Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
7 cənab merin bu əraziləri torpağın özü ağırlığında qızıla satın almasıdır. Məsələn, Veryerə ayaq basan kimi sizi məftun eləyən, Dunun sahilindəki o miĢarlama sexi (siz hələ damın üstündəki o nəhəng hərflərlə yazılmıĢ “Sorel” adına fikir verməmisiniz) – hə, bax həmin miĢar emalatxanası indi cənab Renalın öz bağlarını hasara aldığı yerdəydi. Cənab mer nə qədər qürurlu olsa da, qoca Soreli o möhkəm və inadkar kiĢinin nazıyla xeyli oynamalı oldu. Hələ üstəlik, miĢarlama dəm-dəsgahını baĢqa yerə köçürsün deyə ona xeyli sayda cingiltisi qulaq batıran qızıl pullar ödədi. MiĢar dəzgahını iĢə salan ümumi çaya gəlincə, cənab Renal Parisdəki əlaqələrini iĢə salıb, çayın məcrasını baĢqa yerə dəyiĢməyə nail ola bildi. Bütün bunlar 1821-ci ildəki seçkilərdən sonra olmuĢdu. O, Sorelə bir arpanlıq 2 ərazisinin əvəzinə Du çayının sahilindən beĢ yüz addımlıq məsafədə dörd arpanlıq ərazi vermiĢdi və bu təzə yerləĢmə küknar taxtaları emal edən
2 Arpan – qədimdə Fransada uzunluq (1arpan = 58,52m.) və sahə (1arpan = 3424,5904 m 2 ) ölçüsü www.vivo-book.com
8 istehsalat üçün daha əlveriĢli olsa da, Sorel kiĢi – o ahıl çağlarına qədəm qoyandan bəri Soreli belə çağırırdılar – mülkiyyətçi Renalın hövsələsizliyi və ehtirasından istifadə edərək onu altı min franklıq soyub-talamıĢdı. Əslində, yerli baĢbilənlər bu razılaĢma barədə elə də yaxĢı qənaətə gəlmədilər. Nə vaxtsa, bir bazar günü – deyəsən, bu dörd il əvvəl olmuĢdu – təpədən dırnağa qədər mer libasına bürünmüĢ cənab Renal kilsədən qayıdanda uzaqdan Sorel kiĢini görür: sonuncusu o vaxt üç oğlu ilə dayanıb, merə baxaraq gülümsəyirmiĢ. Bu kinayəli təbəssüm cənab merin qəlbinə məkr iĢığı salır – o vaxtdan bəri mer durmadan düĢünür ki, o torpaqları daha ucuz qiymətə ala bilərmiĢ. Veryerdə ictimaiyyətin hörmətini qazanmaq üçün təkcə bolluca divarlar hörmək kifayət deyil, gərək həm də yaz aylarında Yuranın dəlmə-deĢiklərindən Parisə istiqamətlənən italiyalı daĢyonanların qəribə hoqqalarına uymayasan. Belə yeniliklər ehtiyatsız sifariĢçiyə əbədi ağılsız damğası vurar və o FranĢ-Kontedə ictimai hörmət
www.vivo-book.com
9 məsələsinə baxan təmkinli adamların gözündə öz nüfuzunu birdəfəlik itirmiĢ olardı. Ġnsafən, bu ağıllı adamlar dözülməz despotçuluq göstərirlər ki, elə bu mənfur söz də Paris adlı böyük respublikada yaĢamıĢ hər kəsin balaca Ģəhərlərdəki həyatını cəhənnəmə çevirir. Ġctimai rəyin tiranlığı – özü də necə tiranlığı! – Amerika BirləĢmiĢ ġtatlarında olduğu kimi, Fransanın balaca Ģəhərlərində də axmaqlıqdan o yana keçmir.
II
CƏNAB MER Nüfuz! Cənab, necə düşünürsünüz, bunlar boş şeylərdi? Axmaqların hörməti, ağzını ayırıb baxan uşaq- muşağın gözlərindəki məftunluq, varlıların həsədi, müdrikin yuxarıdan həqarətlə baxmağı. Barnav www.vivo-book.com
10 Cənab Renalın və onun Ģəhər hakimi nüfuzunun xoĢbəxtliyiydi ki, Du çayından yüz metrlik hündürlükdə, təpənin yamacında yerləĢən Ģəhər bulvarını dayaq divarlarıyla əhatələmək lazım olmuĢdu. Nadir hallarda rast gəlinən
bu uğurlu yerləĢmə Fransanın ən gözəl mənzərələrindən birini görməyə imkan yaradırdı. Amma hər yaz yağıĢ bulvarı yuyub aparır, yollar dağılır və bu yerlər gəzinti üçün tamamilə yararsız hala düĢürdü. Hamının yaĢadığı bu narahatlıq cənab Renalın boynuna öz hakimiyyətini iyirmi fut hündürlüyündə və otuz-qırx tuaz 3
öhdəçilik qoymuĢdu. Cənab Renalı üç dəfə Parisə getməyə məcbur eləyən – çünki bundan əvvəlki Daxili ĠĢlər Naziri özünü Veryer bulvarının qatı düĢməni elan eləmiĢdi – bu daĢ hasarın parapeti yerdən dörd fut hündürlükdədi. Ġndi elə bil keçmiĢ və indiki bütün nazirlərin acığına indi bu divarları
3 Metrik sistemin tətbiqindən əvvəl Fransada uzunluq vahidi. 1 tuaz = 1,949 м www.vivo-book.com
11 qranit plitələr bəzəyir. Dəfələrlə olmuĢdu ki, sinəmi bu azacıq maviyə çalan, gözəl boz rəngli nəhəng plitələrə söykəyib, bir müddət əvvəl tərk elədiyim Parisdə keçirilən ziyafətləri düĢünərək, uzun-uzadı Du sahilinə baxırdım. Uzaqda, sol sahildə beĢ-altı vadi bir-birinə dolaĢır, həmin vadilərin bağrında enli Ģırnaqlarla uzanıb gedən çaylar dərhal adamın gözünə dəyirdi. O xırda çaylar orda-burda Ģəlalələrlə bölünür, axırda da axıb Duya tökülürlər. Bizim dağların günəĢi adamı yaman yandırır, o adamın düz baĢının üstündə dayanandasa, bu meydançada durub, xəyallara qapılan səyahətçini nəhəng ağacların kölgələri qoruyur. Münbit torpağın hesabına bu ağaclar tez böyüyür, onların bol-bol yaĢıllıqları uzaqdan gömgöy göyərir, çünki cənab mer göstəriĢ verib ki, bu möhtəĢəm dayaq divarlarının dibiylə uzanan bütün ərazini yaĢıla tutsun – bələdiyyə Ģurasının etirazına baxmayaraq, o, bulvarı düz altı fut geniĢləndirməyə nail olub. Buna görə mən ona – özümün liberal, onun ultraroyalist olduğuna baxmayaraq – minnətdaram. Məhz bu abadlaĢdırma iĢlərinə görə də, – cənab merin və Veryer xeyriyyəçilik evinin direktoru cənab Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|