Soğutma tekniĞİ
SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE GÖRÜNÜRDE OLMASI GEREKENLER
Yüklə 0,6 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE DİĞER OLMASI GEREKENLER;
- SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE OTOMATİKLENDİRME;
- Ticari Tür Buzdolapları ve Soğutucularda Otomatiklendirme;
- Orta Boy Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme
- Büyük Boy Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme
- Amonyaklı Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme
- SOĞUK DEPOCULUKTA MUHAFAZA USULLERİ
- Basınçlı Hava Akımı (Forced Air) İle Ön Soğutma
- Su İle Ön Soğutma (Hydrocooling)
- Kar Veya Yaprak Buzla Ön Soğutma
- Vakumlu Ön Soğutma (Vacuum Cooling)
- Çabuk Dondurma (Şoklama)
- Basınçlı Hava Akımlı (Forced Air) İle Şoklama
- Prof. Sabri SAVAŞ’ın Yayınlamış Kitapları
- SAVAŞLAR Tesisat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti’nin Mevcut Yayınları
SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE GÖRÜNÜRDE OLMASI GEREKENLER; Soğutma kompresörleri; hermetik (ekovat türü), yarı hermetik ve açık (kayış+kasnaklı) tür olmak üzere gruplandırılabilirler. Hermetik kompresörler sınırlı, yarı hermetik kompresörler orta derecede, açık tür kompresörler ise daha büyük soğuma kapasiteli kompresörlerdir. Soğutma kompresörleri her ne soğutma kapasitesinde olursa olsun, sadece ekovatlar için ¾ veya 1 beygir tahrik gücünden başlamak kaydı ile tüm soğutma kompresörlerinde yağ seviye göstergesi bulunmalıdır. Ayrıca, ekovatlar için 1 beygir tahrik gücünden başlamak kaydı ile tüm soğutma kompresörlerinde üç yollu emme ve basma vanaları tesis edilmiş olmalıdır. Bu hususlar da soğutma kompresörlerinin ithalinde ve satın alınmasında dikkat edilecek hususlar olmalıdır. SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE DİĞER OLMASI GEREKENLER; Soğutma kompresörlerinde yağlama ve yağlama güvenliği son derecede önemli olduğuna göre, ekovatlar için 1 ½ veya 2 beygir tahrik gücünden başlamak kaydı ile, yağlama yağı otomatiği bağlantı uçları bulunmalıdır. Bu uçlardan biri, yağlama yağı pompasının basma tarafına,diğer ucu ise kompresör krank milinin yağlama yağı pompasının bulunduğu ucuna değil diğer ucuna irtibatlı olmalıdır. 100000 W soğutma kapasiteli, tercihan 25000 W soğutma kapasiteli soğutma kompresörlerinde, kapasite ayarı mevcut bulunmalıdır.Ayrıca, otomatik yağ ayırıcı tesisinde yağ ayırıcıda dönüş yapma durumunda olan yağlama yağı için kompresör karterinde irtibat yeri olmalıdır, Bilhassa soğuk ve donmuş depoculuk uygulamalarında çift rejimli uygulama gerekmesi ya da soğutma kapasitesi ikmali durumlarında ve freonlu sistem soğutma tekniği uygulamalarında kompresör karterlerindeki yağlama yağının seviye dengelemesinde ihtiyaç olabileceğinden, karter yağ seviyesinin altinda ve üstünde paralel dengeleme borularına uygun irtibat yerleri olmalıdır.bu irtibat yerlerinden bir adeti, otomatik yağ ayırıcıdan dönen yağlama yağı için de müştereken kullanılabilir. Ülkemize soğutma kompresörü ithalinde ve satın alınmasında bu hususlara da önem verilmeli ve özen gösterilmelidir. SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNDE OTOMATİKLENDİRME; Soğutma kompresörlerinde otomatiklendirme, soğutma