tasnifatı
Quyu sütunu boyunca süxurların tabii va süni olaraq yaradılmış radioaktiv sahalarinin ölçülmasina radioaktiv karo- taj deyilir. Radioaktivlik cismin özündan şüa buraxma xassa- sidir. Hissaciklarin növündan asılı olaraq RK üsulları 2 qrupa bölünür:
y hissaciklarla alaqadar olan üsullar;
neytron hissaciklarla alaqadar olan üsullar.
y - hissaciklarla alaqadar olan üsullar da 2 yera bölünür:
l. Qamrıa Karotajı üsulu (QK)- bu üsul süxurların tabii şüalanma intensivliyinin quyu sütunu boyunca ölçülmasina asaslanır.
2. qamma karıma Aaroıoyr üsulu (QQK) — bu üsul y kvantların maddalarla qarşılıqlı tasiri zamanı sapalanan y şüalanma intensivliyinin ölçülmasina asaslanır. Üsul 2 modifikasiyada tatbiq olunur: sıxlığa göra QQK-süxurların hacmi sıxlığının ölşülmasi maqsadila tatbiq edilir; selektiv QQK- süxurların maddi tarkibinin öyranilmasi maqsadila tatbiq edilir.
Neytronlarla alaqadar olan üsullar da 2 yera bölünür: stasionar neytron üsulları — buraya Neytron Qamma Karotajı (NQK) aiddir. Bu üsul neytron manba ila süxurları şüalandlran zaman yaranan 2-ci daracali y şüalanma intensivliyinin ölçül- masina asaslanır.
NQK-dan başqa neytron karotajının istiliya göra va istilik üstü modifikasiyaları da tatbiq olunur: qeyri-stasionar NK üsullar. Bu üsulun 2 modifikasiyası var:
İmpuls neytron-neytron karotaj üsullar mühitda istilik neytronlarının sıxlığının ölçülmasina asaslanır;
İmpuls neytron y karotaj üsulu- istilik neytronların ın udulması naticasinda yaranan y kvantlarının intensivliyin in ölçülmasina asaslanır.
Hazırda RK —nın digar modifikasiyalarından — radioaktiv izotoplar üsulu, nişanlanmış atomlar,töradilmiş RK üsulu va s.-
da tatbiq olunur (şakil 5.25).
Radioaktiv karotajın hazırda aşağıdaki növlari quyu kasilişinin öyranilmasinda istifada edilir: qamma-karotaj (QK); neytron-qamma karotajı (NQK); neytro-neytron karotajı (NNK); impulus neytron karotajı (İNK); qamma-qamma karotajı (QQK) va s.
Şakil 5.25. Radioaktiv karotaj üsullarınin tasnifatı
Dostları ilə paylaş: |
