182
– Mən sənin kimi dağla‐daşla çarpışmağı sevmirəm, mə‐
nim də işim maklerlikdir, aldığım faizlər mənə bəsdir.
– Neçə dəfə demişəm ki, makler yox dəllal, aradüzəldən,
işverən, Cəhrə qarı kimi bundan ona, ondan buna söz aparan
de! Nəysə, çıxaq bayıra, möhür maşındadır gedib qayıtsam ye‐
nə xalçanı batıracağam.
– Çuşkasan, ey çuşka!
Çay üçün stolun üstünə 20 dollarlıq atıb, qalığını da alma‐
dan qabağa düşdü. Xadimə döşəməsilən taxtanı çənəsinə dirə‐
yib, mənim murdarladığım bu “cənnətdən” çıxmağımı gözlə‐
yirdi.
Betonzavoda qayıdanda artıq dostlarımı ofisin qarşısında
gördüm – Sabir, Nağı və Yaşarı. 20 ilə yaxın ayrılıqdan sonra
dostlarımla bir‐birimizə sarıldıq. Zavodun işçiləri bu mehriban
görüşümüzə hayıl‐mayıl qalmışdılar – “Kimdilərsə, müdirin
çox yaxın adamlarıdırlar”, – fikirləşirdilər yəqin. Ofisə keçdik,
katibə bizə çay gətirdi:
– Məni bağışlayın, ikicə dəqiqəyə yuyunub çıxıram, siz bir
az dərdləşin – deyib, tələbə vaxtı çəkdirdiyimiz şəkilləri şkafın
daxılından çıxarıb onların qabağına atdım və hamama keçdim.
Tez də yaxalanıb çıxdım.
– Oğrəşlər, (Yaşarın bu sözü neçə illər idi ki, dilimizdən
düşmürdü) sizi gördüyümə çox sevindim. İndi yenidən birlik‐
dəyik. Sən bir bizim “Ponçikə” bax, əməlli‐başlı kişiləşib, bığları
da varmış ki bunun! – deyib üzündən bir də öpdüm.
– Sən də dəyişmisən, saçın ağarmağa başlayıb dostum. Be‐
karaca qarnın çıxıb – Sabir dilləndi.
– Gör neçə ildir görüşmürük uşaqlar, vaxt çox tez gəlib
keçdi, hərəmizin iki‐üç uşağı var. Elə bil Yaşarın sifilis tutduğu
lap dünən olub. Amma indi, maşallah üç uşağı var, külfət basıb,
yaxından da baxırsan doğruçu kişiyə oxşuyur, – deyə Nağı za‐
rafata saldı.
183
Həmin gün görüşümüzü yaxşıca “yuduq”. Dostlarım doğ‐
rudan da xeyli dəyişmişdilər, hamısının saçına ağ dən düşmüş,
Yaşar və Sabir qarın buraxmış, cavanlıq çağlarından yalnız göz‐
ləri qalmışdı. Sabir Xırdalanda tikinti şirkətində iş icraçısı, Ya‐
şar daxili qoşunlarda tərbiyə işləri üzrə komandir müavini (rüt‐
bəsi mayor idi) işləyirdilər. İçlərində ağ günə həsrət qalanı Nağı
idi. Sözarası Nağıya dedim ki, – “Sabah şəxsiyyət vəsiqəni və
əmək kitabçanı götürüb yenə ofisə gələrsən”. Ağlıma bu dəfə
çox ağıllı fikir gəlmişdi.
Sabah ertədən birbaş ofisə yollandım. Nağı məni gözləyir‐
di. Onu, “Qala” Şirkətlər Qrupunun direktoru təyin etdim və
“Niva”ma mindirib bütün işlərlə, istehsal və tikinti obyektlərilə
tanış etdim, mühəndis‐texniki heyəti yığıb yeni direktoru təq‐
dim etdim. İçimdə bir rahatlıq yarandı, artıq özüm turizm işim‐
lə rahatca məşğul ola bilərdim...