sisteminin türüne, soğutma kapasitesine ve işlevine göre farklılıklar gösterir. Ev Buzdolaplarında Otomatiklendirme; Ev buzdolaplarında otomatiklendirme, bir duyarga uçlu termostad ile yapolır. Termostadın duyarga ucu buzluğun emiş borusuna çok yakın bir yere monte edilir. Buzluk yeterli miktarda soğuyunca termostad ekovata giden elektirik akımını keser ve böylece ekovat stop eder, buzluk bir miktar ısınınca termostad tekrar eletirik akımına yol verir ve böylece ekovat tekrar çalışmaya başlar. Ev buzdolaplarında ayrıca ekovatı aşırı akıma karşı koruyan bir termik ile, ekovatın ilk hareketinde görev alan bir röle de bulunmaktadır. Ticari Tür Buzdolapları ve Soğutucularda Otomatiklendirme; Ticari tür buzdolapları ve soğutucular, esasta; ev buzdolaplarına benzer türde basit ve sade türde soğutma sistemlidir.Bu tür soğutma sistemlerinde kondanser fanlı hava akımı ile soğutulmakta, evaporatör ise, gerektiğinde fanlı hava akımlı olarak işlevini sürdürmektedir. Bu tür buzdolapları ve soğutucularda otomatiklendirme, ev buzdolaplarında uygulanan esasa göre yapılır. Ancak, 1/4 beygir gücünden itibaren monofaze ekovatlada, ayrıca güç takviyesi için bir de kondansatör bulunmaktadır. Orta Boy Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme:Orta boy soğutma sistemlerinde, kılcal yerine genleşme valfi yerini almış, ayrıca soğutma devresine likit deposu ilave edilmiş olpu, ekovatın emme ve basma uçlarında da üç yollu vana tesis edilmiş bulunmaktadır. Ancak sistemin sadeliği yönünden likit deposu giriş ve çıkışına açma kapama vanası ilave edilmemiş, likit deposu ile kondanserin gerektiğinde soğutucu akışkan stoklaması için kullanılmak amacı ile drayer selenoid valf ile ekspansiyon valfi arasına tesis edilmiştir. Bu tür soğutma sistemlerinde de otomatiklendirmede ticari tür buzdolapları ve soğutucularda uygulanan esas kabul edilmekle beraber, ekovatın stop startı, soğutma sistemlerinde oda termostadı ile selenoid valf ve ekovat şalt sistemine seri olarak bağlanmış monofaze elektirik devresi ile sağlandığı gibi ekovatın üç yollu emme vanasına tesis edilecek bir vakum otomatiği ile de ekovat vakum yönünden güvence altına alınır. Büyük Boy Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme: Büyük boy freonlu soğutma sistemleri , tesis ve teçhizat yönünden tam teferruatlı soğutma sistemleri olmalıdır. Bu durumda, ekovat veya kompresör; vakum ve aşırı basınç koşulları ile yağlama sorunlarına karşı, vakum, basınç otomatikleri ve yağ otomatiği ile kontrol ve güvence altına alınmalıdır. Gerektiğinde kompresörün emme ve basma basınç ve sıcaklıkları ile, yağlama yağının yağlama basınç ve sıcaklığı da uygun manometrelerle kontrol altına alınıp, izlenebilmelidir.Büyük boy soğutma sistemlerinde doğal olarak birden fazla evaporatör de bulunabileceğinden, soğutulan her mekan için ayrı bir oda termostadı ile ayrı bir selenoid valf sistemine de ihtiyaç olacaktır. Amonyaklı Soğutma Sistemlerinde Otomatiklendirme: Soğutma kompresörlerinde emme ve basma basınçlarının kontrolunun yanında değişken karter basınçları altında yağlama olayı da son derecede önemlidir. Soğutma kompresörlerinde karter hacmı emme hattı ile irtibatlı olduğundan, karter basıncı emme basıncına eşit olur. Değişken bir