Skýrsla landshlutanefndar fyrir Norðurland vestra 2014

 

18 

 

kerfisins  er  á  skjön  við  þau  markmið  fjarskiptaáætlunar  er  snúa  að  jöfnun  á  aðstöðu  landsmanna 

þegar kemur að fjarskiptum. Það þarf því að fara varlega í því að leggja kostnaðarmun á tengingum 

fjarskiptanetsins á herðar notandans.  

Það  seinna er að  nauðsynlegt  er að  hækka  viðmið  alþjónustu  úr þeim 128 Kb/s sem  nú er gert ráð 

fyrir, enda ljóst að slík tenging hefur enga raunhæfa þýðingu varðandi fjarskipti. Það er því mikilvægt 

að hækka þetta viðmið áður en ráðist er í þær framkvæmdir og samninga sem standa fyrir dyrum við 

Mílu ehf. varðandi alþjónustukvöð að almenna fjarskiptanetinu. 

3.5 Raforkuöryggi 

Sauðárkrókur  varð  um  miðjan  ágúst  2014  óvænt  rafmagnslaus  dagpart  vegna  bilunar.  Í  því 

rafmagnsleysi  varð  mikið  tjón  hjá  fyrirtækjum  bæjarins  bæði  á  búnaði,  hráefni  og  á  starfseminni 

yfirleitt.  Varlega  áætlað  hleypur  tjónið  á  tugum  milljóna  króna.  Eftir  þetta  atvik  fara  fyrirtæki  og 

Sveitarfélagið Skagafjörður fram á að afhendingaröryggi á rafmagni til sveitarfélagsins verði bætt hið 

fyrsta. Ljóst er að ekki er að ástandið er alls ekki viðunandi.  

Núverandi  flutningskerfi  raforku  milli  helstu  þéttbýlisstaða  í  Skagafirði  liggur  út  frá  hringtengingu 

Landsnets  sem  er  132kV  lína  og  liggur  um  meginhluta  Íslands.  Frá  tengivirki  Landsnets í  Varmahlíð 

liggur  ein  66kV  loftlína  til  Sauðárkróks  en  sú  lína  er  orðin  40  ára  gömul  og  ljóst  að  aflspennir  í 

Varmahlíð sem annar tengingunni til Sauðárkróks er kominn að mörkum flutningsgetu sinnar, miðað 

við hámarksálag. Á Sauðárkróki má því búast við einhverjum takmörkunum á skerðanlegum flutningi, 

einkum á háálagstímum. Varaafl sem til staðar er á Sauðárkróki felst í tveimur vélum, hvor um sig 800 

kW. Þetta afl annar engan veginn raforkuþörf Sauðárkróks ef til bilunar kemur. Sár vöntun er því á að 

koma upp tveimur óháðum flutningslínum til og frá Sauðárkróki til að tryggja öryggi orkuafhendingar 

til bæjarins. 

Gangi  hugmyndir  um  aukna  atvinnuuppbyggingu  á  svæðinu  eftir  er  ljóst  að  enn  brýnni  þörf  er  á 

öðrum  aflspenni,  eða  bættri  tengingu  við  132  kV  kerfið.  Landsnet  áformar  að  leggja  nýja  tengingu 

sem  66kV  jarðstreng  frá  Varmahlíð  til  Sauðárkróks.  Með  þeirri  tengingu  og  nýrri  220kV  línu  frá 

Blönduvirkjun til Varmahlíðar er hægt að  anna allt  að 30MW orkunotkun á Sauðárkróki og 150MW 

orkunotkun við Varmahlíð. Mikilvægt þykir að farið verði í þessar framkvæmdir eins fljótt og auðið er.  

