77
Çizelge 4.1. GC ve HPLC sonuçlarının değerlendirmesi.
Tablet
No
GC için
Hazırlanan
MDMA
konsant.
(µg/mL)
GC’de
Bulunan
MDMA
Konsant.
(µg/mL)
GC ile
MDMA
Nicel
Analizi
HPLC için
Hazırlanan
MDMA
konsant.
(µg/mL)
HPLC’de
Bulunan
MDMA
Konsant.
(µg/mL)
HPLC
ile
MDMA
Nicel
Analizi
1
0,7
0,406
%58
11
6,05
%55
2
1
0,307
%30
10
2,80
%28
4
1
0,325
%28
11
2,86
%26
8
1,1
0,286
%25
10
2,4
%24
9
1,3
0,217
%16
10
1,5
%15
16
1,1
0,306
%27
11
2,53
%23
23
0,5
0,061
%13
10
1,0
%10
24
0,6
0,158
%27
11
2,64
%24
33
1,3
0,521
%41
12
4,48
%40
34
2,0
0,459
%22
10
2,0
%20
Her iki yöntem için yapılan hassasiyet çalışmalarında;
Çizelge 4.2. Her iki teknik için LOD ve LOQ değerleri.
GC için
HPLC için
LOD
0,029903
0,00690078
LOQ
0,090614
0,020932911
Yapılan fiziksel ve kimyasal incelemeler farklı yerlerde ele geçirilen bazı
tabletlerin benzer özellikler taşıdığını göstermiştir. Buradan bu tabletlerin aynı yerde
üretilmiş olabileceği söylenebilir.
Bu çalışmada yapılan fiziksel incelemeler, MDMA ve kafein miktarsal
analizleri bu sonuca ihtimal olarak yaklaşılmasını sağlarken, bu tabletler üzerinde
yapılacak daha detaylı analizler kesin sonuçlara ulaştıracaktır.
78
Çizelge 4.3. Benzer fiziksel ve kimyasal özellikteki tabletler.
TABLET NO
LOGO
RENK
YAKALANDIĞI
YER
ORT. MDMA
NĐCEL
ANALĐZĐ (%)
2
Altı köşeli yıldız
Beyaz
Ankara
29
29
Altı Köşeli Yıldız
Beyaz
Đ
zmir
29
3
Kanguru
Beyaz
Đ
zmir
35
10
Kanguru
Beyaz
Erzurum
35
12
Mitsubishi
Pembe
Đ
stanbul
12
15
Mitsubishi
Pembe
Ankara
12
2005 yılında Swist ve arkadaşlarının ekstazilerdeki safsızlıklardan, ekstazinin
hangi metotla üretildiğini tespit edilmesini yönelik yapılan çalışmada; kullanılan
sentez yöntemlerinde reaksiyon girdilerinin (ön madde ve katalizör gibi) farklı
olması, ekstazilerdeki safsızlıkların farklı olmasına neden olarak, menşei tayinine
farklı bir bakış açısıyla yardım edilmiştir.
79
5. SONUÇ ve ÖNERĐ LER
Bu çalışmada; öncelikle ülkemizde son beş yıl içerisinde değişik illerde yapılan
uyuşturucu operasyonlarında ele geçirilen, yasadışı üretilmiş çeşitli amfetamin grubu
madde içeren 36 adet ekstazi tabletin fiziksel incelemeleri (renk, logo, ağırlık, çap ve
kalınlık) yapıldı. Gaz Kromatografisi-Kütle Spektroskopisi (GC-MS), Gaz
Kromatografisi (GC) ve Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC) cihazları ile
nitel ve nicel analizlerini yapılması amaçlandı. GC-MS cihazı ile nitel analizler
yapıldı. Gaz Kromatografisi (GC) ve Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC)
cihazları ile nicel analizler yapıldı. Bu cihazlarla analizlerde kullanılmak üzere 3
farklı yöntem geliştirildi. Geliştirilen yöntemler hassas, hızlı ve pratik olduğu
kanıtlandı.
Bu çalışmada amaç yasadışı üretilen amfetamin türevi madde içeren ekstazi
tabletlerin kromatografik ve spektroskopik analiz yöntemleri ile analizi için yöntem
geliştirmektir. Bu çalışmada kullanılan GC-MS, GC ve HPLC analiz tekniklerine
başka kromatografik ve spektroskopik analiz teknikleri de eklenebilir. Tablet ve
analiz tekniği sayısı arttırılarak bir profil çıkarılabilir. Bu sayede bağımlılık yapıcı
maddelerle mücadele kapsamında ekstazi tabletler arasında ilişki kurularak menşei
belirlemesi yapılabilir.