karter basıncında emme basıncı da değişken olacaktır. Yağlama olayında yağ pompasının basma basıncı değişken karter basıncına bağlı olarak belirlenmektedir. Her halükarda Yağlama yağı pompasının basma basıncı, değişken karter basıncından en azından 1 veya 2 Bar daha yüksek olacak şekilde belirlenmeli ve buna göre otomatiklendirilmelidir. Bugün, soğutma kompresölerinde yağlama yağı pompasının basma basıncını, değişken karter basıncına göre kontrol altında tutan ve yağlama yağı pompasının basma basıncının karter basıncına belirli bir değerde yaklaşması halinde kompresörün otomatik olarak stop ettirilmesini sağlayan yağlama yağı otomatikleri mevcuttur. Ayrıca soğutma sistemlerinde basma basıncının belirli bir değere yükselmesi halinde soğutma kompresörünü stop ettiren yüksek basınç otomatikleri, emme basıncının belirli bir değere inmesi halinde kompresörü stop ettiren alçak basınç otomatikleri veya emme otomatikleri ya da vakum otomatikleri mevcuttur. Belirli boyutlu freonlu soğutma kompresörlerinde olduğu gibi amonyaklı sistem soğutma kompresörlerine genellikle, 1 adet yüksek basınç otomatiği ile, 1 adet vakum otomatiği tesis edilmesinin gerekliliği yanıda 1 adet de yağ basınç otomatiği, tesis edilmeli ve soğutma kompresörü bu otomatiklerle alçak ve yüksek basınç sorunları ile yağlama yağı etkinliği yönünden kontrol ve kumanda altına alınmalıdır. Ayrıca büyük boyutlu freonlu soğutma kompresörlerinde de olması gerektiği gibi, bilhassa amonyaklı sistem soğutma kompresörlerinde, 1 adet yağ basınç manometresi, 1 adet yüksek basınç manometresi ile, 1 adet alçak basınç manometresi ve ayrıca, 1 adet yağ sıcaklığını ölçme termometresi ve 1 adet basma sıcaklığını ölçme termometresi ile, 1 adet emme sıcaklığını ölçme termometresi ile, 1 adet de sıvı hattına tesis edilmesi gerekli sıvı amonyak ölçme termometresi, tesis edilmeli ve böylece soğutma sisteminde basınç ve sıcaklık yönünden tüm değerlerin izlenme ve kontrol imkanı elde edilmelidir. SONUÇ; Görüleceği üzere soğutma kompresörlerinde yağlama emniyeti yönünden alınması gerekli tedbirler, yalın hali ile, sadece yağlama yağı yönünden olmayıp, emme ve basma basınçları, ve bu arada bilhassa emme basıncı da yağlama olayında son derecede etkendir. Ayrıca soğutma sisteminin türü, küçüklüğü ve büyüklüğü ile kullanılan soğutucu akışkana göre yağlama güvenliği yönünden alınması gerekli tedbirler çok farklılık göstermektedir, Ancak,soğutma kompresörlerinde yağlama emniyeti yönünden alınması gerekli tedbirler arasında öncelikle soğutma kompresörünün türü, dönme hızı, yağlama yağı pompası ve yerleşim durumu ile, kompresör üzerinde bulundurulması ve tesisi gereken teçhizat önem arz etmektedir. Önemli olan, soğutucu akışkan ve soğutma sisteminin türü ile, küçüklük ve büyüklük değerini esas alarak, daha az masraflı ve daha sade sistem, tesis ve teçhizatla soğutma kompresörlerinde yağlama güvenliği yönünden uygun ve gerekli tedbirleri uygulama alanına almak ve ayrıca yağlama yönünden alınması gerekli tedbirlerin sağlanmasına esas ve uygun soğutma kompresörleri ithal etmek ve satın alabilmektir. SOĞUK DEPOCULUKTA MUHAFAZA USULLERİ: Bugün ticari ve endüstriyel yaşamda besin ürünleri soğuk depoculukta iki ayrı usul altında muhafaza edilir.
