10
ELM DÜNYASI
/ Elmikütlәvi jurnal / №03 (03) 2013
pub likası Prezidentinin bilavasitə tabe liyinə ve -
ril məsi haqqında” xüsusi Fərman imzalamış və
həmin tarixdən bu qurum Azər baycan Respubli -
kası nın Prezidenti yanında Ali Attestasiya Ko -
mis si yası adlan mağa başlamışdır. Ulu Öndər 21
fevral 2003-cü il tarixli Fərmanı ilə Azərbaycan
Respubli kası nın Prezidenti yanında AAK-nın
fəaliy yətini tənzimləyən yeni normativ hüquqi
aktları – «Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
yanında Ali Attestasiya Komis siyası haqqında»
və «Alimlik dərəcələrinin və elmi adların veril -
məsi qaydaları haqqında» Əsasnamələri təsdiq
etmişdir.
Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin elmi mizin,
təhsilimizin və bütövlükdə respubli
kamızın
gələ cək inkişafı naminə Ali Attes tasiya Komis -
si ya sına daim qayğı və diqqət göstərməsi əsa -
sını qoyduğu və uğurla həyata keçirdiyi siya sətin
mühüm tərkib hissəsi idi. Ümummilli lideri -
mizin kadrların attestasiyası sahəsində vahid
dövlət siya
sətini həyata keçirməklə əlaqədar
imzaladığı tarixi fərmanlardan sonra Azərbaycan
Respubli ka sı nın Prezidenti yanında Ali Attes ta -
siya Komis siyasının fəaliyyəti elmin, texnikanın,
təhsilin, mədəniyyətin və incə sənətin inkişafının
müasir tələblərinə cavab verməklə daha ciddi və
məqsədyönlü xarak ter almağa başlamışdır. Bu
gün respub likamızın tələbatına uyğun olaraq
elmi dərəcələrə və adlara malik olan yüksək ixti -
saslı kadrların hazırlanması Ulu Öndəri mi zin
qayğısı nəticəsində mümkün olmuşdur.
– Respublikamızda siyasi sabitliyin olması,
sosial-iqtisadi sahədə böyük uğur ların qaza -
nıl ması, büdcə gəlirlərinin ildən-ilə artması
elmin inkişafı üçün lazım olan ən zəruri şərt -
lərdən biridir. Qazanılmış bu nailiyyətlər elmin
inkişafına öz müsbət təsirini necə göstərir?
– Ulu Öndərimizin siyasi müdrikliyi, dönməz
əqidəsi, qətiyyəti və xalqın ümum milli liderimizə
olan böyük inamı və dəstəyi sayəsində Azərbaycan
Respubli kasının parçalanmaq və öz müstəqilli -
yini itirmək təhlükəsindən xilas olması respubli -
ka mızda siyasi sabitliyə gətirib çıxardı. Məhz əldə
olunmuş bu siyasi stabilliyin nəticəsidir ki, res -
pub likamızda hər il sosial-iqtisadi sahədə böyük
uğurlar qazanılır və büdcə gəlirləri ildən-ilə artır.
Bu gün Ulu Öndər Heydər Əliyevin əsa sını
qoyduğu siyasi və iqtisadi kurs Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev
tərəfindən uğurla həyata keçirilir və inkişaf
etdirilir. Qətiyyətlə deyə bilərik ki, bu gün
Azərbaycan Respublika
sının əldə etdiyi
nailiyyətlər elmi təməl üzə rində həyata keçirilən
uğurlu siyasətə əsaslanır. Azərbaycanın gələcə -
yini təbii resurs lara bağlamayan ölkə rəhbərliyi
neft-qaz gəlirlərinin insan kapitalına çevrilməsi
yönümündə məqsədyönlü və ardıcıl siyasət
yürüdür. Bu siyasət iqtisadi inkişafın elmi sütun -
lar üzərində aparılmasını, innovasiya yeniliklə -
rinin idarəçilikdə tətbiqini, elmlə iqtisadiyyatın
üzvi vəhdətinin təmin olun masını, informasiya
texnologiyalarının inki şaf etdirilməsini, elektron
hökumətin forma laş dırılmasını, ölkənin gələcək
tərəq qisi naminə əsaslı elmi proqnozların irəli
sürülməsini və digər məsələləri aktual tələb kimi
önə çəkir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab
İlham Əliyevin rəhbərliyi altında ölkədə aparılan
islahatlar, həyata keçirilən kompleks tədbirlər,
sosial-iqtisadi və mədə ni-mənəvi inkişaf sahə -
sin də qazanılmış nailiyyətlər Azərbaycanın bey -
nəl xalq aləmə inteqrasiyasını daha da yüksək
səviyyədə təmin etməyə, respublikamızın bey -
nəl
xalq aləmdə nüfuzunun yüksəlməsinə və
bütöv lükdə respublikamızın və xalqımızın yeni
inki şaf mərhələsinə qədəm qoymasına xidmət
edir.
