Süleyman saniaxundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
M ə n s u r. B ir dərviş qibleyi-aləmə müalicə üçün gəlmiş, izin istəyir. Ş ə m s ə d d i n . De, gəlsin. M ə n su r çıxır. Ş e y x İ b r a h i m . Zəmanəmizin Ərəstü və Əflatunu hesab olunan Dudan əfəndilər müalicə etməkdə aciz olduqda bir dərvişmi edəcəkdir? C ə m a l ə d d i n . Bilmək olmaz, bəlkə dərviş vilayətləri gəzərkən boylə mərəzə mübtəla olmuş və onun müalicəsin öyrənmiş. A b d u lla daxil olur. A b d u 11 a. Ş ahzam an h ə zrə tlə rin in xəstəliy in i eşidib gəlm işəm . İz in var isə baxım . Ş ə m s ə d d i n . A ğ a dərviş, siz b u rad a g ö zləy in , şah h əzrətlərin d ən izin alım . (Içəri girir .) Ş e y x İ b r a h i m . A ğ a dərviş, təb ib i-b in ə zir D u d an əfəndi şah h əzrətlirin in m ərəzini tapm am ış. D u d a n. T əəeeüb birm ərəz! M əd əsi sağlam o ld u ğ u h ald a heç bir xörəyi götürm əyir. A b d u 11 a. B əs indiyə kim i təam ı n ə olm uş? C ə m a l ə d d i n . Şah həzrətləri x u rm ad an b aşq a bir şey yem ir. Ş e y x İ b r a h i m . O d a bağ çasın d ak ı kən izin zəh m ətilə b əsləm iş x u rm an ı - başqa x u rm a a ğ ac la rm ın barını y ey ə bilm əyir. A b d u 11 a. H a, şah h əzrətlərin in azarını anlayıram . Ş əm səd d in daxil olur. Ş ə m s ə d d i n . Qibleyi-aləm cümlənizi hüzuruna dəvət edir. G edirlər. Pərdə İKİNCİ ŞƏKİL Ş ah zam an ın xab ıg ah ın ı göstərir. Şah tax t ü stü n d ə uzanm ış. B u lq ey s, Ş əm səddin, Şeyx İb rah im və A b dulla. Ş a h z a m a n . Ağa dərviş, mərəzimdən nə anladm? Söylə. A b d u 1 1 a. Şah, mərəzinizi tapmışam. Fəqət müalicəsini özünüzə məxfi söyləyəcəyəm. Əmr ediniz burada kimsə olmasm.
Ş əm səd d in d ən b aşq a cüm ləsi cıxır. Ş ə m s ə d d i n . Qibleyi-aləm, əmrinizdən çıxmağa üzr istəyirəm. Məhz sizi naməlum dərviş ilə tək qoymağa cürət etmirəm. A b d u 1 1 a. Şahım, əgər vəzirinizi özünüzə ən müqərrib bir şəxs sanırsmızsa və mənim sizi bu mərəzdən xilas etmək tədbirimə mane olmazsa, burada qalmasma razıyam.