Genellikle meyve ve sebzeler ile kısa süreli muhafazalar için soğuk muhafaza usulü uygulanır. Soğuk depoculukta soğuk muhafaza yerine taze muhafaza tabiri de kullanılır. Besin ürününün özelliği ve muhafaza süresine göre bir soğuk muhafaza deposunun sıcaklığı ±1 ˚C ila +15 ˚C arasında değişir. Uzun süreli muhafazalar için ise donmuş muhafaza usulü uygulanır. Gene besin ürünün özelliği ve muhafaza süresine göre bir donmuş muhafaza odanın sıcaklığı –10 ˚C ila –30 ˚˚C arasından değişir. Soğuk depoculukta ±0 ˚C ila –10 ˚C sıcaklıkları arasında besin ürününün donmuş muhafazası pek doğru olmaz. Soğutma işleminin herhangi bir sebeple stop etmesi durumunda bu bölgede donmuş besin ürünü belirli bir süre sonunda çözülme olayı ile karşılaşa bilir. Oysa besin ürünleri,besin ve lezzet özelliklerini kaybetmemesi için ancak bir defa dondurulmalı ve sadece tüketilmek veya pişirilmek üzere gene bir defa çözülmelidir. Herhangi bir besin ürününün birkaç veya bir çok defa dondurulup çözülmesi besi,n ve lezzet özelliklerini büyük ölçüde bozar ve hatta o besin ürününün bozuşmasına neden olur. Bu sebeple, donmuş muhafaza işleminin güvenlik altında devamı için donmuş muhafaza odası sıcaklığının en azından –10 ˚C veya daha düşük sıcaklıklarında olması arzu edilir. Önemli bazı besin ürünlerinin soğuk ve donmuş muhafaza sıcaklıkları, bağıl nem miktarı ve yaklaşık depolama süreleri ile, ortalama su muhteviyatı ve yaklaşık donma sıcaklıkları ve ayrıca donmadan önce ve donduktan sonra özgül ısıları ile, donma gizli ısıları aşağıda çizelge-1.,2.,3. ve 4.’de verilmiştir. Ön Soğutma: Besin ürününün, hasat sonrası kısa ve belirli bir süre içinde ön soğutmaya tabi tutularak soğutulması hem gıda maddesinin tazeliğinin korunması ve hem de pazarlama koşulları yönünden çok önemli bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyacı karşılamak için besin ürünü soğuk veya donmuş muhafazaya alınmadan veya usulüne uygun olarak pazara arz edilmeden belirli yöntemlerle ve aşağıda verilen şema ile açıklandığı üzere ön soğutma işlemlerine tabi tutulur 
Ön soğutma süresi besin ürününün türüne göre farklılıklar gösterir. Örneğin, ön soğutma süresi süt için azami 4 saat, balık ve tavuk eti için azami 12 saat, küçükbaş ve büyükbaş hayvan eti için azami 12 ila 24 saat, çeşitli meyve ve sebzeler için ise azam 24 saattir. Bu sürelere bağlı kalmak kaydı ile ön soğutma işlemi gıda ürününün türü ile elimizdeki teknolojik imkanlara göre farklı yöntemlerde yapılır. Ön Soğutma Yöntemleri: Bugün için ülkemizde ön soğutma işlemleri genellikle soğuk veya donmuş muhafaza yapan soğuk depo işlemlerinin içinde yer almasına rağmen ideal bir ön soğutma işlemi paketleme ve ambalajlama tesislerinin yanında veya merkezi ön soğutma tesisleri olarak gıda sanayi veya ticaretinde yerini almalıdırlar. Böylece besin ürünü hasat sonrası hemen soğutma zincirine alınıp, bu zincir içerisinde tüketime arz edilecektir. Ayrıca hasat mevsimi toplama ve pazarlamaya sevk kapasitesine uygun ön soğutma tesisleri gıda sanayi ve ticaretinde yerini aldığında soğuk zinciri tüketime kadar sürdüren soğuk ve donmuş muhafaza tesis ve sistemleri makine ve tesisat bakımından ekonomik büyüklükle sınırlı kalacaktır. Önemi bu şekille açıklanan ön soğutma işlemi değişik yöntemler altında uygulanır. Basınçlı Hava Akımı (Forced Air) İle Ön Soğutma: Böyle bir ön soğutma işlemlerinde belirli bir soğutma devresinin soğutucu ünitesinde soğutulan soğuk oda havası vantilatörlerle besin ürününün üzerine bir devri daim halinde üflenir. Böylece soğuk hava akımı içinde kalan besin ürünü belirli bir süre içinde istenilen sıcaklığa kadar soğutulur. Bu süre besin ürününün türüne