Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
554 – Buna baxın, – madmazel de La-Moll dedi, – bu müstəqil adama bir baxın, o ki, cənab Dekulinin qarĢısında ikiqat olur. Onun əlindən-ətəyindən yapıĢır. Mənə elə gəldi ki, bir azdan onun əlindən də öpəcək. – Axı belə bir ehtimal var ki, cənab Dekuli hakimiyyətə biz bildiyimizdən daha yaxındır, – cənab de Kruazenua etiraz elədi. – Senkler bura Akademiyaya yol tapmaq üçün gəlir, – Norber dedi. – Baxın, Kruazenua, görün o baron L.-ə necə təzim eləyir? – Diz çöksəydi lap yaxĢı olardı, – cənab de Lyüuz dedi. – Əzizim Sorel, – Norber Jülyenə dedi, – siz ağıllı adamsınız, amma doğma dağlarınızı tərk eləməyinizdən o qədər də çox vaxt keçməyib. Məndən sizə məsləhət – heç kimə, lap Allahın bacısı oğlu da olsa, heç kimə belə təzim eləməyin. – Hə! Bu da əvəzsiz ağıl sahibi – cənab baron Baton, – madmazel de La-Moll adıçəkilən cənabın gəliĢini elan edən xidmətçinin səsini yamsılayaraq dedi. www.vivo-book.com
555 – Mənə elə gəlir ki, hətta sizin xidmətçiləriniz də onu ələ salır. Ada baxın ha – baron Baton! – cənab Kelyus güldü. – Bu yaxınlarda o bizə dedi ki, “Adın nə fərqi var? Təsəvvür edin ki, xidmətçi ilk dəfə sizə hersoq Bulyonskinin gəliĢini xəbər verir. Ġnsanlar, sadəcə, hələ mənim adıma öyrəĢməyiblər...” – Matilda dedi. Jülyen divanın yanındakı yerini tərk elədi. O yüngülvari zarafatların incəliklərini tuta bilmirdi və oğlana elə gəlirdi ki, ancaq ağıllı zarafatlara gülmək mümkündür. Bu gənc adamların zarafatlarında o ancaq gördükləri hər Ģeyin və hamının kobudca ələ salınmasını hiss eləyir və buna qəzəblənirdi. Onun əyalətsayağı, az qala ingilis quruluğu bu zarafatlarda nəsə bir həsəd hissi sezir və təbii ki, yanılırdı. “Mən qraf Norberin bölük komandirinə iyirmi sətirlik məktub yazanda üç qaralama cırdığını gözümlə görmüĢəm. – O öz-özünə dedi. – Əgər o cənab Senkler kimi bircə sətir yaza bilsəydi, özünü dünyanın xoĢbəxti sayardı”. Özünün xırda mərtəbəsinə görə heç kimin diqqətini çəkməməyindən istifadə eləyən Jülyen bir dəstənin yanından www.vivo-book.com
556 o birinin yanına keçirdi. O uzaqdan baron Batonu müĢahidə edirdi, oğlan onun necə danıĢdığını eĢitmək istəyirdi. Bayaqdan bu qədər təriflənən adamın nəsə bərk qayğılı görkəmi vardı və o ancaq iki-üç ağıllı ifadə səsləndirəndən sonra dincələ bildi. Jülyenə nədənsə elə gəldi ki, belə bir ağıl üçün mütləq geniĢ məkan lazımdır. Baron sivri dilli adam deyildi; söhbətdə parlamaq üçün o mütləq hərəsi altı sətir tutan dörd-beĢ cümlədən istifadə eləməliydi. – Bu adam danıĢmır, üyüdüb-tökür, – Jülyenin arxasında dayananlardan biri dedi. O çevrilib baxanda, bunu deyənin qraf ġalve olduğunu bildi və məmnun qaldı. Bu – öz dövrünün ən iti ağıllı adamlarından biriydi. Jülyen “Müqəddəs Yelena memorialı” və Napoleonun məktublarında dəfələrlə onun adına rast gəlmiĢdi. Qraf ġalve fikrini qısaca ifadə edirdi; onun sərt, dəqiq, sirayetedici, dərin mənalı cavabları ildırım kimi çaxırdı. Əgər o bir iĢgüzar söhbətə giriĢirdisə, insanlar o dəqiqə iĢin irəlilədiyini görürdülər. O tezcə faktlara əl atırdı
www.vivo-book.com
557 – bunları dinləmək ayrı aləm idi. Siyasətə gəlincə o sırtıq kinayəçinin bir idi. – Bilirsiniz, mən müstəqil adamam, – qraf ġalve çənəsinin altına salıb, məzələndiyi, çiyni üçulduzlu cənaba deyirdi. – Niyə məndən ay yarım əvvəl fikirləĢdiklərimi indi də tələb edirlər? Əgər mən ay yarım əvvəl düĢündüyümü düĢünsəm, həmin düĢüncə mənim öz tiranım olardı. Onun yanında dayanan ciddi görkəmli gənclərdən dördü üz-gözlərini qırıĢdırdı – bu cənabların zarafatlardan xoĢu gəlmirdi. Qraf ifrata vardığını baĢa düĢdü. XoĢbəxtlikdən həmin vaxt onun gözünə düzgünlük məsələsində əsl Tartüf cənab Ballan dəydi. Qraf onunla söhbətə baĢladı və ətrafdakılar tez onları dövrəyə aldılar – hamı bilirdi ki, yazıq cənab Ballan bu dəqiqə yerləyeksan olacaq. Son dərəcə çirkin olduğuna baxmayaraq, cənab Ballan özünün əvəzsiz əxlaqı sayəsində həyatdakı ilk, çətin təsvirə gələn mürəkkəb addımlarından sonra çox varlı bir qadınla evləndi və arvadı tezliklə dünyasını dəyiĢdi. Sonra o ikinci dəfə, yenə də varlı bir qadınla evləndi ki, onun ikinci www.vivo-book.com
558 arvadını görmək kübar cəmiyyətə nəsib olmadı. Əldə etdikləriylə kifayətlənmək ona xas olan bir xüsusiyyət idi – indi cənab Ballan ildə altmıĢ min gəlir götürürdü – artıq ona da yaltaqlananlar vardı. Qraf ġalve bütün bunları acımadan onun üzünə dedi. Tezliklə onların həndəvərinə otuza yaxın adam yığıĢdı. Hamı, hətta əsrin gələcəyi olan ciddi görünüĢlü gənclər də gülümsəyirdilər. – Axı bu adamlar bura, hamını lağlağı hədəfinə çevirən La-Mollun evinə niyə gəlirlər? – Jülyen düĢündü. Bunu soruĢmaq üçün oğlan abbat Pirara yaxınlaĢdı. Cənab Ballan bir göz qırpımında yoxa çıxmıĢdı. – Əla! – Norber dedi. – Beləliklə, atamın casuslarından birinin iĢi bitdi, indi təkcə bu əyriqılça Napye qalıb. – ĠĢin kökü bundadı bəlkə? – Jülyen düĢündü. – Amma belədirsə, markiz cənab Ballanı qəbul eləyir? Qaraqabaq abbat Pirar bir küncdə qaĢqabağını sallayıb, xidmətçinin qonaqların adlarını elan etməyinə fikir verirdi. – Bu nə biabırçılıqdı?! – o Baziliosayağı təəccüblənirdi. – Bura ancaq adı yamana çıxmıĢ adamlar gəlirlər.
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|