SeyfəDDİn qəNİyev tariyel qəNİ
Yüklə 2,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
Bütün bunlar bir-bir fikrimd ən keçirdi ki, həkimin ami- ran ə səsi eşidildi: – Müq əssir! Kiyev qarnizonu hərbi tiribunalı sizin cina- y ət işinizə baxır. Üçlüyün sədri polkovnik Maretski, iclasçılar kapitan Streltsov v ə baş leytenant Qruzdevski, katib serjant Sorokadır. İşdə ittihamçı sifətilə birinci dərəcəli hüquq müşaviri Oleynikov çıxış edir. M ən təəccübümdən donub qalmışdım. – B ağışlayın, – dedim, – möhtərəm hakim, icazə verin sizd ən bir-iki söz soruşum. – Buyurun, – dey ə sədr könülsüz də olsa icazə verdi. M ən azacıq yerimdən qalxındım: – Möht ərəm hakimlər, – dedim, – bağışlayın, lakin m əncə, burada nə isə bəzi dolaşıqlıqlar var. Əvvələn hərbiçi olmadığım üçün, zənnimcə, mənim işimə hərbi tribunal deyil, adi m əhkəmə baxmalıdır. İkincisi də işdə müdafiə tərəfi olmadığı üçün ittihamçı da olmamalıdır. Sədr üzünə sərt bir ifad ə verib: – Siz dey əsən çox dərin yerlərə baş aparmaq istəyirsiniz. Lakin, m əlumunuz olsun ki, biz hər işi qanun üzrə həll edirik. Yaxşısı budur ki, mənə deyin görüm, sizə nə olmuşdur? Niyə sizi x ərəkdə gətirmişlər? Xəstəsinizmi? – Xeyir, möht ərəm hakim, – dedim, – mən xəstə deyiləm. Lakin ittihamnam əni (obvinitelnoe zaklyuçenie) imzalanmaq- dan ittihamnam əni (obvinitelnoe zaklyuçenie) imzalamaqdan imtina etdiyim üçün m əni döyüb bu hala salmışlar. S ədr və iclasçılar bir-birinə baxışdılar, nəsə pıçıldayıb astadan gülüşdülər. Sədr sözləri xüsusi vurğu ilə ayıraraq dedi: – Siz, y əqin ki, milli xalq məsəllərinizi yaxşı bilirsiniz: “Döyülm əmiş düyüdən aş olmaz (iz nemolotoqo risa pilav nə budet). ~ 175 ~ Bu vaxta q ədər işimə ədalətlə baxacağını güman etdiyim bir m əhkəmənin hakimi belə deyirdisə, mən daha nə gözləyə bil ərdim? Hakim yüks ək səslə: – Mütt əhim! – dedi, – sizin rus dilini mükəmməl bil- diyinizi n əzərə alıb, məhkəməni rus dilində aparmağı qərara almışıq. Sizin buna etibarınız yoxdur ki? M ən nə “hə”, nə də “yox” dedim. Hakim sözün ə davam etdi: – B əlkə də siz rus xalqına nifrət etdiyiniz kimi, rus dilinə d ə nifrət edir və bu dildə danışmaq istəmirsiniz? M ən dözə bilmədim: – Möht ərəm hakimlər, – dedim, xahiş edirəm məni bu q ədər alçaltmayasınız. Nəzərinizə çatdırım ki, mən rus xalqını v ə rus dilini ürəkdən sevirəm və bildiyiniz kimi rus dili mü əllimiyəm. Hakim m ənim sözümü kəsdi: – Bunların mətləbə dəxili yoxdur. Biz faktlara əsasla- nırıq. Yaxşısı budur ki, işə başlayaq. O, bunu deyib stolun üstünd əki qalan qovluqlardan birini açdı və yüksək səslə oxumağa başladı: –1900-cü ild ə Sumi şəhərində anadan olmuş Qruşevitski Porfiriy Yeqoroviç v ətənə xəyanət edərək 1930-1935-ci illərdə əksinqilabi “Mübarizə” təşkilatının fəal üzvü olmuş, bu t əşkilatın tapşırığı ilə Sovet hökümətinə xeyli ziyan vurmuşdur. O, son ill ərdə həmin təşkilatın əvvəllərdə həbs edilmiş üzv- l ərinə yardım etməklə öz cinayətini davam etdirmişdir. Bunu Q ruşevitskinin öz keçmiş qonşusu siyasi məhbus Lazarenko il ə məktublaşması sübut edir. M ən təəccübümdən donub qalmışdım. Çünki, möhkəm döyülüb əzişdirilsəm də, ittihamnaməni əlimə belə almamış, onun içind ə nələr yazıldığını oxumamışdım. Bir anlığa mənə ~ 176 ~ el ə gəldi ki, ürəyim yerindən qopmaq istəyir. Odur ki, yara- lanmış vəhşilər kimi bağırdım: – Bunların hamısı yalandır. Mən nə vətənə xəyanət etmiş, n ə də əksinqilabi təşkilat görmüşəm. Hakim z əngi çaldı: – Susun, m ən sizə söz verməmişəm. Bir də ki, sizin cina- y ətləriniz tamam-kamal sübuta yetmişdir. Bunlardan ki, imtina ed ə bilməyəcəksiniz, – deyə əlində tutduğu üç zərfi mənə gös- t ərdi. Z ərfləri görəndə hər şeyi başa düşdüm. Mənim Laze- renko adlı qapıbir qonşum var idi. Hansısa bir hissədə polk komandiri idi. Biz on ild ən çox bir binada yaşamışdıq. 1934-cü ild ə qəflətən Lazarenkonu həbs etdilər. Az sonra ailəsini də Orta Asiyaya sürgün ə göndərdilər. Mən qonşumun nə üçün tutulduğunu da bilmirdim. 1937-ci ilin əvvəllərində qonşum mənə məktub yazıb, öz ail əsinin harada yaşadığını soruşmuşdu. Əlbəttə, mən ona cavab verm əyə bilməzdim, çünki ailəsinin ünvanını bilirdim. M ən bu haqda ona yazdım. Aradan 3 ay keçmiş qonşum mənə ikinci bir m əktub göndərdi. Bu məktubda o ailəsini tapmaqda köm ək etdiyim üçün mənə təşəkkür edir və göstərirdi ki, m ənim kimi adamların (yəni, qonşuların) olmağı onu çox sevindirir. İkinci məktubu alandan düz 5 gün sonra həbs edildim. M ən bunu olduğu kimi danışdımsa da, mənə qulaq asan olmadı, 5-6 nəfər şahid gətirdilər. Onlar da yalandan sizin üzünüz ə duran kimi, mənim də üzümə durdular. Prokuror el ə sözlər deyirdi ki, onun dediyinə qalsaydı, g ərək məni oradaca güllələyirdilər. Gördüm ki, bu lap ağ oldu. Hirsləndim, başladım bunları utandırmağa. Hakim m ənim sözümü axıra qədər dinləmək istəməyib ayağa qalxdı: ~ 177 ~ Yüklə 2,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|