göre yukarıda açıklanmış olup, gerekli ve azami ön soğutma süresi olarak açıklanır. Su İle Ön Soğutma (Hydrocooling) : Besin ürününün soğuk veya buzlu suya daldırılması ve bastırılması ya da besin ürününe soğuk veya buzlu su püskürtülmesi ile yapılır. Bu şekilde bir soğutma ile ön soğutma süresi kısaltılabilir. Ancak, suya karşı duyarlı olan besin ürünleri bu yöntemde yapısal olarak zarar görebilir. Buna rağmen bilhassa buzlu su üretimi ön soğutma işleminin kesinti yaptığı zaman aralıklarında da devamlı olarak yapılabileceğinden ön soğutma amacı ile elde daima yedek bir soğukluk rezervinin bulunmasına imkan verecek ve böylece ön soğutma için gerekli soğutma makine ve tesisatın daha küçük boyut ve ölçülerde seçilmesi ve dolayısı ile yatırım masraflarının azaltılması mümkün olacaktır. Kar Veya Yaprak Buzla Ön Soğutma: Tatlı su veya deniz suyu ile üretilen kar veya yaprak buz da ön soğutma işleminde kullanılma alanı bulmaktadır. Deniz suyu ile üretilen kar veya yaprak buz balıkçılıkta ön soğutma amacı ile kullanılmakta olup tatlı su ile üretilen kar veya yaprak buz ise yumuşak yapraklı sebzelerin, örneğin; ıspanak, kıvırcık marul vb. sebzelerde ön soğutma işlemlerinde kullanılma alanı bulunmaktadır. Vakumlu Ön Soğutma (Vacuum Cooling): Vakumlu ön soğutma, özellikle birbiri üzerine sarılmış yaprak ve liflerden oluşan, diğer bir deyimle; yaprak ve lif yüzeylerinin alanı kütlesine göre çok büyük olan ve bünyesinde durgun hava bulunan lahana ve türleri ile marul, pırasa, ıspanak, enginar, kereviz, karnabahar ve sütlü mısır gibi sebze türü besin ürünlerinin ön soğutulmasında uygulanır. Birbiri üzerine sarılmış yaprak ve liflerden oluştuğundan bu tür sebzeler, kütlesine göre çok büyük yüzeysel alanlı olup, bünyelerinde çok küçük hacimli ve sonsuz sayıda durgun hava bulundururlar Durgun hava, aslında en ideal bir yalıtım malzemesidir. Örneğin tabii mantar, cam ve taş yünü, stryrophor ve poliüratan gibi yalıtım malzemelerinin ısı iletim değeri λ= 0.030 ila 0,040 W/mºC arasında değişirken yalın halde durgun havanın ısı iletim değeri λ=0.018 W/mºC’dir. İşte bu nedenledir ki, birbiri üzerine sarılmış yaprak ve liflerden oluşan ve kütlesine göre çok büyük yüzeysel alanlı sebzeler ısı akımı yönünden adeta yalıtım malzemesine benzer özellik gösterir. Bu nedenle bu tür besin ürünlerinin basınçlı soğuk hava akımlı soğuk odalarda ön soğutulması, günler ve haftalara sarkan çok uzun zaman alır. Bu durum ise hem gıda ürününün kalitesi ve hem de ticari aktivite yönünden sakıncalıdır. Basınçlı soğuk hava akımlı soğuk odalarda ön soğutma işlemi sadece yüzey alanının kütlesine göre küçük olduğu ve bünyesinde durgun hava bulunmayan elma, armut, ayva, şeftali, havuç, patates, domates, biber, kabak gibi meyve ve sebzelerde uygun ve yeterli olmaktadır. Çabuk Dondurma (Şoklama): Herhangi bir besin ürünü bir donmuş muhafaza odasına alınmadan önce de, öncelikle bir ön soğutma odasına alınır. Bu ön soğutma odasında besin ürünü yukarıda ön soğutma konusunda açıklanan yöntem ve süreler dahilinde ±1 ˚C sıcaklığa kadar soğutulur. Daha sonra ön soğutması yapılmış olan bu besin ürünü çabuk dondurulmak veya şoklanmak üzere dondurma tüneline veya şoklama odasına alınır. Dondurma tünelinde besin ürünü azami 48 saat, tercihen 12 ila 24 saat içinde –16 ˚C ila –28 ˚C soğukluğa kadar dondurulur. Bu dondurma müddeti de ön soğutma işleminde olduğu gibi ne kadar kısa olursa besin ürününün iç yapısının bozuşmaması ve tazeliğinin korunması yönünden o kadar iyidir. Ancak tesis yatırım masrafları artacağından endüstriyel ve ticari hayatta çabuk dondurma (şoklama) süresinin de büyük ölçüde azaltılmasına imkan olmaz. 
