21
1.1.1.6.
Sağlık Turizmi
Bu turizm türünde çoğunlukla insanlar sahip oldukları bir rahatsızlığa şifa
bulmak amacıyla seyahat etmektedirler. Dünya üzerinde bu amaçla gidilen turistik
mekânlar, sayılamayacak kadar çoktur. Bunlar içerisine kaplıcalar, çamur banyoları,
büyük şehirlerden uzak yalnızca doğal ortamla iç içe olan mekânlar dâhil dilebilir.
1.1.1.7.
Yat Turizmi
Yatı olan ve onunla seyahat eden insanların katıldığı turizm çeşididir. Bu
turizm türü lüks turizm çeşidi olup yüksek gelir düzeyine sahip kimselere hitap
etmektedir. Bu kimseleri ülkelerine çekmek için devletler özel olarak yat limanları
kurmaktadırlar. Kuşadası’nda da bu amaçla tahsis edilmiş bir yat limanı
bulunmaktadır.
1.1.1.8.
Seks Turizmi
Bu konunun ülkemizde bilimsel çevrelerde incelenmesi henüz çok yaygın
olmamakla birlikte birkaç çalışma mevcuttur. Biz de konumuz itibariyle sosyal
çevreye en çok etki eden kavramlar içerisinde olması ve özellikle gençleri etkilemesi
açısından seks turizmine kısaca yer vereceğiz. Cinsellik, doğası itibariyle turizm
içerisinde yerini almıştır.
İnsanlar seyahat veya turizmde normal yaşam sıkıntılarının, sınırlılıklarının,
kurallarının, baskılarının dışına çıkarlar. İnsanların normal yaşamları çalışma ve
zorluklarla ifade edilirken, turizm ve seyahat özgürlükle, hazla ilgilidir. Günümüzde
turizm pazarlaması, büyük oranda cinselliği kullanır. Turizmin bu imajıyla, turistler
cinsellik konusunda seyahatlerinde normalde olduklarından daha rahat ve özgür
22
tutum içine girerler.”
27
Bu şekilde turizmin kültürel ve ahlaki değerler üzerindeki
dejenerasyonu hızlı artış göstermektedir. Bu konuya yer vermemizin en önemli
sebebi de söz konusu turizm çeşidinin bu dejenerasyonu en çok artıran etkenlerden
birisi olmasıdır. Çünkü bu turizm çeşidi başlı başına bir alan ve destinasyonlara sahip
olmakla birlikte diğer turizm türlerinin ve özellikle deniz turizminin ağırlıklı olduğu
destinasyonlarda da önemli ölçüde görülmektedir. Turizm içerisinde insanlar farklı
amaçlarla birçok etkinliklerde bulunurlar. Seyahatin ana amacı seks olabileceği gibi,
amaçlardan biri ya da hiçbiri de olabilir. Birçok turist, amaçları olmamasına karşın,
şartlar oluştuğunda turizm merkezinde böyle ilişkilere girmektedir.
28
İnsanların turistik bir ortamda günlük hayatın kalıplarından, sıkıntılarından ve
kurallarından uzaklaştığı görülmektedir. Turistik ortamın verdiği serbestlik sayesinde
başka yer ve zamanlarda göstermediği, ayıplanan davranışları dâhil olağan bir
şekilde sergilemektedirler. İçinden geldiği gibi hareket etmekte, duygu ve isteklerine
göre davranmaktadırlar. Turizmin yaygınlık kazanması sonucu bu çeşit davranışların
tanımladığı bir kişilik yapısına artık daha sık rastlanılmaktadır.
29
Bu sebeplerden
dolayı turistik destinasyonlarda turistler ile yerel halk arasındaki etkileşimde
cinselliğin yeri artmaktadır. Bu etkileşim ile sahip olunan bazı değerler kayba
uğramakta ya da zayıflamaktadır. Turistlerle bu etkileşime giren insanlar daha sonra
birbirleriyle de aynı sosyal etkileşimi sürdürmekte bir beis görmemektedir. Ayrıca
etkileşimde olan insanların bir kısmının sahip oldukları değerleri tam olarak
değiştiremediği ve bir kenara bırakamadığı için çeşitli çelişkiler ve psikolojik
27
Tütüncü, “Seks Turizmi: Bangkok Üzerine Bir Gözlem”, 203.
28
A.g.m., 203.
29
Şakir Berber,
“Sosyal Değişme Katalizörü Olarak Turizm
ve
Etkileri
”, Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Konya 2003, C. 9, s. 213.
23
sıkıntılar içine girmesinin sonuçları da başlı başına ele alınması gereken konulardan
biridir. Biz konumuz itibariyle anket verilerinin analizi sırasında bu konuya kısaca
değineceğiz. Çünkü gerek anket sorularına verilen cevaplar arasındaki çelişkiler ve
gerekse turistik destinasyonlarda yaptığımız gözlemler neticesinde bu tür insan
modelinin azımsanamayacak kadar çok olduğunu düşünmekteyiz. Bu veriler
neticesinde tezimizde, kültürel etkileşimde bulunan gençlerin ne şekilde
etkilendiklerini ele alırken, olumsuz etkiler arasında bu konuya da yer vereceğiz.
1.1.2.
Turist ve Özellikleri
Turist, kısaca turizm faaliyeti içerisinde olan kimselere verilen addır. Turistler
de turizm konusunda olduğu gibi katılım özelliklerine göre çeşitlilik arz etmektedir.
Bunlar yerli ve yabancı turistler olarak iki sınıfta ele alınmaktadır. Ülke içerisinde
seyahat eden kimseler yerli, yurt dışından gelen kimseler ise yabancı turist olarak
tanımlanmaktadır. Turist kelimesinin muhtelif tanımları içerisinde kimisi yalnızca
yer değiştirmeyi öncelerken kimisi katılım süresi, katılım şekli, tercih edilen turizm
türü gibi konulara da yer vermektedir. Bu tanımlardan birkaçı şöyledir:
Göç niteliğinde olmamak üzere, olağan oturduğu yer orası olmayan bir ülkeye
24 saatten az olmamak ve 12 aylık bir dönem içinde 6 aydan fazla kalmamak koşulu
ile gelen ve geldiği bu yerde gezi, dinlence, spor, sağlık, aile ilişkisi, öğrenim, hac
veya iş nedeniyle bulunan kişiye ırk, cinsiyet, dil, din bakımından ayırım
yapmaksızın
turist denir.
30
30
Eralp
, Genel Turizm, 45.