– Arif müəllim, elmin inkişafı və yük sək -
ixtisaslı elmi kadrların hazırlanması elmin
qanunverici bazasından əhəmiyyətli dərə cədə
asılıdır. Bu barədə və bu sahədə AAK ilə bağlı
vəziyyət haqda yığcam məlumat verməyinizi
istərdik.
– Şübhəsiz, hər hansı islahatı uğurla həyata
keçirmək, səmərəli nəticələr əldə etmək üçün,
ilk növbədə, onun qanunverici bazasını forma -
laş dırmaq lazımdır. Azər baycan Respub lika sının
Prezidenti İlham Əliyev 10 aprel 2008-ci il tarixdə
«Azər baycan elmində islahatların aparılması ilə
bağlı Dövlət Komissiyasının yaradıl ması haq -
qında» Sərəncam imzalamışdır. Həmin sənəd
əsasında hazırlanaraq imzalanmış 4 may 2009-cu
il tarixli «Azərbaycan Respublikasında 2009–
2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli Stra te -
giya»nın və «Azərbaycan Respublikasında
2009–2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli
Strategiyanın həyata keçirilməsi ilə bağlı Dövlət
Proqramı»nın təsdiq edilməsi haqqında», habelə
22 may 2009-cu il tarixli «2009–2013-cü illərdə
Azərbaycan Res publikasının ali təhsil siste mində
islahatlar üzrə Dövlət Proqramı»nın təsdiq
edilməsi haqqında», 11 iyun 2011-ci il tarixli
«2011–2013-cü illərdə Azərbaycan təhsi li nin
inkişafı üzrə Milli Strategiyanın hazır lanması
haqqında», 21 oktyabr 2009-cu il tarixli «Azər -
bay
can Respublikasının Prezi
denti yanında
Elmin İnkişafı Fondu nun yaradılması haqqında»
Sərəncamlar növbəti illərdə elm və ali təhsil
sahəsində qarşıda duran vəzifələri dəqiq şəkildə
müəyyən ləşdirmişdir.
Azərbaycan Prezidentinin 2010-cu il 9 fevral
tarixli «Azərbaycan Milli Elmlər Aka demiya sı -
nın gənc alimlərinin Avropa nın elmi mərkəzlə -
rində doktorantura təhsi li nin maliyyələşdirilməsi
haqqında» Sərən camı respublikada elmi tədqiqat -
ların müasir standartlar səviyyəsində aparılma -
sına, ölkə nin elmi kadr potensialının artı rıl ma sına,
Azərbaycan elminin dünya elm məkanına inteq -
rasiyasının təmin olunmasının sü rətlən dirilməsinə
xidmət edir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2008-ci
il 5 iyun tarixli 769 nömrəli Sərən
camı ilə
«Azər bay can Respublika sı nın Prezi denti yanında
Ali Attestasiya Komis siyası haqqında Əsasnamə»yə
və «Alimlik dərəcələrinin və elmi adların veril -
məsi qay daları haqqında Əsasnamə»yə edilən
əlavə və dəyişikliklər həm yüksək ixtisaslı elmi
və elmi-pedaqoji kadrların attesta si yası sahə -
sində, həm də Azərbaycan elminin beynəlxalq
aləmdə səviyyəsinin və nüfu zunun yüksəlməsi
istiqamətində çox mühüm əhəmiyyətə malikdir.
Bütün bu sənədlər AAK-nın fəaliyyətinə hüquqi
əsas yaradır və bu dövlət quru munun səmərəli
fəaliyyətinin tənzimlən məsinə imkan verir.
– Arif müəllim, Azərbaycan elminin bey nəl -
xalq elm məkanına inteqrasiyasında AAK-nın
rolu danılmazdır. İddiaçıların elmi əsər lərinin
nüfuzlu xarici elmi nəşr lərdə dərc olunmasına
dair AAK-nın müva fiq Əsas naməsindən irəli
gələn tələbi Azərbaycan elmi
nin inkişafında
hansı irəliləyişə gətirib çıxar mışdır?
– AAK-nın Əsasnaməsində qeyd olunur:
«Dissertasiyanın əsas elmi nəticələri onun ilkin
ekspertizasına qədər Azərbaycan Respublika -
sının elmi nəşrlərində və xarici ölkələrin nüfuzlu
(beynəlxalq elmi icti maiyyət tərəfindən birmə -
nalı olaraq qəbul olunmuş elmi-praktiki) elmi
nəşrlərində dərc olunmalıdır. Azərbaycan Res -
pub lika sının müvafiq elmi nəşrlərinin siyahısı
Ko missiya tərəfindən müəyyən edilir». Yuxarıda
qeyd olunan Əsasnamədə daha sonra göstərilir ki,
iddiaçıların fəlsəfə doktoru dissertasiyalarının
nəticələrinə dair ən azı beş, o cümlədən xarici
ölkələrdə nəşr olunan nüfuzlu jurnallarda bir,
elmlər doktoru dissertasiyalarının nəticələrinə
dair isə ən azı iyirmi, o cümlədən xarici ölkə -
11
ELM DÜNYASI
/ Elmikütlәvi jurnal / №03 (03) 2013