Yukarıda açıklanan yöntem ve şartlar altında dondurma tünelinde dondurulan besin ürünü muhafaza süresine göre sıcaklığı tespit olunacak, donmuş muhafaza odasına alınır veya doğrudan pazarlamaya sevk edilir. Şoklama Yöntemleri: Soğuk depoculukta ön soğutma işleminde olduğu gibi besin ürününün şoklanmasında da çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemler basit olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir. Basınçlı Hava Akımlı (Forced Air) İle Şoklama: Basınçlı hava akımlı şoklama, aynen ön soğutma işleminde olduğu gibi uygulanır. Ancak burada belirli bir soğutma devresinin soğutucu ünitesinde soğutulan ve fanlarla sirküle edilen basınçlı havanın soğukluk derecesi –16 ˚C ila –28 ˚C gibi çok düşük soğukluk değerlerindedir. Bu tür şoklama belirli mekanlarda statik olarak yapılabileceği gibi belirli mekanik donanımlarla da kontinyu sistem altında da yapılabilir. Levhalı Dondurucular: Bazı özel ve önemli durumlarda dondurma tüneli yerine levhalı dondurucular kullanılır. Levhalı dondurucular da soğukluk, soğuk levhalardan temasla doğrudan doğruya besin ürününe geçtiğinden dondurma müddetinin istenilen süreye azaltılması imkanı vardır. Bu gün için paketlenmiş et ve işlenmiş balık dondurulmasında levhalı dondurucular önemli bir uygulama alanı bulmaktadır. Salamura İle Şoklama: Besin ürününün soğuk veya buzlu suya daldırılması ve bastırılması ile yapılan ön soğutma uygulamasında olduğu gibi bu defa ön soğutması yapılmış besin ürünü sodyum klorür, kalsiyum klorür ve etilen glikoz vb. aşırı soğutulmuş salamura içine daldırılıp bastırılması yöntemi ile de şoklanabilir. Böyle bir şoklama yöntemi uygulaması ile şoklama süresi kısaltılabilir ve ayrıca şoklama uygulamasının bünyesinde belirli bir soğukluk rezervi sağlanabilir. Böylece daha küçük kapasite ve boyutlu soğutma sistemi ile daha rant bir şoklama uygulaması elde edilebilir. ENTEGRE SOĞUK DEPOLAR: Yukarıda yapılan açıklamalara göre, bilhassa üretim ve tüketim bölgeleri ile pazarlama bölgeleri için planlanıp tesis edilecek soğuk depolar, çok amaçlı besin ürünü muhafazasına uygun, ticari tür entegre soğuk depolar olmalıdır. Bu tür soğuk depolarda ön soğutma odaları, soğuk muhafaza odaları, şok odaları ve donmuş muhafaza odaları birlikte ve entegre olarak tasarlanıp planlanmalıdır. Ayrıca bu tür soğuk depolarda besin ürünü ayıklama, tasnif ve ambalajlama mahalleri de düşünülmelidir. Ancak sınırlı boyutlu ticari tür soğuk depolarda, örneğin sadece soğuk muhafaza uygulaması yapılan soğuk depolarda ayrı bir ön soğutma odası düşünülmeden sadece aynı soğuk odada besin ürünü soğuk muhafazaya alınabildiği gibi aynı zamanda soğuk muhafaza depolama kapasitesinin % 2 ila – %10’u oranında bir besin ürününün de aynı soğuk odada ön soğutulması yapılabilir. Şüphesiz