188
olma, yaxşıyam, işində ol” – dedim. Diqqətinə söz ola bilməzdi,
hərdən tək olanda, söhbətimiz daha da məhrəm olanda, mənə
“Fərhad əmi” deyə müraciət edərdi. Amma indi həqiqətən tək
qalmaq istəyirdim.
Çoxdandır ki, bulvara gəlmirdim. Sürətlə gedən abadlıq və
tikinti işlərini nəzərə almasaq, bulvar elə əvvəlki bulvar idi.
Yenə qoca qarılar qabaqlarında tum satır, cavan cütlüklər skam‐
yalarda bir‐birilərinə sarılmışdılar. Tələbəlikdə olduğu kimi bir
stəkan günəbaxan tumu aldım, dənizin məhəccərinə söykənib
mavi Xəzərin sularına dikildim. Tumları çırtlayıb Xəzərə tulla‐
yırdım. Sanki verginin acığını Xəzərdən çıxırdım. Bu saat Vətə‐
nimin torpağı, havası, suyu, adamları mənə yad idi. Elə bil
düşmənimin dənizini kirlədirdim. Xeyli o baş‐bu baş gəzdim.
Dincimi almaq üçün boş skamyalardan birində oturdum. Qoca‐
lıb əldən düşmüş iki it qarşımda çöməltmə şöngüdü, istidən di‐
lini çıxarıb aramsız ləhləyirdi.
İtlərin nəbzinin insanınkından sürətli döyündüyünü mən
indi görürdüm. İtin bütün dərisi nəbzə uyğun olaraq ətinin
üstündə başa‐arxaya doğrü hərəkət edirdi. Gözlərindən ac ol‐
duqları görünürdü, yazığım gəldi. Sabirin sözü yadıma düşdü
– “Bu ya doyub, ya acından ölür, ya da dirənib” – birini
yeməyə dəvət edərkən, – “Yox, yemirəm, aclığım yoxdur” – de‐
yəndə həmişə belə deyərdi. İndi bu itlər də ya ələbaxımlığa
öyrəşib, ya da acdırlar – düşündüm. Yaxınlığımdakı peraşki sa‐
tan kişidən 6 peraşki aldım. Görənlərdən ayıb olmasın deyə –
“Camaat qarnına yeməyə yemək tapmır, bu harınlamış isə itlərə
peraşki yedirir” – demələrindən, bir də çörəyi yerə tullamağın
günah olduğundan peraşkiləri doğrayıb skamyanın arxasına –
otluğa tullayırdım. İtlər acgözlüklə tikələri birbaşa udlağa
ötürürdülər. Demək acıymışlar. Əlavə dörd dənə peraşki aldım,
“bismillah” deyib yenə itləri yedizdirdim. Deyəsən bir qədər
doydular, indi qarşımda üz‐üzə uzanıb bir‐birinin pəncələrini,
189
ağzını yalayırdılar. Quyruqlarını yellətdikcə hərdən şalvarımın
balağına toxunurdular. Xatirimdədir, lap balaca olarkən irıxdın
46
bir itimiz var idi, indi adı yadımdan çıxıb. Atam onu da elat
sürüsündən almışdı. O vaxt kolxozun iki nümayəndəsi keçi
qəzili yığmaq üçün ev‐ev gəzirdilər – hələ indiyədək də bilmi‐
rəm ki, bu “qəzil norması” nə üçün idi, neyniyirdilər bu keçi
qəzilini. İtimiz zənciri qırıb qəzil yığan Mütəllim kişini baldırın‐
dan tutmuşdu. Sonra o iti başqasına verdik, orada da bir nəfərə
ziyanlıq etdiyi üçün sahibi onu güllələmişdi.
Gəzintidən qayıdan gəmi sahilə yan alırdı. Minmək istəyən
yeni qrup sıraya düzülmüşdülər. Yadıma tələbə vaxtı olmuş bir
əhvalat düşdü. Bir gün sinif yoldaşım Məğrur – Allah ruhunu
şad eləsin, Qarabağ döyüşlərində o da şəhidliyə qovuşdu, kən‐
dimizin yeganə şəhididir, – həyatında ilk dəfə Bakıya gəlmişdi.