80
ÖZET
Amfetamin Türevleri Đ çeren Yasa Dış ı Üretilmiş Tabletlerin Kromatografik ve
Spektroskopik Yöntemlerle Analizleri
Bu çalışmada; öncelikle son beş yıl içerisinde değişik illerde yapılan uyuşturucu
operasyonlarında ele geçirilen, yasadışı üretilmiş çeşitli amfetamin grubu madde
içeren 36 adet ekstazi tabletin renk, logo, ağırlık, çap ve kalınlık gibi fiziksel
özellikleri belirlendi. Spektroskopik yöntemlerle nitel analizleri ile kromatografik
yöntemlerle nicel analizlerinin yapılabilmesi için metot geliştirildi. Kromatografik
tekniklerin validasyonu yapıldı ve karşılaştırıldı.
Uygun çözücü (kloroform ve metanol) belirlendi. GC-MS için nitel analiz
metodu geliştirildi. Tabletlerde MDMA dışında maddeler gözlendi. GC için nicel
analiz metodu geliştirildi. Kalibrasyon eğrisi çizildi. Ekstazi tabletlerdeki MDMA ve
kafein miktarı tespit edildi. Aynı analizler HPLC içinde yapıldı. LOD ve LOQ
değerleri MDMA’nın belirlenmesi için hassasiyetin iyi olduğunu göstermiştir.
Sonuç olarak GC-MS cihazı ile nitel analizler için, GC ve HPLC cihazları ile
nicel analizler için yöntemler geliştirildi. Bu yöntemler ekstazi tabletlere uygulandı.
Ekstazi tabletler bu metotlarla analizlendi.
Uygulanan metotlar Kriminal Laboratuvarlar için oldukça hızlı, pratik, hassas
ve güvenilirdir.
Anahtar Sözcükler: Ekstazi, MDMA GC/MS, GC ve HPLC .
81
SUMMARY
Analysis of Illicit Drugs Which Includes Amphetamine Derivatives with
Chromatographich and Spectroscopic Methods.
In this study, first off all the 36 ecstasy pills which includes illegal the various
amphetamine group which seized at their narcotic operation which is done at the last
five years determined such as color, logo, weight, size and diameter physical
characteristics. Methods for qualititave analysis of MDMA are developed by using
Gas Chromatography- Mass Spectrometry (GC-MS) and also quantitative analysis of
MDMA was developed by using Gas Chromatography and High Pressure Liquid
Chromatography (HPLC) chromatographic techniques. Each chromatographic
techniques were validated and compared.
Optimum solvent (chloroform and methanol) was determined. Quantitative
analysis methods at GC-MS was developed. Other substances besides MDMA were
determined in the pills. Qualititative analysis methods at GC was developed.
Calibration curve was drawn. Quantities of MDMA and cafein were determined at
ecstasy pills. Same analysis were done in HPLC. LOD and the LOQ values showed a
good sensivity for the determination of MDMA.
Consequently, methods for qualititave analysis of MDMA developed by using
GC-MS and quantitative analysis of MDMA developed by using GC and HPLC.
Ecstasy was analysed by using these methods.
Applied methods were quite fast, practical, sensivitiy and reliable Criminal
Laboratuaries.
Keywords: Ecstasy, MDMA GC/MS, GC ve HPLC .
82
KAYNAKLAR
AALBERG L., ANDERSSON K., BERTLER C., BOREN H., COLE M.D.,
DAHLEN J., FĐNON Y., HUĐZER H., JALAVA K., KAA E., LOCK.,
LOPES A., POORTMAN A.,SĐPPOLA:, (2005). Development of harmonised
method for profilling of amphetamine. Forensic Science International 149
,219,229.
ANON., European Union Situation Report On Drug Production An Drug Trafficking
2000-01, Europol, Hague.
ANONĐM, (2006). Recomended methods for the identification and analysis of
amphetamine, metamphetamine and their ring-substituted analogues in seized
materials, United Nation Office on Drugs on Crime, Newyork.
BAKES, D. (2000). HPLC Optimisation. Principles and Practice of Bioanalysis. Ed.
R. F. Venn, Taylor & Francis.
BERNHOFT,
A
,I.M., STEENTOFT, A.
B
, JOHANSEN, S.S.
B
, KLĐTGAARD,
N.A.
C
, LARSEN, L.B.
D
, HANSEN, L.B. (2005). Drugs in injured drivers
in Denmark, Forensic Science International 150, 181–189.
Birleşmiş Milletler Suç Önleme ve Uyuşturucu Kontrol Ofisi (UNODCCP), World
Drug Report 2000, s.70.
BROWN,
P.R.,
HARTWICK,
R.A.