bu tür amaçla kullanılacak bir soğuk depoya tesis edilecek soğutma makine ve tesisatın kapasite ve boyutları uygulama amacına uygun seçilmelidir. Aynı şekilde donmuş muhafaza uygulamasında da aynı donmuş muhafaza odasın aynı zamanda şoklama amacı ile de kullanılabilir. Ancak bu durumda da şoklama miktarı donmuş muhafaza miktarının belirli bir oranı ile örneğin; % 2 ila %10’u oranı ile sınırlı olmalıdır. Çizelge : 1. Çeşitli Sebzelerin Soğuk ve Donmuş Muhafaza Koşulları
Çizelge : 2 Çeşitli Meyvelerin Soğuk ve Donmuş Saklama Koşulları
Not : Çizelge 1 ve 2’de verilen çeşitli sebze ve meyvelerin soğuk ve donmuş saklama koşulları; bilhassa soğuk veya donmuş deponun sıcaklığı ile, bağıl nemi ve ayrıca depolama süresi, soğuk ve donmuş depoculukta mutlaka uyulması gerekli koşullardır. Ayrıca soğuk veya donmuş depoya saklanmak üzere alınan çeşitli sebze ve meyveler gelişme ve olgunlaşma yönünden uygun zamanda hasat edilmiş ve hasat sonrası hemen aynı gün, soğuk veya donmuş depoda saklanmak üzere, ön soğutması ve şoklanması yapılmış olmalıdır. Çizelge : 3 Et ve Balık İle Ürünler Soğuk ve Donmuş Muhafaza Koşulları
 izelge 3 ve 4’de verilen çeşitli et ve balık ile, et ve balık ürünleri, süt ve süt ürünleri ile, diğer ürünler; üretiminin hemen akabinde ön soğutmaya alınıp, soğuk muhafazaya alınmalı, donmuş muhafazaya alınacak türler ise ön soğutmanın hemen akabinde şoklanıp donmuş muhafazaya alınmalıdır.
Ancak; süt sağıldığında hemen veya azami 4 saat içinde +4ºC’ye kadar soğutulması tamamlanmalı ve bundan sonra da istenilen süt ürünleri üretilmelidir. Ayrıca, soğuk ve donmuş muhafaza’da bu çizelgelerde verilen muhafaza sıcaklıkları ile, bağıl nem değerleri ve depolama sürelerine tam uygulanmalıdır. Çizelge : 4 Süt ve Süt Mamülleri ve Diğer Ürünlerin Soğuk ve Donmuş Muhafaza Koşulları:
Prof. Sabri SAVAŞ’ın Yayınlamış Kitapları: - Salamuralar ve Korozyon Önleme Usulleri (1968) - Teorik ve Pratik Açıklamalı Soğuk Depoculuk (Kişisel Yayın, 1969) (MMO Yayını, No:82, 1974) - Soğutucu Akışkanlar (MMO Yayını, No:88, 1970) - Soğutucu Akışkanlar ve Salamuralar (Mollier Diyagramları ve Tablolar) - Soğuk Depoculuk ve Soğutma Sistemlerine Giriş (Uludağ Üniversitesi Yayını, 1987) - SI Ölçü Sistemi (System International Of Units) ve Uygulama Yöntemleri, (2002) - Soğuk Depoculuk ve Örnek Proje Çalışmaları, (2002) - Soğutma Tekniği ve Örnek Proje Çalışmaları, (2004) Not: Yazarın ayrıca; soğutma, ısıtma ve enerji tasarrufu ile motorlar konularında ellinin üzerinde makale, tebliğ ve ders notu mevcuttur. SAVAŞLAR Tesisat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti’nin Mevcut Yayınları: - Soğuk ve Donmuş Depoculuk - Soğutma Tekniği ve Örnek Uygulama Çalışmaları Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- -
zgül ısı kJ/kg.K
onma Donma