Shavkat ergashevich omonov, xurram esonqulovich karabaev, sherzod baxramdjanovich gulyamov



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə70/71
tarix18.05.2018
ölçüsü5,01 Kb.
#44495
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   71

-  bo’shliq yot jismi; 
-  osteomeatal  kompleks  suyak    to’qimasini  bo’rtib  chiqishi,  shilliq  parda    giper-
plaziyasi; 
-  ko’z  yoshi oqishi bilan kechgan ko’z  yoshi qopchasi  va  burun-ko’z  yoshi kana-
laring patologiyasi (dakriotsistorinostomiya). 
     Endonazal endoskopiya jarrohlik amaliga  qarshi ko’rsatmalar: 
- kalla  ichi va orbital rinogen asoratlar
- burun va burun yondosh  bo’shliqlari o’smalari; 
- burun yondosh bo’shliqlari sohasining osteomieliti; 
-  burun  yondosh  bo’shliqlarda  ilgari  bajarilgan  jarrohlik  amalidan  so’ng  tabiiy 
teshiklarni chandiq  va suyak to’qimasi bilan yopilishi. 
     Jarrohlik amalini bajarish texnikasi. Endonazal endoskopiya jarrohlik amalin-
ing bir nechta usullari mavjud. 
     Messerklinger  usulida  bajariluvchi  jarrohlik  amali  keng  qo’llanadi.  Bunda  jar-
rohlik  amali  bosqichma-bosqich  bajariladi  va  barcha  burun  yondosh 
bo’shliqlardagi  patologik  o’zgargan  maydonlar  navbatma-navbat  tozalanib,  
mavjud bo’lgan  nuqsonlar bartaraf  qilinadi. Dastlab ilgaksimon  o’siq, keyin katta 
g’alvirsimon  pufakcha,  g’alvirsimon  bo’shliqning  old  kattakchalari,  g’alvirsimon 
qadoqcha,  yuqori  jag’  bo’shlig’ining  tabiiy  chiqish  teshigi  kengaytirilib,    oxirida 
ponasimon bo’shliq ochiladi. 
     Vigand  usulida  jarrohlik  amali  burun  bo’shlig’ining  chuqur  bo’limlaridan, 
xususan  ponasimon  bo’shliqdan  boshlanadi,  keyin  g’alvirsimon  boshliqning  orqa 
va  o’rta  kattakchalari  ochiladi,  infundibulotomiya  qilingandan  so’ng  nihoyat 
g’alvirsimon bo’shliqning old kattakchalari ochiladi, ya'ni jarrohlik amali avval or-
qa, keyin old bo’shliqlarda bajariladi. Bundan tashqari Vigand jarrohlik amali ko’p 
jixatdan radikal jarrohlik amalining xususiyatlariga ega, xususan unda g’alvirsimon 
bo’shliq kattakchalari to’liq ochilib, yuqori jag’ bo’shlig’i yallig’lanishining deyar-
li barcha shakllarida pastki burun chig’anog’i ostidan yuqori jag’ bo’shlig’iga ochi-
luvchi yo’l xosil qilinadi. Hozirgi kunda Xeerman tamoyillari kasalxona sharoitida 
burun  va  burun  yondosh  bo’shliqlarida  mikroskop  ostida  bajariladigan  jarrohlik 
amallarining standarti sifatida qabul qilindi. 
2-jadval 
 
 
Burun mikrojarrohlik amallarida Xeerman tamoyillari. 
Jarrohlik amaliga 
tayyorgarlik 
Jarroh 
Anatomiya’ni  chuqur  o’rganish  va 
kamida 50 ta o’liklarda sinab ko’rish 
 
Promedikatsiya 
 
Peroral 1-2 mg flunitrazepam (rogip-
nol)ni jarrohlik amalidan bir soat 


oldin bemorga ichirish 
 
Nazoratli  gipoten-
ziyali 
og’riqsizlantirish   
 
N
2
O/O
2
 
(50:50-70:30) 
anestezi-
ya,propofen  (dizoprivan)  yoki  izoflu-
ran.  Analgeziya:  fentanil  yoki  alfen-
tanil (doimo kerak). 
Gipotenziya (imkon qadar 70-90 
mm.sim.ust.)  kattapresan (jarrohlik 
amalining boshida) va yoki nitratlar 
(keksa yoshdagi bemorlarga 
Asosiy uskunalar 
 
 
Yarim o’troq holat         
(Fouler buyicha) 
Qulayliklari: 
1) qon bosh sohasidan qo’l oyoqlarga 
tarqaladi; 
2)  jarrohlik  amali  paytida  qon  kam 
yo’qotiladi; 
3) 
bemor 
oyoqlarini 
yuqoriga  
ko’tarish  yoki  pastga  tushirish  bilan 
qon bosimini o’zgartirish mumkin. 
 
