|
Sotsiologiyadan ma'ruzalar matni zip Sotsiologiya fanining asosiy vazifalari2. Sotsiologiya fanining asosiy vazifalari.
Sotsiologiyaning jamiyat hayoti bilan ko’p tomonlama aloqalari hamda ularning
ijtimoiy belgilanganligi birinchi navbatda shu fan bajaradigan funktsiyalar bilan
bog’liqdir.
1.Ularning ichida eng ahamiyatlilaridan biri bilim to’plash funktsiyasidir. Bu funktsiya ijtimoiy
rivojlanishning qonuniyatlari, turli sotsial hodisa va jarayonlarning
o’zgarish
tendentsiyasi haqida hamda sotsial tadqiqotlar o’tkazish metodlari va metodologiyasini
mukammallashtirish bilan bog’liq yangi bilim yaratadi va nazariy sotsiologiyani yanada
boyitadi.
2.Sotsiolog olimlarning turli xil sotsial hodisa
va jarayonlarni boshqarish
samarasini oshirish bilan bog’liq tavsiya va takliflar sotsiologiyaning amaliy
funktsiyasini tashkil qiladi. Jamiyatni ilmiy asosda boshqarish sotsiologiyaning aynan
amaliy funktsiyasi bilan chambarchas bog’liqdir.
3. Bilim to’plash va amaliy funktsiyasi bilan bir qatorda sotsiologiya mafkuraviy
funktsiyani ham bajaradi.
Bu funktsiya
birinchi
navbatda tarixiy jarayonni o’rganish, hamda jamiyat
taraqqiyotining istiqbolini, yaqin kelajakdagi rivojlanish maqsadlarini belgilab berishga
qaratilgan.
SHuningdek bu funktsiyaning mohiyati boshqa ilmiy va mafkuraviy kontseptsiyalar
bilan munozara qilish, milliy mafkurani aholi orasida tarqatish orqali ham namoyon
bo’ladi.
Sotsiologiya mustaqil ijtimoiy fan sifatida o’z metodologiyasi va nazariyasiga egadir.
Sotsiologiya fani umuminsoniy va milliy qadriyatlar mutanosibligiga tayanuvchi
metodologiya asosida ish yuritadi.
Sotsiologik
tadqiqotlar metodologiyasi mazmunini bir jihatdan xalqimizning
tarixiy, mahnaviy qadriyatlari sanalmish “Qurhoni Karim”, Hadisi Muborak, SHarqning
ulug’ allomalari Forobiy, Ibn Sino, Hazrati Bahovuddin Naqshbandiy, At-Termiziy,
Imom Al-Buxoriy, Amir Temur, Mirzo Ulugbek, Zahiriddin Muhammad Bobur, Alisher
Navoiy va boshqa ulug’ mutafakkirlar asarlarida ilgari surilgan fikrlari tashkil etsa,
ikkinchi jihatdan,
nazariy ildizlarini antik davr va progressiv G’arb falsafasining
buyuk namoyondalari asarlarida ilgari surilgan tadrijiy taraqqiyot qonunlarini
ifodalovchi umuminsoniy nazariyalar tashkil etadi. Ayni chog’da mazkur fan
metodologiyasining muhim yo’nalishi sifatida inqilobiy dialektikadan
tadrijiy
taraqqiyot yo’liga tayanib ish yuritayotgan
zamonamizning ulug’ davlat arboblariga
qarashli fikrlar asos bo’lib xizmat qilmoqda.
Dostları ilə paylaş: |
|
|