni ayaq arxası dabanın üstünə qədər də çəkə bilərik. Sol
ayağımızda da həmçinin, məssi barmaq uclarından götürüb sol ayağın sol
nahiyəsindən, sanki dairə çəkərcəsinə ayaq arxasında dabanının üstünə qədər çəkə
bilərik.
İmam Muhəmməd Baqir (ə.s) buyurur: “Rəsulullah (s.ə.v.v) qədəmlərini məsh
etdi, sonra əlini qədəminin (ayaq pəncəsinin) ən üst hissəsinə qoydu, sonra dedi:
“Bu həmin kəbdir.” (Quranda topuq bu cür adlanır) Və əli ilə urqubun ən aşağı
hissəsinə işarə etdi (Urqub-Anatomiya elmində ayaq arxası adlanır. Ərəb lüğət
elmində isə: Hər bir şeyin arxa hissəsinə, dalına deyilir) Sonra dedi: “Həqiqətən bu
həmin zundubdur.”
- Təhzib, cild 1/bab 75, hədis: 190
Qeyd: Zundub - anatomiya elmində böyük baldır sümüyünə deyilir. Ərəb lüğət
elmində isə baldırın və ya onun (böyük) sümüyünün aşağı hissəsinə deyilir.
Dəstəmaz almanın hikməti
Sual 6: Nəyə görə dəstəmaz alanda üzümüzü və iki qollarımızı yuyuruq və
başımız ilə ayaqlarımıza məsh çəkirik?
Cavab: İmam Həsən Əskəri (ə.s) təfsirində deyilir: Allahın Rəsulu (s.ə.v.v)
buyurur: “Həqiqətən Allahın qulu elə ki, dəstəmaz alıb üzünü yusa, üzünün (üzü
ilə qazandığı) günahları tökülər və elə ki, 2 qolunu dirsəklərindən başlayaraq yusa,
əllərinin (əlləri, qolları ilə qazandığı) günahları tökülər. Və elə ki, başına məsh
çəkdi, onun başının (başı ilə qazandığı) günahları tökülər və elə ki, qədəmlərinin
üzərinə məsh çəkdi, ayaqlarının günahları tökülər.
Dostları ilə paylaş: |