Jarrohlik 
stoli  
boshqariladigan 
bo’lishi kerak 
 
Hamshira  jarrohning  xohishiga  qarab 
stol  holatini  o’zgartirish  mumkin 
bo’lsin 
 
Binokulyar 
mikroskop 
(300 
mm linza)       
 
Burun  bo’shliqining  hatto  chuqur 
qismlarini  ucho’lchamlarini  stereos-
kopik ko’zdan  
kechirish.  Ilib  qo’yilgan  mikroskop 
harakatchan  bo’lib,  jarroh  o’ziga 
kerakli 
yo’nalishda 
harakatlantira  
oladi. 
 
Endoskop 30 º 
  Mikroskop  bilan  ko’zdan  kechirish 
mumkin bo’lmagan maydonlarni kuz-
dan kechirish uchun ishlatiladi. 
Jarrohlik 
muola-
jalari   
 
Burun to’sig’i 
 
Shilliq osti septoplastikasi (burun 
to’sig’ining yuqori va orqa qismlarida 
ayniqsa zarur) 
 
Burun 
chig’anoqlari 
 
Pastki burun chig’anoqlari orqa uchla-
rining  rezeksiyasi,  ammo  o’rta  burun 
chig’anoqlarini  saqlagan  holda  yoki 
ularning  faqat  lateral  uchlarini  kesib 
olish uchun. 
 
 
Yuqori 
jag’ 
bo’shliqlari   
Yuqori  yoki  yuqori  va  pastki  fenes-
tratsiyaga  ko’rsatmalar  sinuskopiyada 
tasdiqlangan. 
Kengaytirilgan  yuqori  fenestratsiya 
bajariladi.  Ikkilamchi  kengaytirilgan  


pastki  fenestratsiya  mikroskop  va  en-
doskop 
nazorati 
ostida 
bo’shliq 
ichidagi  ajralmani  to’liq    chiqarib 
tashlash imkonini beradi 
 
 
 
Ponasimon 
bo’shliq 
va 
g’alvirsimon  labi-
rint kattakchalari   
 
 
Anatomik  tuzilishiga  qarab  yuqori 
septoplastikaga zarurat  
tug’ilishi 
mumkin.  Pastki  burun 
chig’anog’i lateral tomonga, o’rta bu-
run  chig’anog’i  esa    medial  tomonga 
siljitilishi lozim. Keyingi qadam o’rta 
burun  chig’anog’iga  qarab  (jarrohlik 
amalini  o’rta  burun  chig’anog’idan 
lateral  tomonda  bajarish  xavfsizroq) 
jarrohlik  
amalini (qisman yoki to’liq etmoidot-
omiya,sfenoidotomiya) bajarish 
mumkin bo’ladi. 
 
Old 
peshona 
bo’shliqlari   
Dastlab  burun  to’sig’ida  jarrohlik 
amali  va  etmoidotomiya’ni  bajargan-
dan so’ng agger nasi kesib olinadi. Bu 
peshona  bo’shliqlarining    teshiklarini 
bevosita  ko’rish  va  o’tkir  infeksiyada 
III  va  IY    Ritter  –zondlari  yordamida 
drenaj  qilib,  bo’shliqdan  patologik 
ajralmani to’liq olib tashlash imkonini 
beradi. 
Osteomalarda 
qo’shimcha 
bevosita  osteoplastika  kerak  buladi. 
Peshona bo’shlig’i  hech qatshon  yog’ 
kletchatkasi  yoki  boshqa  to’qima  bi-
lan yopilmaydi. 
 
Burundan 
qon 
oqishi  
Bipolyar  kauterlash  burunning  old 
bo’limlarida  qo’llanadi.  Qon  burun-
ning 
yuqori 
orqa 
bo’limlaridan 
og’ayotganda  qisman  etmoidotomi-
yadan  so’ng  suyak  kanaliga  kiritilgan 
monopolyar 
ignalar 
yordamida 
etmoidal  arteriyalar  kauterizatsiyasi 
bajarilishi  mumkin.  Bu  usul  doimoi 
jobiy natija beradi. 
 
Burundan  orqa  mi-
ya 
suyuqligini 
oqishi  
Kichik  nuqsonlarda  fassiyalar  yoki 
keng son fassiyasi transplantanti sifat-
ida  ishlatiladi;  burun-peshona  
kanali  yopilishini  oldini  olish  uchun 
burun  to’sig’i  yoki  quloq  suprasi 


Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə