20
5.4. Bu qaydalarla razılaşdırılır ki, hazırkı sığorta şəhadətnaməsi üzrə təmin olunan sığorta təminatı
Sığortalının mənafeyini və maraqlarını qorumaq məqsədi daşıyır. Şirkət tərəfindən, hər hansı
qanunvericiliyə, o cümlədən, yerli və ya xarici qanunvericiliklərə müvafiq olaraq, ləğvolunma və ya
yenidən təşkilolunma proseduruna başlanarsa (könüllü və ya icbari qaydada olub-olmamasından asılı
olmayaraq), sığorta şəhadətnaməsinə görə sığortalanmış iddia ilə əlaqədar olaraq, bununla, Sığortalılar:
a)
Hər hansı məhkəmə prosesinin avtomatik dayandırılmasını və ya təminedici tədbirlərin
görülməsini tələb etmək hüququndan imtina edirlər, belə müflisləşmə barədə qanunvericiliyə
müvafiq olaraq, bunun belə prosedurda sığorta şəhadətnaməsindən irəli gələn vəsaitlərə /gəlirlərə
tətbiq oluna biləcəyi həddə; və
b)
Sığortaçı və ya hər hansı Sığortalı tərəfindən, Sığortalının ləğvi və ya yenidən təşkili ilə əlaqədar
prosedura başlanması nəticəsində sığorta şəhadətnaməsi üzrə təmin olunan vəsaitlərə aid
məhkəmə prosesinin dayandırılmasından və ya təminedici tədbirlərin görülməsindən
azadolmanın əldə olunması məqsədi ilə hər hansı tədbirlərin görülməsinə imtina etməyəcəklərinə
və ya mane olmayacaqlarına razılaşırlar.
6. Hesablaşma valyutası
6.1. Sığorta şəhadətnaməsi üzrə bütün pul məbləğləri, başqa cür nəzərdə tutulmayınca, AZN ilə
ödənilməlidir.
6.2. Əgər sığorta şəhadətnaməsi üzrə məbləğlər AZN-dən fərqli valyuta ilə müəyyən edilmiş olarsa,
başqa cür nəzərdə tutulmayıbsa, sığorta şəhadətnaməsi üzrə ödənişlər AZN-lə Azərbaycan Respublikası
Mərkəzi Bankının belə ödənişin ödənildiyi tarixə olan kursla ödənilməlidir.
6.3. Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ödənişlərin xarici valyuta ilə həyata keçirilməsinə yol
verdiyi halda, sığorta şəhadətnaməsi üzrə pul məbləğləri xarici valyuta ilə ifadə edilməli və /və ya
ödənilməlidir.
7. Xərclərin bölüşdürülməsi
7.1. Hər hansı Sığortalı və hər hansı başqa sığortalanmamış şəxs /təşkilat arasında birlikdə və ayrılıqda
hər hansı maliyyə cavabdehliyi meydana çıxarsa və ya hər hansı xərc çəkilərsə, sığorta şəhadətnaməsinə
əsasən Sığortaçı belə cavabdehliyə və ya xərcə uyğun cavabdehlik daşımalıdır ki, bu da, müvafiq hüquq
və maliyyə risklərini, Sığortalı və ya digər şəxs(lər) tərəfindən hər hansı iddianın tənzimlənməsi zamanı
və ya onun nəticəsində əldə olunmuş nisbi üstünlükləri /faydaları nəzərə alaraq, Sığortalı və digər
şəxs(lər) arasında xərclərin ədalətli və bərabər bölüşdürülməsini əks etdirir.
7.2. Sığorta şəhadətnaməsində sığortası təmin olunmuş və ya təmin olunmamış risklərdən irəli gələn hər
hansı iddia ilə əlaqədar hər hansı cavabdehlik və ya xərc meydana çıxarsa, sığorta şəhadətnaməsinə
əsasən Sığortaçının cavabdehliyi, sığorta şəhadətnaməsində təmin olunmuş və olunmamış məsələlərə aid
nisbi hüquqi və maliyyə riskləri nəzərə alınmaqla, xərclərin ədalətli və bərabər bölüşdürülməsini əks
etdirən həmin cavabdehliyə və ya xərcə uyğun həddə məhdudlaşır.
7.3. Tərəflər xərclərin bölüşdürülməsi barədə razılığa gələ bilmədikləri halda, Sığortaçı, Sığorta
Şəhadətnaməsinin şərtlərinə və müvafiq qanunvericiliyə uyğun olaraq yekun məbləğin razılaşdırılmasına
və ya müəyyən edilməsinə kimi mübahisə mövzusuna çevrilmədiyi tərəflər tərəfindən təsdiqlənən
zərərin məbləğinin ilkin /aralıq ödənişini, o cümlədən, müdafiə xərclərini ödəməlidir.
8. Sığorta məbləğinin, sığorta tarifinin və sığorta haqqının müəyyən edilməsi
8.1. Sığorta məbləği Sığortalı və Sığortaçı arasındakı razılaşma əsasında müəyyən edilir.
21
8.2. Sığorta şəhadətnaməsinin uzadılması və ya ona əlavə edilməsinə əsasən ödəniləcək hər hansı əlavə
sığorta haqqı Sığortaçının tələb etdiyi, Sığortalı tərəfindən lazımi qaydada təmin olunan ərizə formasının
və sığorta ilə əlaqədar hər hansı əlavə informasiyanın qəbul edilməsi əsasında Sığortaçı tərəfindən
hesablanır. Sığorta haqqı sığorta məbləğinə, tarif dərəcəsinə, sığorta şəhadətnaməsi üzrə razılaşdırılmış
sığorta təminatına və şərtsiz azadolma məbləğinə əsaslanaraq hesablanır.
8.3. Tarif dərəcə aşağıdakı düstürla hesablanır:
100
100
.
.
f
D
Netto
D
Brutto
Burada,
.
D
Brutto
- brutto dərəcə,
.
D
Netto
- netto-dərəcə,
f
- yüklənmə.
Əsaslandırılması: Bu sığorta növü üzrə şirkət daxili və yerli bazarın müvafiq statistikaya malik
olmaması netto-dərəcənin hesablanması üçün xarici ölkələrin göstəricilərinin (“benchmarks”) istifadə
edilməsində zəruriyyət yaradır. Bir sıra Avropa ölkələrinin oxşar sığorta bazarında tətbiq olunan
tariflərdən istifadə edilməsi məqsədə müvafiqdir. Rəhbər işçilərinin məsuliyyətinin sığortalanması üçün
Avropa ölkələrinin sığorta bazarında tariflər 0.5-1.5% təşkil edir.
Bu rəqəmlər netto-dərəcə qismində əsas tutulduqda
f
= 20% müəyyən edilir və aşağıda göstərilmiş
brutto-dərəcələri tətbiq edilir:
D
Brutto
%
9
.
1
.
%
6
.
0
Qeyd: Müvafiq hallarda yuxarıda göstərilən tarif dərəcələrinə yüksəldirici və azaldırıcı əmsallar tətbiq
oluna bilər.
9. Sığorta məbləği
9.1. Sığorta məbləği Sığortaçının bütün Sığortalılar qarşısında irəli sürülmüş bütün iddiaları ilə əlaqədar
meydana çıxmış bütün zərərlərə görə ümumi məsuliyyət həddidir. Hər hansı iddiaya görə hər hansı
zərərin ödənişi sığorta təminatının həcminə müvafiq olaraq, sığorta məbləğini belə ödəniş həcmi
məbləğində azaltmalıdır. Bir sığorta hadisəsi üzrə sığorta ödənişi heç bir halda məsuliyyət həddini aşa
bilməz.
9.2. Sığorta müqaviləsi üzrə sığorta məbləği Sığortalı (sığorta olunan) ilə Sığortaçı arasındakı razılığa
əsasən müəyyən edilir.
9.3. Tərəflərin razılığına əsasən sığorta müqaviləsində sığorta məbləği daxilində əmlaka vurulan zərərə,
fiziki zərərə, o cümlədən, səhhətə vurulan zərərə və ya ölümə görə, və ya digər risklərə görə ayrı-ayrı
maksimal sığorta məbləğləri müəyyən edilə bilər.
10. Şərtsiz azadolma məbləği və şərtsiz azadolma məbləğinin geri qaytarılması
10.1.Tətbiq olunan şərtsiz azadolma məbləği sığorta şəhadətnaməsində gösətirilir.
10.2. Heç bir iddiaya heç bir şərtsiz azadolma məbləği tətbiq olunmayacaq, və aşağıdakı hallar baş
verərsə, Sığortaçı Sığortalının məruz qaldığı müdafiə xərclərini Sığortaçı tərəfindən artıq ödənilməmiş
həddə ödəyəcək:
a)
iddia qəbul edilməzsə və Sığortalı tərəfindən və ya onun adından qarşılıqlı pul ödənişi həyata
keçirilməzsə; və