Þá  hefur  Landsnet  einnig  uppi  hugmyndir  um  að  styrkja  svæðið  enn  frekar  með  hringtengingu 

Sauðárkróks  við  meginflutningskerfið  með  lagningu  línu  frá  tengivirki  við  Laxárvatn  austur  til 

Sauðárkróks  um  Þverárfjall.  Raforkuflutningur  getur  þá  annað  allt  að  45MW  orkunotkun  á 

Sauðárkróki.  Þessi  möguleiki  er  einungis  raunhæfur  að  mati  Landsnets  ef  til  kemur  umtalsverð 

orkunotkun bæði á Sauðárkróki og á Blönduóssvæðinu. 

Brýnt er að setja í forgang lagningu jarðstrengs frá Varmahlíð til Sauðárkróks, Sauðárkrókslínu 2, eigi 

síðar en árið 2015 og í kjölfarið að ráðast í lagningu línu frá tengivirki við Laxárvatn um Þverárfjall og 

austur til Sauðárkróks. 

3.6 Framlag í Atvinnu- og nýsköpunarsjóð fyrir Norðurland vestra 

Verkefni 3.6 – Framlag í Atvinnu- og nýsköpunarsjóð fyrir Norðurland vestra 

Ný stöðugildi 

0 

Flutt stöðugildi 

0 

Áætlaður kostnaður 

10 m.kr. á ári  

Ábyrgð og framkvæmd 

Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið 

Tímaáætlun 

2015–2017 

---

 

19 

 

Ein mikilvægasta leiðin til að efla atvinnulíf og fjölga störfum er að auðvelda frumkvöðlum og aðilum í 

rekstri að hrinda nýjum hugmyndum í framkvæmd. Í ljósi alvarlegrar stöðu svæðisins er því lagt til að 

settur verði  á stofn  sérstakur sjóður, Atvinnu-  og  nýsköpunarsjóður Norðurlands vestra, sem  starfa 

muni í þrjú ár. Ríkissjóður leggi til 30 milljónir í þennan sjóð sem úthlutað verði úr einu sinni á ári í 

þrjú  ár  með  það  að  markmiði  að  hvetja  sérstaklega  til  nýsköpunar  og  frumkvöðlastarfs  í 

landshlutanum. 

3.7 Rannsókn á stórskipahöfn 

Lagt er til að stjórnvöld beiti sér fyrir rannsókn á möguleikum stórskipahafnar á Norðurlandi vestra.  

Markmið 



  Að  kanna  hvort  landfræðilegar  og  þjónustulegar  forsendur  eru  til  uppbyggingar 

stórskipahafnar á Norðurlandi vestra. 



  Að  skoða  möguleika  landshlutans  til  að  taka  við  hluta  af  „norðursiglingum“  þegar  sá 

möguleiki opnast með siglingaleið um Norður-Íshaf norðan Síberíu.  



  Að skoða stórskipahöfn í ljósi stóraukinna umsvifa á Grænlandi og aukinni þörf á umskipun og 

jafnvel úrvinnslu á þeim hráefnum sem þar verða unnin.  



  Að skoða Norðurland vestra heildstætt sem þjónustusvæði í þessum tilgangi.  

Ábyrgð og framkvæmd 

Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið, umhverfisráðuneytið og SSNV. 

Tímaáætlun 

Verkfræðileg úttekt verði gerð 2015 og frekari úrvinnsla og umhverfismat fari fram árin 2016–2017.  

Áhrif á svæðið 

Ef niðurstaða leiðir til þess að tækifæri séu á þessu sviði gætu áhrif þess til framtíðar orðið meiri en 

þeir kvarðar ná yfir sem hafa verið notaðir til mælinga á árangri í byggðamálum. 

Ef  niðurstaðan  verður að  hvergi  sé  mögulegt  að  hafa  slíka  höfn,  t.d.  vegna þess að  íbúar svæðisins 

vilja ekki fórna náttúrugæðum, er niðurstaðan sú að skerpt hefur verið á þeirri vitund.  

Kostnaðaráætlun 

Liggur ekki fyrir.  

 

 

---