Ş a h z a m a n . Ağa dərviş, Şəmsəddin mənim ən müqərrib vəzirlərimdəndir və sənin tədbirindən çıxmaz, söylə. A b d u 1 1 a. Şahim, bu m ərəzdən xilsa olm aq üçün gərək tam bir il mənim əmrimə tabe olub müalicəmi əmələ gətirəsiniz. Nə cür ağır təklif etsəm, bitirəsiniz. Müalicə qəsdilə sizi bir ilin müddətində vilayətimizi seyr etdirəcəyəm. Təyin etdiyim bir il tamam olduqda sizi sağ və salamat yenə buraya gətirəcəyəm. Əgər bu şərtimə razısmızsa, dalmı söyləyim. Ş a h z a m a n . Razıyam, söylə. A b d u 1 1 a. Əcnəbi vilayətə müalicəyə gedirəm - deyə elan edirsiniz və hökumət işlərini ərkani-dövlətə tapşırmağı əhaliyə məlum edirsiniz. Onu da əlavə edirəm ki, nərəyə getdiyiniz məxvi qalmalıdır. Bu gecə mənim ilə bərabər təqyiri- libas olub saraydan çıxacağıq. Zəif olmağmıza görə bir kəniz də götürünüz ki, sizə qulluq etsin. Ş a h z a m a n . Şəmsəddin, ağa dərvişin tədbirinə nə deyirsiniz? Ş ə m s ə d d i n . Şahım bir tədbir ki, zati-alilərinizin şəfa tapmağma səbəb ola - mən nə deyə bilərəm. Ş a h z a m a n . Onda ərkani-dövləti hüzuruma çağırmız. Ş əm səd d in çıxır. Ş a h z a m a n . Ağa dərviş, mənim mərəzim nədən əmələ gəlmiş? A b d u 1 1 a. Şahım, təbiətdən uzaqlaşıb, onun qanunun pozmaqdan. M ənim müalicəm də sizi ona yavuqlaşdırmaq olacaqdır. Ş ə m s ə d d i n . Cəmaləddin, Şeyx İbrahim daxil olurlar. Ş a h z a m a n . Ey ərkani-dövlət! Bu xəstəlikdən xilas olmaq üçün əcnəbi vilayətə müalicəyə gedirəm. Hökumət işlərini sizlərə tapşırıram. M ən qayıdana kimi Şəmsəddinin hökmünə tabe olmalısmız və
onun itaətində bulunmalısımz. Müalicə bir sənə çəkəcəkdir. Padşahlıq işlərinə diqqətlə baxmağmızı əmr edirəm. İndi mürəxxəssiniz. Ç ıxırlar.
ÜÇÜNCÜ ŞƏKİL S əhnə bağ içində bir kəndli kom ası göstərir. P ə rd ə q alxdıqda Ş ahzam an kəndli lib asın d a o d u n gətirir. B u 1 q e y s. Ah, əzizim, nə bərk tərləmisən? (Dəsmalı ilə onun tərini silir.) Odun səni yordumu? Ş a h z a m a n . Yox, əzizim, artıq yorulmamışam, amma çox acmışam. B ir az su ver içim. Ürəyim yanır. B u lq ey s cürdəyi verir, o d a içir. B u 1 q e y s. Xörəyi hazır etmişəm, Cəfər babanı gözləməyə dözməyəcəksənsə ye. Ş a h z a m a n . Yox, Bulqeys, qoy baba da gəlsin, birlikdə yeyek. Qaydanı pozma, Sən süfrəni hazır et, ona kimi Cəfər baba da gəlib çıxar. (Bulqeys süfrəni hazır edir.) Bulqeys, bu gün ağa dərviş təyin etmiş vaxt bitir. B u 1 q e y s. Ah! (Əlindən qabı salır.) Ş a h z a m a n . Niyə təlaş etdin? M əgər bu xəbər səni şad etməyir? B u 1 q e y s. Yox, şahim. Ş a h z a m a n . Nə səbəbə saraya qayıtmağa şad deyilsən? B u 1 q e y s. Şahim, qızıl qəfəsə salmmış bir quş halma şadmı olur? Əgər quş özündən də oxuyursa, öz halmdan nalə edir. Böylə təbiət içində azadə yaşadığmı yad edib fəğan eləyir. Ş a h z a m a n . Gözəl bir cavab! Bulqeys bu sualı sənə verməkdə fikrini bilmək istəyirəm. B u 1 q e y s. Bəs sizin fikriniz nədir, şahim? Ş a h z a m a n . Sən ilə bu gözəl təbiət içində yasamaq! B u 1 q e y s. Ah, sevgili Zamanım! Sən mənə yeni bir həyat verdin! (Boynunu
Yüklə 3,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|