(1989)
High
Performance
Liquid
Chromatography, New York, Wiley
CHENG J.Y.K., CHAN M F., HUNG M.Y., (2006) Impurity profillig of ecstasy
tablets seized in Hong Kong by gas chromatography-mass spectrometry.
Forensic Science International 162, 87-94.
83
CHUDLER, E.H., Neurosciense for Kids
Erişim: http://faculty.washington.edu/chudler/ehc.html
Erişim Tarihi: 11 Ocak 2008.
Drug Đnformation Online (2008) Amphetamine
Erişim: http://www.drugs.com/search.php.searchterm=amphetamine&is_
main_search=1
Erişim Tarihi: 11 Ocak 2008.
ERDĐK, E., OBALI, M., YÜKSEKIŞIK, N., ÖKTEMER, A., PEKEL, T.,
Đ
NSANOĞLU, E., (1991). Denel Organik Kimya A.Ü.Fen Fakültesi
Yayınları, 134, Ankara.
Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire
Başkanlığı, (2006). 2006 Raporu.
European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction, (2007). Amphetamine
Erişim: http://www.emcdda.europa.eu/html.cfm/index25479EN.html
Erişim Tarihi: 11 Ocak 2008.
EURACHEM (1998). The Fitness for Purpose of Analytical Methods: A Labroratory
Guide
to
Method
Validation
and
Related
Topics.
Erişim:
http://www.eurachem.ul.pt/
GARCIA, L.G., BARES, I.F., PEHOURCQ, F., JARRY, C. (2003). Simultaneous
Determination of Four Antipsychotic Drugs in Plasma by High Performance
Liquid Chromatography Application to Management of Acute Intoxications.
Journal of Chromatography B., 795,257–264.
GIBERT, M. (1987). High Performance Liquid Chromatography, Bistol, UK,
Wright.
84
GĐMENO P., BESACĐER F., CHAUDRO-THOZET H., (2003). Optimization
extraction
parameters
for
the
chemical
profilling
of
3,4-
methylendioxymetamphetamine
(MDMA)
tablets.
Forensic
Science
International 132,182-194.
GĐMENO P., BESACĐER F., CHAUDRO-THOZET H.; GĐRARD J., LAMOTTE
A.,(2002) A contribution to the chemical profilling of 3,4-methylenedioxy
methamphetamine (MDMA) tablets, Forensic Science International.,127,1-
44.
HAN, E.,, PARK, Y., YANG,W., LEE, J., LEE, S., KĐM, E., LĐM,M., CHUNG, H.,
(2006). The study of metabolite-to-parent drug ratios of methamphetamine
and methylenedioxymethamphetamine in hair. Forensic Science International
161, 124–129.
KOPER, C., VAN DEN BOOM, C., WĐARDA, W., SCHRADER, M., JOODE, P.
DE, VAN DER PEĐJL, G., BOLCK, A., (2007) Elemental analysis of 3,4-
methylenedioxymethamphetamine (MDMA): A tool to determine the
synthesis method and trace links. Forensic Science International 171. 171–
179.
MĐTREVSKĐ, B., ZDRAVKOVSKĐ, Z., (2005) Rapid and simple method for direct
determination of several amphetamines in seized tablets by GC–FID.
Forensic Science International 152, 199–203
MCAVOY, Y., COLE, M.D., GUENĐAT, O., (1999). Analysis of amphetamines by
supercritical fluid chromatography, high-performance liquid chromatography,
gas chromatography and capillary zone electrophoresis; a preliminary
comparison. Forensic Science International,102, 13–22.
85
MCCANN UD., RĐDENOUR A., SHAHAM Y., RĐCAURTE GA., (1994).
Serotonin neurotoxicity after (racemic) 3,4-methylenedioxy metamphetamine
(MDMA;
ecstasy)
(1994).
A
controlled
study
in
humans,
Neuropsyhcopharmacology, 10(2), 129-138.
MCCANN UD., RĐCAURTE GA. (1993) Reinforcing subjective effects of (plus or
minus) 3,4-methylendioxymetamphetamine (ecstasy) may be separable from
its neurotoxic actions: clinical evidence. Journal Clinic Pharmacology,
1313,214-217.
ÖGEL, K., ÇORAPÇIOĞLU, A., TOT, Ş., DOĞAN, O., SIR, A., BĐLĐCĐ,
M.,TAMAR,D., UĞUZ, Ş.,YENĐLMEZ, Ç.,TAMAR, M., (2003) Ecstasy
Use in Secondary School Students in Turkey. Journal of Dependence. 4: 67-
71.