Nağı qısa vaxt ərzində işləri tam şəkildə ələ aldı. Həlimxa‐
siyyətli olmağı, düzgünlüyü və insansevərliyi ona kollektivdə
böyük hörmət qazandırmışdı. Xidməti “Niva” artıq onun sərən‐
camındaydı. Aylıq məvacibi tam qaneediciydi. Çox çək‐çevir‐
dən sonra zorla cibinə dürtdüyüm pulla, tikməyə başladığı evi‐
ni tamamladı, təmir edib oraya köçdü. Nağı həyatından və işin‐
dən zövq alırdı. Sadəcə tez‐tez mənə minnətdarlığını nəzərə al‐
masaq (nə qədər eləsəm də, məni yenə də “direktoru” kimi gör‐
məsi məni qıcıqlandırırdı. Özü də fərqinə varmadan aramızda
quruca rəsmiyyət yaradırdı), işindən olduqca razıydım, hətta
etiraf edim ki, mən özüm belə, bu cür rəhbərliyi bacarmazdım.
İşçilərlə münasibəti tam etibar, insanlıq və bacarıq prinsipləri
üzərində qurmuşdu. İşinin öhdəsindən gələ bilməyən işçini iş‐
dən çıxarmaq deyil, çağırıb saatlarca təlimatlandırmağı, gündə‐
lik qayğı göstərməyi və ona yardım etməyi daha üstün tuturdu.
Şıxovda başladığımız tikintiyə şəxsən özü gündəlik rəhbərlik
edirdi.
184
...Pirquludakı mülk, sanballı bir imarət olmuşdu. Artıq bu
yaz orada ailəvi istirahət etməyi planlaşdırmışdıq. Nağının
işlərin başına keçməsi fikrimi rahat cəmləməyə imkan vermişdi.
Artıq hər şeyə əsəbiləşmir, deyinmirdim, yalnız həftəsonları
şirkətin iclasında ümumi vəziyyəti analiz edir, başqa vaxtları
isə Oğuzda həm istirahət edir, həm də kotejlərin tikintisinə nə‐
zarət edirdim.
Oğuzdaydım. Bir gün Nağı zəng vurdu – “Vergidən illik
yoxlama gəlib” – dedi. Vergi yoxlayıcısına üç gündən sonra Ba‐
kıya qayıdacağımı dedim. Müstəqil audit olan dostum Qabilə
zəng vurub müəssisənin fəaliyyətini yoxlatdırdım. Mühasibat‐
lıqda bütün sənədlər qaydasındaydı. Qabilin tövsiyələrini nəzə‐
rə alıb, xırda çatışmazlıqları da aradan qaldırdıq, audit yoxla‐
masının arayışını aldıq.
Bakıya qayıdıb vergi nümayəndəsilə görüşdüm. Qısa söh‐
bətdən sonra “əsas məsələyə” gəldik. “Yuxarıdan” müəssisənin
ümumi dövriyyəsinin 60%‐ni “almağı tapşırmışdılar”. Bu,
indiyədək heç görünməmiş tələb idi.
– Azər müəllim, keçən il bir‐iki sənəd yerində deyildi, başa
düşdük, iyirmi beş minimizi aldınız. İndi ki hər şey qaydasın‐
dadır... Sizin deməyinizdən belə çıxır ki, hər şey qaydasında
olduğu halda, keçən ilkindən hələ dördqat artıq da verməliyik?
Sizdə heç insaf yoxdurmu? Niyə axı minbir əziyyətlə, torpağı
cırmaqlaya‐cırmaqlaya halal pulunu qazanan iş adamlarını belə
düşmən kimi görürsünüz? Allahdan qorxmursunuzmu? Qorx‐
mursunuzmu günlərin birində iş adamları da dövlət çevrilişinə
cəhd edərlər? – hiddətimi gizlədə bilmirdim.
– Məllim, özün bilirsən ki, deyilən məbləğin üstünə bircə
qəpik qoysaq atamızı yandırarlar. Bizə deyiləni sizə çatdırırıq,
gedin “yuxarılarla” özünüz razılığa gəlin.
Düz sözə nə deyəsən? Doğrudan da yoxlayıcı ilə çənə
döyməyin heç bir əhəmiyyəti yox idi. Bilirdim ki, onlara yalnız
Dostları ilə paylaş: |