Olduqca məzəli, gülərüz, şən oğlan idi. Səmərqənd, mən və
Məğrur yaxşı yeyib‐içəndən sonra bulvara gəzməyə çıxmışdıq.
Bax elə bu gəmiyə minib dənizi xeyli gəzdik. Gəminin sipərinə
söykənib dənizə baxan qüssəli bir qızı gözü yaman tutmuşdu.
Bir‐iki dəfə yaxınlaşsa da qız tutduruq verməmiş, “atval” ver‐
mişdi. Gəmi sahilə yanaşanda hələ də çöməlib dənizə baxan qı‐
zın arxasına özünü möhkəmcə sürtdü. Qız – “Yolunu düz keçə
bilmirsən, чушка несчастный!?” – acıqlandı. Məğrur – “Çuşka
sənin kimi gözəli atıb getmiş sevgilindir, sənə tək və bikef dur‐
maq heç yaraşmır axı, neyniyim, kənddə qızları biz belə bişi‐
ririk” – yalandan demişdi. Məğrur görünür düz 12‐dən vur‐
muşdu, qız gülə‐gülə onun qoluna girib sahilə çıxdı. Məğrur
cibimizdəki pulların demək olar ki, hamısını alıb qızla şəhərə
kefə getmişdi. Həmin gün bulvardan Yasamala – yataqxanaya‐
dək piyada getmişdik. Məğrur pulumuzun hamısını qıza xərc‐
ləyib bizi on gün ac qoymuşdu.
46
İri, yekə.
190
İlk dəfə Afətlə gəzintiyə də bulvara çıxmışdıq. Nə almaq
istəsəm də “istəmirəm” deyərək məni hövsələdən çıxarmışdı.
Əlacsız qalıb kinoya getmişdik və ilk dəfə əlini orada ovcuma
almışdım, ona ilk sevgi etirafı kimi əlini öpmüşdüm.
Telefonumu götürüb Afəti yığdım.
– Necəsən kraliçam, nə iş görürsən, balalarım neyləyirlər?
– Yaxşıyıq, tənək dolması bükürəm, sən necəsən?
– Oturmuşam bulvarda, ilk dəfə görüşdüyümüz həmin
skamyada. Yadındadır, deyirdin ki, peraşki istəmirəm, deyirlər
içindən siçan quyruqları çıxır. Həmin peraşki satan kişi hələ də
yaşayır. İstəyirsənsə bir az alıb sənə də gətirim?
– Yox, evdəkiləri heç yeyirsiniz ki?
– Bir şey lazımdır, nəsə qulluğundan, əmrindən varmı?
– Sağlığın bəsimdi, özünü gündən qoru, Bahar “ata...
ata..” deyir, eşidirsən?
– Öp mənim sonbeşiyimi, axşama dolma payımı saxla.
Hələlik, öpdüm qönçə yanaqlarından. Sağ ol.
Telefonu cibimə qoydum. Afətin bir şeyi də xoşuma gəlir
ki, heç vaxt – “hardasan?”, “nəyə getmisən?”, “o kimdir?”,
“niyə?” – soruşmaz. Aramızda qarşılıqlı etibar və sevgi vardı.
Həmişə adımı yüksək tutar, işdən evə yorğun gələndə uşaqları
sakitləşdirər, bir sözlə istədiyim kimi qulluğumda durardı. Belə
qadını əldə çıraq gəzsən də tapa bilməzsən. Yeganə çatışmayan
cəhətim, arvad‐uşaqla toya, gəzintiyə, qonaqlıqlara, alış‐verişə
getməyi sevməməyimdir və Afətin ancaq belə şeylərin üstündə
hərdən ağız büzməyi vardı...
– Qardaşoğlu, olarmı bir az yanında oturum..? – əlində bel
tutmuş ağsaqqal bir kişi mənim yanımda dayanmışdı. Arıq,
ovurdları batıq bu kişi əsl kənd adamıydı, hələ başında təvərə
kepkası da var idi.
– Əlbəttə olar, əmican, gəlin əyləşin – deyib bir az da yana
çəkildim.
Dostları ilə paylaş: |