RENTON R.J., COWĐE M.C.H., (1993). A study of the precursors, intermediates
and reaction by products in the synthesis of MDMA and ıts application to
forensic drug analysis, Forensic Science International., 60. 189-202.
SWĐST M.; WĐLLAMOWSKĐ J., PARCZEWSKĐ A., (2005) Determination of
synthesis metod of ecstasy based on impurities. Forensic Science
International 152, 175-184.
SADEGHĐPOUR, F., GĐROUD, C., RĐVĐER, L., VEUTHEY , J.-L., (1997) Rapid
determination of amphetamines by high-performance liquid chromatography
with UV dedection. Journal of Chromatography A, 761 71-78.
SÖYLEMEZOĞLU T., (2001). Narkotikler ve Analizleri Ders Notları., Ankara
SKOOG, D.A., LEARY, J.J.(1992). Principles of Instrumental Analysis. Saunders
College. Fourth edition, 700, USA.
86
SKOOG, A. D. , HOLLER F. J. , NĐEMAN T. A. (1997) Enstrümental Analiz
Đ
lkeleri, Bilim Yayıncılık, Özkan Matbaacılık
TANNER-SMĐTH E.E., (2006). Pharmacologial content of tablets sold as “Ecstasy”:
Results from an online testing service. Drug and Alcohol Depence 83, 247-
254.
UZUN, Özcan.,Madde Kullanımı Đle Đlişkili Bozukluklar
Erişim: http://www.psikoweb.com/madde_kullanim_bozukluklari.htmlErişim
Tarihi: 02 Ocak 2008.
UNODCCP Uyuşturucu Suistimali ve Yasadışı Kaçakçılığının Ekonomik ve Sosyal
Sonuçları. (New York, NY:UNODCCP, 1998), s.3
UN General Assembly Special Session on the World Drug Problem, (1998),
Amphetamine-Type Stimulants.
Erişim: http://www.un.org/ga/20special/featur/amphet.htm
Erişim Tarihi: 11 Ocak 2008.
VURAL N., (1996). Toksikoloji. Ankara, Ankara Ün. Ecz. Fak. Yayınları No:73
WESTON, A., BROWN, P.R. (1998). HPLC and CE, Principles and Practice. Anal.
Biochem., 255:164.
87
ÖZGEÇMĐŞ
I.
Bireysel Bilgiler
Adı
: Sevda
Soyadı
: (SAĐN) DÜLGER
Doğ um Yeri ve Tarihi
: Ankara – 24.06.1972
Uyruğ u
: T.C.
Medeni Durumu
: Evli
Đ
letişim Adresi
: 70’lik Polis Lojmanları E Blok D:9
Kayakyolu/ERZURUM
Cep Tel
: 0 505 543 02 60
II. Eğ itimi
2000-…
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü Adli Tıp Anabilim Dalı
Adli Kimya/Adli Toksikoloji Doktora Programı
1996-1999
Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimyasal Teknolojiler
Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
1991-1995
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Mühendisliği Lisans
Programı
1986-1989
Đ
stanbul Erenköy Kız Lisesi
1983-1985
Đ
stanbul Beylerbeyi Lisesi
Yabancı Dili : Đngilizce
III. Ünvanları
1995
Kimya Mühendisi
1999
Kimya Yüksek Mühendisi
88
IV. Mesleki Deneyimi
1996-1997
Emniyet Genel Müdürlüğü Đkmal ve Bakım Daire Başkanlığı
Genel Đdari Hizmetler Sınıfı Memur
1997-2000
Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları
Dairesi Başkanlığı Kriminalistik Asistan
2000-2003
Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğünde
Kriminalistik Uzman
2003-… Erzurum Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğünde
Kriminalistik Uzman
V. Bilimsel Đ lgi Alanları
“Bazı Organik Patlayıcı Maddelerin Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisinde
Đ
ncelenmesi” konulu Yüksek Lisans tezine ait bir yayın ve bir posteri bulunmaktadır.
VI. Diğ er Bilgiler
1991-1995
yılları
arasında
Lisans
Programı
süresince
Emniyet
Genel
Müdürlüğünden hizmet karşılığı eğitim bursu aldı.
1999-2003 yılları arasında Emniyet Genel Müdürlüğünün kılık kıyafet alımlarında
teknik eleman olarak çalıştı. Fonksiyonel (membranlı) kumaşların analizlerine ait
eğitim aldı ve çalışmalar yaptı.
“Olay Yeri Đnceleme ve Delil Toplama”’ya yönelik hizmet içi eğitim kurslarında ders
verdi ve yine aynı konuyla ilgili olarak çeşitli radyo ve televizyon programları ve
konferanslara konuşmacı olarak katıldı.
Dostları ilə paylaş: |